2 godzin temu
Święto plantatorów buraków cukrowych pod Wrocławiem – 6 listopada w kompleksie Zamku Topacz odbyła się konferencja zorganizowana przez Krajowy Związek Plantatorów Buraka Cukrowego. Temat przewodni wydarzenia brzmiał: „Uprawa, ochrona, przyszłość”.
Po ostatnich 2 latach względnie dobrej passy w uprawie buraków cukrowych dalsza przyszłość tego gatunku w strukturze krajowych zasiewów stoi pod znakiem zapytania. Zapowiadane przez spółki cukrowe obniżki cen kontraktacyjnych stają się realnym problemem dla plantatorów chcących utrzymać opłacalność produkcji. Jakby tego było mało, czynniki ekonomiczne to nie jedyne wyzwania z jakimi trzeba się mierzyć w uprawie buraków cukrowych. Krajowy Związek Plantatorów Buraka Cukrowego ma tego pełną świadomość, dlatego corocznie jest inicjatorem spotkań branży związanej z uprawą buraków, dając jej członkom przestrzeń do wymiany wiedzy i doświadczeń, a konieczność podejmowania takich inicjatyw podkreślił w wystąpieniu powitalnym Krzysztof Nykiel, prezes zarządu głównego KZPBC.
Buraki cukrowe w uprawie konserwującej
Uprawa buraków cukrowych ma niewątpliwie duży wpływ na glebę. Jako gatunek okopowy ma ona najwyższy współczynnik degradacji materii organicznej i wynosi -1,26 na glebach lekkich, -1,41 na średnich i aż -1,54 na glebach ciężkich. Dodatkowo technologia zbioru buraków z wykorzystaniem ciężkich kombajnów buraczanych pozostawia po ich wykopaniu stanowisko zbite i nadmiernie zagęszczone. Wymusza to wśród plantatorów konieczność poszukiwania rozwiązań rolnictwa konserwującego, ukierunkowanego na dbałość o glebę. O możliwościach wdrożenia praktyk konserwujących w uprawie buraków cukrowych mówił m. in. Maciej Grobelny, dyrektor ds. agrotechniki Pfeifer & Langen Polska S.A.
Pamiętać trzeba także, iż burak cukrowy to nie odrębna uprawa w rozumieniu całej produkcji roślinnej, a gatunek przypadający w całym cyklu wieloletnim, dlatego jego umiejscowienie w płodozmianie również jest kluczowe. O roli międzyplonów i ich odpowiednim doborze w kontekście oddziaływania na glebę ale także na roślinę następczą mówił Kamil Kolan, członek zarządu KWS Polska. Firma skomponowała gotowe mieszanki poplonowe o konkretnym przeznaczeniu. Dla gospodarstw, w których występuje w płodozmianie także rzepak ozimy, w mieszance Rzepak N-Fix nie znajdziemy innych gatunków kapustowatych. Z kolei tam, gdzie nie uprawia się rzepaku z powodzeniem można zastosować mieszankę, w skład której wchodzą odmiany mątwikobójcze gorczycy lub rzodkwi oleistej. Są one idealnym przedplonem dla buraków cukrowych właśnie.
Co wpływa na polaryzację?
O technologii nawożenia buraków cukrowych azotem mówił Zbigniew Izdebski, dyrektor ds. agrotechniki Sudzucker Polska S.A. Trzeba pamiętać, iż technologiczny plon cukru w prawie 50% zależny jest od samych czynników klimatyczno-glebowych, na które rolnik nie ma większego wpływu. Co zatem składa się na pozostałą połowę? Jest to odmiana, technologia zbioru, wpływ chwastów i chorób oraz nawożenie. Są to czynniki, o których w dużej mierze decyduje plantator. Prelegent zaznaczył, iż najczęstszym problemem w nawożeniu buraków jest zbyt duża i długa dostępność azotu dla buraka, co skutkuje spadkiem jakości korzeni. Swoje słowa potwierdził zaprezentowanymi wynikami 7-letnich doświadczeń, w których najwyższy technologiczny plon cukru uzyskano przy dawce azotu na poziomie 100 kg N. Co ciekawe, wyższe dawki – 120 kg i 160 kg powodowały znaczny spadek plonu cukru, choćby o 6,2%.
Wyzwania w ochronie buraków
Wyzwanie w uprawie buraków to także ochrona przed chwastami, chorobami i szkodnikami. Duża cześć wystąpień poświęcona była właśnie temu zagadnieniu. Najważniejsze patogeny chorobotwórcze, ich cykle rozwojowe i objawy porażenia na burakach zaprezentowała dr hab. Ewa Moliszewska, prof. Uniwersytetu Opolskiego. Wśród najważniejszych wymienione zostały m. in. wirusy żółtaczki, chwościk czy ramularia, czyli brunatna plamistość liści buraka. Na horyzoncie pojawiają się jednak nowe zagrożenia, takie jak np. wirus SBR, powodujący syndrom niskiej zawartości cukru, z którym borykają się już rolnicy z Francji czy Niemiec.
Dużym wyzwaniem w uprawie buraków jest zwalczanie chwastów. To zagadnienie omówił Mateusz Krawczyk, Dyrektor ds. Produkcji Roślinnej w PAUL Polska. Ekspert podkreślił, iż niezwalczone chwasty to wymierne straty w plonie, nie tylko jako konkurencja o wodę i składniki pokarmowe, ale także jako zielone mosty dla chorób i szkodników. Chwasty utrudniają zbiór, a niezwalczane – osypują się i znacznie wzbogacają glebowy bank nasion. w tej chwili plantatorzy dysponują zaledwie 7 substancjami czynnymi a o ich skuteczności decyduje wiele czynników. najważniejszy jest adekwatny dobór substancji do występujących na polu gatunków chwastów ale także szereg aspektów związanych z samą techniką wykonywania zabiegu. Wyznacznikiem terminu wykonania oprysku herbicydowego zawsze powinna być faza chwastów – szczególnie komosy białej, która wraz ze wzrostem wytwarza grubą warstwę kutykuli, co ogranicza zatrzymywanie się kropel opryskowych i gorsze zwilżenie powierzchni liści, a tym samym słabsze wnikanie substancji aktywnej do rośliny.
Szkodliwość szkodników przedstawił dr hab. inż. Zdzisław Klukowski, prof. Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Naukowiec skupił się przede wszystkim na szarku komośniku i skośniku buraczaku. Presja tych szkodników narasta ze względu na ocieplenie klimatu i migruje z południa na północ. Dzięki dobrze poznanej biologii szkodników dostępne są precyzyjne modele prognozujące pojaw szkodników.
Wsparciem w ochronie chemicznej buraków cukrowych jest niewątpliwie postęp hodowlany. O kierunkach hodowli i nowej genetyce odmian buraków cukrowych mówił Waldemar Janiak, kierownik produktu ds. buraka cukrowego, KWS Polska. W walce z chwastami, w tym burakochwastami, pomocne mogą być odmiany CONVISO SMART, z kolei dużym ułatwieniem w ograniczeniu chwościka są odmiany CR+. KWS prowadzi także specjalny program w kierunku uzyskania odmian tolerancyjnych na SBR i RTD.
