W artykule przedstawiono koncepcje czterech niekonwencjonalnych metod przeróbki plastycznej: kucia z oscylacyjnym skręcaniem, kucia z poprzecznym ruchem stempla, walcowania z poprzecznym ruchem walców oraz kucia segmentowego. Metody te umożliwiają wytwarzanie wyrobów o nietypowych adekwatnościach użytkowych oraz istotne zmniejszenie wymaganych sił nacisku narzędzi kształtujących. Wdrożenie zaprezentowanych sposobów kształtowania plastycznego pozwoliłoby na rozszerzenie asortymentu produkcji wielu przedsiębiorstw działających w branży metalowej.
Title: Unconventional metal forming methods
Słowa kluczowe: przeróbka plastyczna, kucie, walcowanie, kształtowanie przyrostowe, duże odkształcenie plastyczne, rozdrobnienie ziaren, siła nacisku
Keywords: metal forming, forging, rolling, incremental forming, severe plastic deformation, grain refinement, press load
Summary: Concepts of four unconventional metal forming methods: compression with oscillatory torsion, compression with transverse punch motion, rolling with transverse rolls motion and incremental forging are presented in the paper. The methods enable manufacturing products with unique functional properties and significant reduction of the required press load. Industrial implementation of the presented metal forming techniques would allow to extend the assortment of many metal parts manufacturers.
W dziedzinie przeróbki plastycznej wzrasta zainteresowanie procesami wykorzystującymi efekt cyklicznej zmiany drogi odkształcenia. Procesy te umożliwiają uzyskanie bardzo dużego odkształcenia plastycznego materiału, a w konsekwencji – znacznego rozdrobnienia i ujednorodnienia struktury, co istotnie wpływa na adekwatności użytkowe wyrobu [1]. Przykładami takich procesów są przedstawione w niniejszym artykule metody kształtowania z wykorzystaniem wspomagającego oddziaływania dodatkowego naprężenia stycznego. W artykule opisano również metodę pozwalającą na wykonanie odkuwek o dużym stosunku powierzchni do grubości przy użyciu wielokrotnie mniejszej siły nacisku niż w przypadku kucia konwencjonalnego.
