#71. Czym jest NFT?

W branży IT i ogólnie w świecie technologii codziennie pojawiają się nowości. Nie inaczej kiedyś było z NFT. Wiele osób do dziś zastanawia się, czym jest NFT.

Przychodzę z pomocą i po zebraniu wielu informacji pomogę Ci drogi czytelniku dowiedzieć się czegoś więcej na temat NFT lub poznać ten temat, jeżeli nigdy w temat się nie zagłębiałeś.

W 71 artykule na blogu odpowiem na następujące pytania:

• Czym jest NFT?
• W jaki sposób działa?
• Jak stworzyć, przechować i sprzedawać NFT?
• Czy możemy na nim zarabiać? jeżeli tak, to ile?
• Jakie zagrożenia niesie NFT?

Czas zagłębić się w ten fascynujący i dla wielu fantastyczny świat NFT!

Zatrzymaj się!

Książka „Programistą być” to obowiązkowa pozycja dla wszystkich zainteresowanego programowaniem!

Jest to zdecydowanie najlepsza na polskim rynku książka na temat programowania! Zyskasz przewagę w branży IT i osiągniesz dużo jako deweloper.

Z książki dowiesz się między innymi o tym:

• Czy matematyka, studia techniczne i język angielski są konieczne do tego, by rozpocząć pracę jako programista?
• Gdzie szukać informacji o programowaniu i w jaki sposób się uczyć?
• Jak znaleźć pierwszą pracę i w jaki sposób rozwijać swój programistyczny potencjał?
• Czym na co dzień zajmuje się programista?
• Czy każdy może zostać programistą?

I wiele, wiele więcej…

ZOBACZ KSIĄŻKĘ

Czym jest NFT — Wprowadzenie

Zaczynając od początku. NFT, czyli Non-Fungible Token (niezamienny token) to pewnego rodzaju unikalne aktywa. Wyobraź sobie, iż nabywasz obraz cyfrowy zrobiony przez jednego z najbardziej popularnych grafików komputerowych na świecie. Ktoś robi dla Ciebie grafikę, dostajesz oryginał i tylko Ty go posiadasz. Każda kopia nie będzie równa oryginalnej wersji leżącej na Twoim nośniku danych.

I właśnie tą oryginalność poświadcza NFT, który jest takim certyfikatem potwierdzającym. O ile z fizycznymi przedmiotami zawsze jest łatwiej, bo ktoś wykona jeden przedmiot, obraz czy inne dzieło fizyczne i wiadomo, iż jest to oryginał. W przypadku cyfrowej twórczości już jest trudniej. Można dowolnie ciąg bitów kopiować z jednego nośnika na drugi, bez informacji, co jest oryginałem, a co kopią. Oczywiście obrazy czy inne fizyczne przedmioty też można podrobić niemal do perfekcji. Przykłady obrazów wielkich artystów. Jednak jest to o kilka poziomów bardziej skomplikowane niż kopia cyfrowego dobra.

Aby można było dowodzić, iż coś cyfrowego jest oryginałem lub nie, musieliśmy mieć odpowiednią technologię. I tu z pomocą przyszła technologia Blockchain. O niej pisałem cały artykuł, więc nie będę Ci powtarzał tej treści w tym artykule. Odsyłam do wpisu numer 2.

NFT to taki zapis w łańcuchu bloków, który dołączony we właściwym miejscu jest nie do podrobienia. Taki zapis spowodował, iż jesteśmy w stanie nadać certyfikat dobru cyfrowemu i cieszyć się unikalnością.

Oczywiście otworzyło to nowe możliwości zarówno w świecie IT, jak i przede wszystkim w świecie biznesu i ekonomii.

Czym jest NFT — Jak działa?

Sposób działania jest prosty na pierwszy rzut oka. Zbudowany jest na tej samej zasadzie co otaczające nas kryptowaluty, takie jak Bitcoin czy Ethereum. Skoro są budowane na tej samej zasadzie, to również działają w oparciu o inteligentne kontrakt.

Ale na tym podobieństwo się kończy. Kryptowaluty, czy też waluty „normalne”, takie jak dolar czy złoty są niejako zamienne. Zawsze jeden dolar czy jeden bitcoin będzie wart tyle samo co drugi dolar czy bitcoin. I możesz je zamieniać. Ktoś da Ci bitcoin, Ty oddasz mu swojego i macie przez cały czas to samo. Z NFT jest inaczej. Każde NFT ma unikalną wartość i nie można jednego NFT porównać z innym.

NFT istnieją w rozproszonej sieci i tylko w obrębie tej sieci mogą być wymieniane. Najczęściej są utrzymywane w łańcuchu blokowym Ethereum, chociaż inne łańcuchy blokowe również je obsługują. NFT jednak nie są tym samym co „monety” Ethereum.

W przypadku NFT mówi się o „wybijaniu” lub „tworzeniu” NFT z obiektów cyfrowych. Do obiektów tych należą:

• projekty graficzne;
• muzyka;
• GIF-y;
• filmy;
• zdjęcia;
• tweety;
• postacie i przedmioty w grach;
• artykuły/wpisy na blogach/felietony;
• wirtualne awatary imitujące rzeczywiste postacie;
• kolekcje kart, na przykład sportowych;
• ludzkie myśli zapisane w postaci bitów (na ten moment nieco science fiction);

Możemy NFT potraktować jako kolekcjonerskie dobro, zupełnie jak w przypadku fizycznych dóbr. Obrazy, rzeźby czy książki lub płyty muzyczne mogą być wiele warte za swoją unikatowość.

NFT za sprawą cyfrowego podpisu gwarantuję nabywcy takiego cyfrowego dobra, iż jest to unikalne i jedyne w swoim rodzaju. Mimo iż leży na dysku komputera lub innym nośniku danych. Otwiera to możliwość „podpisu” swojego dzieła. Tak jak malarz podpisuje swój obraz na płótnie, tak twórca cyfrowego dobra ma możliwość w metadanych NFT „podpisać” swoją pracę.

Standardy NFT

Warto mieć na uwadze, iż różne blockchain posiadają swoje standardy. I tak mamy do dyspozycji kilka standardów, między innymi:

• ERC-721 jest standardem Ethereum używanym do tworzenia niezamiennych tokenów . Gwarantuje, iż token jest niezamienny lub niepowtarzalny. Co więcej, może pochodzić z tego samego inteligentnego kontraktu, a jednak mieć inną wartość ze względu na swój wiek lub rzadkość.
• ERC- 1155 to kolejny bardzo popularny standard NFT. Został stworzony przez Enjin i stał się oficjalnym standardem tokenów dla NFT. Co ciekawe, jest to standard tokenów obejmujący wiele aktywów, który można wykorzystać do tworzenia zarówno zamiennych, jak i niezamiennych aktywów na Ethereum. Podobnie jak ERC-721, ERC-1155 również korzysta z sieci Ethereum, co zapewnia, iż ​​tokeny opracowane przy użyciu tych standardów są bezpieczne, zbywalne i chronione przed włamaniami.
• ERC-998 to rozszerzenie standardu ERC-721.
• FA2 może obsługiwać różne typy tokenów, w tym kontrakty zamienne, niezamienne i kontrakty na wiele aktywów. FA2 daje programistom możliwość tworzenia własnych tokenów i obsługuje złożone interakcje tokenów. Jest standardem łańcucha bloków Tezos.
• BEP-721 to standard tokenów Binance Smart Chain (BSC). Jest to rozszerzenie ERC-721.

Czym jest NFT — Jak stworzyć, przechować i sprzedawać?

Skoro już nieco o NFT wiemy i mamy świadomość tego, do czego może służyć, to pojawia się pytanie, jak je stworzyć. Każdy z nas dziś jest w stanie zrobić zdjęcie, wykonać grafikę, napisać tekst, czy tweeta. Istnieje dziesiątki platform, które umożliwiają tworzenie, przechowywanie oraz sprzedawanie NFT. Do popularnych należą:

• wax.atomichub.io — miejsce, w którym jest już ponad 136 milionów tworzonych NFT;
• rarible.com — kładzie nacisk na artystyczny NFT;
• superrare.com — skupia się na handlu unikatowymi cyfrowymi działami sztuki. Twórcy opisują swoją platformę jako spotkanie Instagrama i domu aukcyjnego Christie’s, oferujące zupełnie nowe podejście do interakcji z kulturą i sztuką w internecie.
• opensea.io — platforma sama określa się największą giełdą NFT na świecie. OpeanSea pozwala sprzedawać NFT tworzone w standardach ERC721 i ERC1155;

Jest to tylko lista kilku, które przychodzą mi do głowy. Oczywiście w sieci znajdziesz dziesiątki, jeżeli nie setki innych giełd i portali obsługujących NFT. zwykle wystarczy założyć konto, wskazując swój portfel i już możemy działać. Portfele to miejsca, które umożliwiają przechowywanie lub dostęp do kryptowalut oraz tokenów. Możesz sobie pomyśleć o tym, jak o aplikacji do bankowości internetowej, ale bez banku. Kryptowaluty i tokeny można przechowywać również na fizycznym portfelu. Są do tego dedykowane urządzenia.

Czym jest NFT — Ile można zarobić?

Jest to jedno z pierwszych pytań, jakie zadaje sobie każdy, kto zainteresował się NFT. W moim przypadku nie było inaczej. Zarabianie pieniędzy jest ważnym aspektem naszego życia, dlatego czemu mamy nie patrzeć na NFT właśnie pod tym kątem.

Po pierwsze, NFT daje ogromne możliwości spieniężenia twórczości przez artystów. Po drugie, otwiera gigantyczne możliwości kolekcjonerom, którzy mają portfele wypchane pieniędzmi. Głośnym przykładem w zeszłym roku był przykład Benyamina Ahmeda z Londynu, który na NFT zarobił ponad 1,5 miliona złotych! Aby było ciekawiej, Benyamin miał wtedy raptem 12 lat i sprzedał… cyfrowy wizerunek wieloryba. W czasie wakacji stworzył pikselowy zestaw obrazków i nazwał tę rozpikselizowaną kolekcję Weird Whales. Można? Można!

Kolejnym szalonym milionerem stał się Sultan Gustaf Al Ghozali. Na wspomnianym wcześniej OpenSea sprzedał za około milion dolarów serię swoich selfie. Cena wywoławcza za jedno NFT? Jedynie 3 dolary. Później selfie zaczęły nabierać wartości, najdroższe kosztowało ponad 800 dolarów. Łącznie uzbierała się okrągła bańka w dolarach. Szalone!

To dopiero początek. Jack Dorsey, który jest twórcą Twittera, sprzedał swojego pierwszego twitta za bagatela 2.9 miliona dolarów! „just setting up my twttr” to treść tweeta z 2006 roku. Kupił go w postaci NFT malezyjski biznesmen Sinę Estavi dzięki kryptowaluty Ether.

Prawdziwą perłą wśród NFT jest The First 5000 Days. Zostało nabyte za piekielnie wysoką kwotę, czyli 69 milionów dolarów. Szacunki mówią, iż to NFT będzie warte choćby miliard dolarów za kilka lat. Kolaż artysty Beeple kupiła Singapurski fundusz Metapurse. Kolaż składa się z pięciu tysięcy ilustracji, które Beeple tworzył każdego dnia, od maja 2007. Dom aukcyjny Christie’s ogłosiło, iż Beeple jako twórca plasuje się wśród trzech najcenniejszych żyjących artystów. Spektakularne!

Przykłądów można podawać już dziś setki jak chociażby wyceniany na kilkanaście milionów dolarów obraz o nazwie „Her Mind Had Gone Out For A Stroll & Fallen Down a Rabbit Hole”.

Biznes i celebryci wierzy w NFT

Wokół NFT zrobiło się tak dużo szumu, iż firmy i wielkie marki interesują się tokenizacją. Pierwszym z brzegu przykładem niech będzie NBA, najlepsza liga koszykówki na świecie sprzedała wideo z popisem umiejętności LeBrona Jamesa grube miliony, jeżeli nie miliardy dolarów.

Głośno jest również o klubie Legia Warszawa, która stała się pierwszym w Europie klubem piłkarskim, który posiada swoją oficjalną agencję NFT. Od lipca 2021 Legię w tej sprawie reprezentuje agencja Capital Block.

Swoją cegiełkę dokładają celebryci z całego świata, na czele z Eminemem, Paris Hilton czy z rodzimego podwórka Magdą Gessler, Malikiem Montaną, Joanną Jędrzejczyk czy Krzysztofem Gonciarzem.

Biznes, celebryci i jakie podmioty jeszcze? Oczywiście instytucje i galerie sztuki! Muzeum Ermitażu, DESA Unicum czy wspomniany wcześniej dom aukcyjny Christie’s.

A co z dużymi korporacjami? Nie trzeba długo szukać. VISA zakupiła NFT za 150 tysięcy dolarów o nazwie „CryptoPunk 7610”. CryptoPunks to małe obrazki 24×24. Pixele zostały wygenerowane przez algorytm stworzony przez amerykańską firmę Larva Labs. CNN, Fortune czy Time Magazine sprzedaje swoje treści z niemal całego okresu działalności. Szał dopada niemal każdego. Zwłaszcza iż rynek z roku na rok zyskuje na wartości i teraz wyceniany jest na kwotę od 7 do 44 miliardów dolarów.

Czym jest NFT — Zagrożenia

Oczywistym jest, iż na NFT dziś panuje moda. Niesie to jednak za sobą wiele zagrożeń. Jednym z podstawowych jest utrata pieniędzy. NFT to po części jedna, wielka spekulacja, na których ludzie potrafią tracić wielkie pieniądze. Kupujesz NFT za oszczędności życia z nadzieją na duże wzrosty w przyszłości, a tu okazuje się, iż wzrostów brak. Giełda Cent, o której jest głośno, chociażby ze względu na sprzedaży NFT twórcy Twittera ogłosiła ostatnio, iż zawiesza wiele transakcji, które są fałszywe. W dużym skrócie. Giełdę opanowały osoby szerzące fałszywe zasoby cyfrowe. W cyfrowym świecie łatwiej o podróbki cyfrowych dóbr i redystrybucję na giełdach jako rzekome oryginały.

Kolejnym zagrożeniem jest coś, co nazywa się „wash trade”. Jest to proceder nielegalny na rynkach finansowych, jednak w świecie NFT, gdzie nie ma jeszcze zbyt wielu regulacji, potrafi być na porządku dziennym. Polega to na jednoczesnym kupieniu i sprzedawaniu aktywów, przez co sztucznie wpływa się na jego cenę. Takie sztuczne zawyżanie ceny w przypadku NFT jest dość proste i są znane przypadki traderów, którzy po kilkanaście razy kupowali i sprzedawali te same tokeny. Zidentyfikowano ponad 100 podobnych przypadków, z których nieuczciwi traderzy zarobili kilka milionów dolarów.

Kolejnym zagrożeniem, które często jest podawane, jest pobór energii. Transakcje z udziałem tokenów czy w ogóle wprowadzenie go na rynek jest związane z dużą ilością energii. Szacuje się, iż jedna taka transakcja zużywa tyle energii co czteroosobowa rodzina przez dwa dni! Te dane są przerażające, zwłaszcza gdy pomyślimy, jak dużo ludzi zaczyna interesować się NFT.

Czym jest NFT — Podsumowanie

Jak widzisz, dzisiejszy temat to temat rzeka. Mógłbym pisać o nim publikacje codziennie, aż powstałaby z tego książka. Odkrywam tu przed Tobą jedynie mały wycinek wielkiego świata NFT. Mam nadzieję, iż Cię zaciekawiłem.

Niewymienialne tokeny są tak ogromnym światem, iż codziennie coś się zmienia. Z jednej strony jest to fascynujące, z drugiej przygnębiające. Postarałem się w tym wpisie zebrać dla Ciebie kilka kluczowych informacji, pokazać szerzej kontekst i to, jak ciekawym narzędziem w rękach ludzi może być tworzenie i posiadanie własnego NFT.

Jak wszystko, tokeny mają swoje plusy i minusy. Do Ciebie należy decyzja czy chcesz brnąć w ten świat głębiej!

Newsletter

Nie przegap i dołącz już dziś do 815 osób będących w tym Newsletter! Otrzymuj co niedzielę o godzinie 20 listę kilku ciekawych tematów, które miałem okazję obserwować w mijającym tygodniu.

Tematy będą głównie techniczne, ale czasami pojawi się coś, co może wprowadzi Cię w stan zadumy i zmusi do dyskusji w szerszym gronie. Zero spamu!