Komisja Europejska przedstawiła projekt metodologii certyfikacji działań w zakresie trwałego usuwania dwutlenku węgla, obejmujący technologie DACCS, BioCCS i BCR. Dokument ma otworzyć drogę do inwestycji w przełomowe rozwiązania klimatyczne, ujednolicić kryteria jakości oraz przeciwdziałać greenwashingowi, zbliżając Unię do celu neutralności klimatycznej do 2050 r.
SUBSKRYBUJ NASZ NEWSLETTER LEGISLACYJNY
Kryterium jakości w kontekście usuwania CO2
W listopadzie 2024 r. Komisja Europejska przyjęła rozporządzenie ustanawiające unijne ramy certyfikacji trwałego usuwania dwutlenku węgla, rolnictwa węglowego oraz magazynowania dwutlenku węgla w produktach. Nowa regulacja stworzyła ogólnounijny – i co ważne dobrowolny – system certyfikacji wspomnianych działań. Z założenia dokument miał – i wciąż ma – ułatwiać inwestycje w zarówno w innowacyjne technologie usuwania dwutlenku węgla, jak i w zrównoważone rozwiązania w zakresie rolnictwa węglowego, jednocześnie przeciwdziałając zjawisku greenwashingu, a tym samym przyczyniając się do realizacji celu neutralności klimatycznej Unii.
W tym kontekście ustanowione zostały kryteria jakości oraz procesy związane z monitorowaniem i sprawozdawczością. Aby jednak zapewnić pełną interoperacyjność kryteriów jakości niezbędne jest opracowanie dostosowanych metod certyfikacji dla szerokiego zakresu działań związanych z usuwaniem dwutlenku węgla. To działanie zostało właśnie zainicjowane przez Komisję Europejską.
Draft rozporządzenia z nową metodologią
17 lipca br. Komisja Europejska przedstawiła draft rozporządzenia suplementującego przyjętą w 2024 r. regulację. Jej nadrzędnym celem jest wdrożenie adekwatnej metodologii dla działań związanych z usuwaniem dwutlenku węgla poprzez: bezpośrednie wychwytywanie dwutlenku węgla z powietrza i jego składowanie (DACCS), biogeniczne wychwytywanie i składowanie CO2 (BioCCS) oraz produkcja biowęgla (BCR).
To właśnie ww. trzy rodzaje działań są jedynymi zidentyfikowanymi przez Grupę Ekspertów ds. Usuwania Dwutlenku Węgla dla których wiedza naukowa i dojrzałość technologiczna pozwalają na opracowanie metodologii certyfikacji na potrzeby rozporządzenia (UE) 2024/3012.
Ścieżka legislacyjna
Prace Komisji Europejskiej związane z opracowaniem nowego rozporządzenia odbywały się na poziomie wspomnianej wcześniej Grupy Eksperckiej, która obradowała w tej sprawie 5-krotnie na przestrzeni ostatnich 2-óch lat. Połowa lipca br. była momentem, w którym wszelkie uwagi zostały rozpatrzone a projekt ostatecznie ujrzał światło dzienne i został skierowany do adekwatnych konsultacji – te zakończą się 22 września br.
Za przygotowanie projektu, przeprowadzenie procesu konsultacyjnego oraz analizę zgłoszonych uwag odpowiada Dyrekcja Generalna ds. Działań w dziedzinie klimatu (DG CLIMA). Całość prac nad inicjatywą ma się zakończyć w IV kwartale br.
Co z tego wynika?
Jak podaje Komisja Europejska: „Obecnie działania w obszarze DACCS, BioCCS i BCR są dotknięte zawodnością rynku, to znaczy zapewniają korzyści w zakresie łagodzenia zmian klimatu, które są w większości związane z kosztami, ale nie generują przychodów dla ich operatorów, co skutkuje luką finansową. Operatorzy wychwytujący i składujący CO₂ biogeniczne lub atmosferyczne nie mogą uzyskać uprawnień ani redukcji swoich zobowiązań na mocy dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady. W związku z tym operatorzy działań DACCS, BioCCS i BCR w tej chwili nie mają ekonomicznych powodów do inwestowania”.
Powstała więc swoista luka, którą organ wykonawczy UE zamierza zasypać, a bieżący draft rozporządzenia jest pierwszym krokiem na tej drodze. Kluczem – według unijnej władzy – jest: „wsparcie publiczne w ramach pomocy państwa oraz przychody generowane ze sprzedaży certyfikowanych jednostek lub ewentualne połączenie obu mechanizmów finansowania. Dla tych działań adekwatne jest zatem ustalenie znormalizowanej wartości bazowej równej zeru ekwiwalentu CO₂, ponieważ jest to wysoce reprezentatywne dla obecnego standardu praktyk i procesów w podobnych warunkach społecznych, gospodarczych, środowiskowych, technologicznych i regulacyjnych”.