Amerykańscy rolnicy są trzeźwi. To znaczy trzeźwo patrzą na rynek i nie kupują ciągników, za to gromadzą dolary

Rok 2024 przyniósł wyraźne spadki na amerykańskim rynku maszyn rolniczych. Według danych opublikowanych przez Association of Equipment Manufacturers (AEM), sprzedaż ciągników w USA zmniejszyła się o 13,2% w porównaniu do roku 2023, a spadek sprzedaży kombajnów zbożowych był jeszcze bardziej znaczący i wyniósł 24,3%. Czy to oznacza, iż farmerzy nie mają pieniędzy? Wprost przeciwnie!

Spadki odnotowano w każdej kategorii mocy traktorów i stan ten zaczyna niepokoić tamtejszych dealerów maszyn rolniczych. Nie dosyć, iż jest recesja, to jeszcze rolnicy niechętnie wymieniają sprzęt na nowy. Choć w sumie, to wymieniają tylko ci, którzy naprawdę muszą. Dlaczego? Bo oszczędzają.

W 2024 roku w USA zarejestrowano 217 200 ciągników, podczas gdy rok wcześniej było ich 250 218. W grudniu odnotowano 16 970 rejestracji (-11,3% r/r). Największe spadki dotknęły segment powyżej 100 KM (-17,5%) oraz najpopularniejszą grupę poniżej 40 KM (-14%). Ciągniki o mocy 40-100 KM zanotowały 9,9% spadku, a modele z napędem na cztery koła straciły 4,5%.

Jeśli chodzi o kombajny, ich sprzedaż w 2024 roku wyniosła 5564 sztuki wobec 7349 w 2023 roku, co oznacza spadek o 24,3%. To jedna czwarta mniej, więc w segmencie kombajnów w biurach managerów branży rolniczej w USA zapalają się czerwone lampy i biją dzwony na alarm. Czyżby amerykańscy farmerzy mieli aż tak źle?

Optymistyczne prognozy dla rolnictwa w 2025 roku

Pomimo trudnego roku 2024, amerykańscy rolnicy z optymizmem patrzą na przyszłość. Według prognoz USDA, w 2025 roku dochód netto gospodarstw rolnych w USA wzrośnie o 37,7 mld dolarów (+26,4%) i osiągnie 180,1 mld dolarów. Kluczowym czynnikiem będzie wzrost bezpośrednich dopłat rządowych z 9,6 mld dolarów w 2024 r. do 42,4 mld dolarów w 2025 r, a to już znaczny dopływ gotówki.

Z badania Purdue University-CME Group Ag Economy Barometer wynika, iż rolnicy są bardziej optymistycznie nastawieni do przyszłości niż do bieżącej sytuacji. Wskaźnik wyników finansowych gospodarstw rolnych w USA wzrósł w styczniu o 13 punktów do 111 punktów, a indeks inwestycji kapitałowych osiągnął drugi najwyższy wynik w ciągu trzech lat (48).

Czy oznacza to, iż amerykańscy rolnicy ruszą z gotówką na zakupy maszyn rolniczych i uratują pikujący rynek? No niekoniecznie…

W ubiegłym roku sprzedano w USA o 25 procent mniej nowych kombajnów, fot. Adam Ładowski

Wstrzemięźliwość wobec zakupu nowych maszyn, czyli prohibicja amerykańskich farmerów

Mimo poprawy nastrojów, rolnicy nie są skłonni do dużych inwestycji w nowy sprzęt. W badaniu portalu AgWeb 80% rolników zadeklarowało ograniczenie zakupów nowych maszyn rolniczych, a 60% z nich zapowiedziało oszczędności na technologii.

Według amerykańskiego magazynu Farm Futures w badaniach ankietowych tylko 25% rolników planuje zakup nowych maszyn w pierwszej połowie 2025 roku.

Dodatkowo, napięcia handlowe między USA a Chinami mogą wpłynąć negatywnie na sektor rolny. Nowe cła nałożone na Państwo Środka przez administrację prezydenta Donalda Trumpa oraz chińskie środki odwetowe obejmujące między innymi tańsze maszyny rolnicze budzą poważne obawy.

“Cła importowe są podatkiem płaconym przez Amerykanów i ich masowe wprowadzenie stłumi wzrost gospodarczy” – ostrzegają eksperci rynku rolnego w USA

Problemy dealerów, ale szansa w rynku części zamiennych

Poza samymi producentami, także dealerzy sprzętu rolniczego w USA również patrzą w przyszłość z niepokojem. Z raportu Ag Equipment Intelligence wynika, iż 64,3% dealerów spodziewa się spadku przychodów ze sprzedaży nowych maszyn w 2025 roku. W przypadku kombajnów pesymizm pozostało większy – 63,1% przewiduje spadek sprzedaży o co najmniej 2% w stosunku do już tragicznego roku 2024.

Nieco lepiej wygląda rynek sprzętu używanego – 23,5% dealerów liczy na wzrost sprzedaży, a 40% prognozuje stabilizację. Oczekuje się również wzrostu w segmencie części zamiennych i serwisu, gdzie 90% dealerów przewiduje przychody równe lub wyższe niż w 2024 roku. Jednak choćby owo “równe lub wyższe” nie oznacza optymizmu, a stagnację na rynku.

Sprzedaż ciągników i kombajnów będzie w USA spadać, ale segment GPS/Precision Ag ma szansę na wzrost – 87,9% dealerów przewiduje stabilny lub wyższy popyt. Wysoką pozycję zajmują także maszyny do zbioru siana i paszy, opryskiwacze, kosiarki pokosowe oraz brony talerzowe. Czyli maszyny używane przy produkcji zwierzęcej.

W USA jedynie maszyny zielonkowe zaliczają wzrosty sprzedaży, fot. Adam Ładowski

Nierównowaga na rynku maszyn używanych – jest nadpodaż

Rynek używanych maszyn w 2024 roku cechowała nadpodaż i malejący popyt, zwłaszcza na kombajny i ciągniki do upraw rzędowych. Spadające ceny zbóż, wysokie stopy procentowe i malejące dochody gospodarstw wpłynęły na ostrożność kupujących, a dealerzy byli zmuszeni do oferowania korzystnych warunków finansowania.

Podobny trend może utrzymać się w 2025 roku, co stworzy więcej okazji dla nabywców, ale będzie wyzwaniem dla sprzedawców. Amerykański rynek maszyn rolniczych wchodzi w 2025 rok z mieszanką nadziei i ostrożności.

Wzrost dochodów rolników i rządowe wsparcie mogą pobudzić sektor, ale wysokie koszty, wojna handlowa i ostrożne podejście do inwestycji w nowy sprzęt mogą ograniczyć ten wzrost. najważniejsze będą decyzje rządu i globalna sytuacja gospodarcza.

Amerykańscy rolnicy jednak coraz trzeźwiej patrzą na rynek. Ostrożnie podchodzą do wydawania zapasów swoich dolarów, gromadząc ich poważne zapasy. Niepokoi to zarówno sektor finansowy, jak i samych producentów maszyn starających się coraz natrętnej wypchać swoje maszyny rolnikom.

A co na to sami farmerzy w USA? Pojawiają się coraz częściej głosy, iż marże producentów i samych dealerów są za wysokie, a ceny maszyn rolniczych trzeba zmniejszyć. Tylko tak rynek ciągników i kombajnów może ruszyć z miejsca i tylko w taki sposób John wyda oszczędności, a Deere zarobi.