Analiza fundamentalna kryptowalut bez tajemnic. Na co zwracać uwagę analizując aktualną sytuację i potencjał inwestycyjny aktywów cyfrowych?
Oto 17 najważniejszych filarów analizy fundamentalnej z przykładami. Zaczynajmy!
1. Biała księga (whitepaper)
Biała księga to oficjalna dokumentacja projektu blockchain, dzięki której użytkownicy mogą uzyskać przydatne informacje o projekcie. Oto kilka informacji, które są zwykle prezentowane w tego rodzaju dokumentacjach:
- Zespół założycielski i deweloperski
- Narzędzia i technologie
- Tokenomika
- Modele konsensusu
- Plany na przyszłość (kamienie milowe)
- Partnerstwa technologiczne i biznesowe
- Przypadki użycia
2. Kod źródłowy
Projekty blockchain powinny być open-source. Dzięki temu każdy użytkownik projektu może przeglądać kod w celu oceny jego jakości i poziomu bezpieczeństwa. Wymaga to oczywiście pewnego poziomu wiedzy technicznej na temat programowania i narzędzi. Oto, jakie przydatne informacje można uzyskać z repozytoriów typu open source:
- Działania deweloperów (funkcjonalności, commity itp.)
- Audyty
- Smart kontrakty
- Dokumentacja i transparentność
3. Przypadki użycia
W scenariuszu idealnym, każdy łańcuch bloków próbuje (z wykorzystaniem adekwatnych sobie monet/ tokenów) rozwiązać jakiś konkretny problem. Oto kilka przykładów:
- Tokeny DeFi próbują zaproponować zdecentralizowane rozwiązania finansowe,
- Tokeny zarządzania (governance) pomagają użytkownikom platformy zaangażować się w proces zarządzania,
- Tokeny gamingowe/metaverse dają użytkownikom możliwość korzystania z tokenów w grach,
- Tokeny płatności są używane w charakterze cyfrowych walut.
Kluczową częścią analizy fundamentalnej jest jasne zrozumienie celu użycia tokenów/monet. Dlatego, po zapoznaniu się z oficjalną dokumentacją projektu, warto być pewnym możliwości faktycznego wykorzystania monet/tokenów (np. platformy DeFi).
4. Adopcja
Oto jeden z kluczowych faktów dotyczący przestrzeni blockchain/kryptowalut:
Wszystko sprowadza się do wymiaru wykorzystania
Obiecujące projekty, które nie znajdą zainteresowania u inwestorów detalicznych lub instytucjonalnych mogą być skazane na porażkę. Z drugiej strony, fundamentalnie słabe projekty z dobrym marketingiem i szerokim przyjęciem mogą osiągnąć ogromny wzrost.
Przeglądając projekty, należy również wziąć pod uwagę „efekt sieciowy” oraz poziom/potencjał wzrostu monet/tokenów.
Więcej na ten temat przeczytasz tutaj:
5. Konkurencja
Blockchain to ogólny termin przypisany grupie technologii, które starają się dostarczać zdecentralizowane, skalowalne i bezpieczne rozwiązania. W przestrzeni blockchain istnieje w tym względzie wiele podkategorii:
- Płatności
- Repozytoria danych
Każda z tych kategorii ma swoje aktywne projekty. jeżeli chcesz zainwestować w token projektu, lepiej zbadaj jego kategorię i zobacz, jak dany projekt pozycjonuje się w porównaniu ze swoimi konkurentami.
6. Mapa drogowa projektu (roadmap)
Dobre projekty mają jasną misję, wizję oraz plan działania. Można je znaleźć w oficjalnych dokumentach lub na platformach mediów społecznościowych projektu. Oto niektóre z kwestii, których możesz się spodziewać:
- Ogłoszenia dotyczące funkcji (np. staking, smart kontrakty)
- Nowe projekty na platformie
- Nowe partnerstwa
- Wydarzenia lub webinary
- Nowe wersje zdecentralizowanych aplikacji lub platform
- Plany ulepszenia sieci (decentralizacja, skalowalność, bezpieczeństwo)
Niektóre projekty publikują mapy drogowe w swoich oficjalnych dokumentach (i od czasu do czasu je aktualizują). Inne projekty wolą informować użytkowników na bieżąco. jeżeli projekt nie udziela w tych kwestiach żadnych informacji, powinieneś omijać go szerokim łukiem.
7. Technologia
Infrastruktura blockchain, smart kontrakty i zdecentralizowane aplikacje są opracowywane przy użyciu konkretnych języków programowania oraz bibliotek i frameworków. Dlatego, jeżeli chcesz zrozumieć, co kryje się za kulisami konkretnego projektu, powinieneś sprawdzić wspierające go narzędzia i technologie.
Oto niektóre elementy, z którymi możesz się zapoznać:
- Języki programowania (np. Solidity, Rust)
- Biblioteki/frameworki blockchain (np. Truffle, Remix)
- Technologie frontendowe (np. React, Angular)
- Narzędzia do testowania/monitorowania (np. ethscan)
Analiza narzędzi używanych w każdym projekcie pozwala określić, czy z ich wykorzystaniem możliwe jest osiągnięcie założonych celów.
8. Twórcy i zespół deweloperski
Jednym z najważniejszych czynników przyciągających uwagę do projektów są założyciele i zespół stojący za projektem.
Zobaczmy kilka przykładów:
- Projekt Cardano (ADA) został założony przez jednego z byłych współzałożycieli Ethereum, Charlesa Hoskinsona,
- Projekt Polkadot (DOT) został założony przez jednego z byłych współzałożycieli Ethereum, Gary’ego Wooda,
- Główną osobą stojącą za projektem Algorand (ALGO) jest bardzo znany profesor blockchain z MIT, Silvio Micali,
- Projekt Avalanche (AVAX) narodził się na Uniwersytecie Cornell.
Oczywiście nie wszystkie dobrze rokujące projekty mogą podpisać się tak uznanymi nazwiskami. Nie zmienia to faktu, iż szanowany w społeczności założyciel i sprawdzony w bojach zespół deweloperów może stanowić katalizator sukcesu.
9. Tokenomika
Tokenomika to nic innego jak ekonomia cyfrowych tokenów (monet). Badanie mechanizmów tokenomiki pomaga lepiej zrozumieć politykę pieniężną stojącą za projektami.
Oto kilka kwestii, na które warto zwrócić szczególną uwagę:
- Przeanalizuj podaż (całokowitą, maksymalną i w obiegu). Te dane dadzą ci podstawowe pojęcie o podaży i popycie,
- Sprawdź, czy dana moneta ma jakąś politykę „spalania” (lub podobną) do walki z inflacją. Te dane uzupełnią Twoje wnioski z analizy wskaźników charakterystycznych dla zarządzania podażą,
- Sprawdź „politykę pieniężną” projektu. Dokształć się w zakresie „mechanizmach konsensusu” i zawsze śledź oficjalne ogłoszenia i wiadomości dotyczące projektu,
- Sprawdź model „dystrybucji tokenów”, aby dowiedzieć się, czy wymiar alokacji poszczególnych partii monet jest – co do zasady – „sprawiedliwy”,
- Sprawdź, czy projekt ma jakieś sposoby na zmotywowanie użytkowników i zapewnienie im pasywnego dochodu.
Więcej informacji na temat tokenomiki znajdziesz w artykule: Tokenomika | Jakie czynniki kształtują cenę aktywów cyfrowych?
10. Decentralizacja
Ostatecznym celem technologii blockchain jest wyeliminowanie konieczności korzystania z usług stron trzecich i pośredników. Właśnie dlatego decentralizacja odgrywa w analizie fundamentalnej tak istotną rolę.
Aby zbadać poziom decentralizacji projektów, warto wziąć pod uwagę takie czynniki, jak:
- liczba węzłów/pełnych węzłów uczestniczących w procesie konsensusu,
- wpływ podmiotów zewnętrznych na zarządzanie siecią/ protokołem,
- wpływ programistów na zarządzanie siecią,
- liczba portfeli/aktywnych adresów w sieci,
- dystrybucja tokenów,
- stopień aktywności i zaangażowania wielorybów.
Najbardziej zdecentralizowaną siecią, jaką znamy do tej pory, jest prawdopodobnie Bitcoin. Wszystkie inne sieci i projekty charakteryzują się mniejszym bądź większym stopniem centralizacji. Tak czy inaczej, to właśnie odpowiedni research może sprawić, iż inwestycje w jedne projekty mogą stać się bardziej bezpieczne niż w inne.
11. Skalowalność
Kolejną istotną cechą projektów blockchain jest skalowalność. Rozwiązania skalujące pozwalają obsłużyć więcej transakcji w krótszym czasie i przy rozsądnym i akceptowalnym poziomie opłat. Dlatego też, badając skalowalność, należy zwrócić szczególną uwagę na 2 czynniki:
- Przepustowość: liczba transakcji na sekundę
- Opłaty: koszt realizacji transakcji w sieci
Mniejsze projekty lub projekty scentralizowane mają zwykle wyższą przepustowość i/lub niskie opłaty. Trzeba jednak pamiętać o scentralizowanym charakterze tych projektów i liczbie użytkowników, którzy są aktywni na tych platformach.
12. Bezpieczeństwo
Jak w każdej innej dziedzinie tworzenia oprogramowania, tak i w rozwiązaniach związanych z blockchainem – jednym z głównych problemów do rozwiązania jest bezpieczeństwo. Naturalnym jest, iż nikt nie chce inwestować pieniędzy ani używać protokołów posiadających w tym zakresie luki.
Oto kilka uwag:
- Jeśli umiesz kodować, sprawdź kody źródłowe.
- Sprawdź, czy projekt, w który chcesz zainwestować, miał jakieś audyty.
- Sprawdź wiadomości lub ogłoszenia w mediach społecznościowych, aby sprawdzić, czy w przeszłości projekt nie był ofiarą ataków/hacków.
- Sprawdź, które giełdy zdecydowały się na listing tokenów projektu.
13. Wskaźniki w czasie rzeczywistym
Strony internetowe takie jak CoinMarketCap lub CoinGecko udostępniają wnikliwe informacje na temat wskaźników finansowych monet/tokenów:
- Kapitalizacja rynkowa
- Wolumen obrotu (24h, 7dni itd.)
- Maksymalna/całkowita/obiegowa podaż
Te informacje mogą podsunąć ci kilka wskazówek na temat ogólnego nastawienia rynku do określonych coinów. Co więcej, pozyskane dane możesz wykorzystać do oszacowania potencjału wzrostu ceny.
14. Wskaźniki on-chain
Analiza on-chain to zestaw czynności polegający na analizie działań użytkowników w łańcuchu bloków. dzięki narzędzi on-chain możesz sprawdzić (między innymi) następujące rzeczy :
- wymiar wpływów środków na giełdy.
- liczbę aktywów, które są z giełd wypłacane,
- zachowanie górników (aktywa PoW),
- liczba i aktywność portfeli (adresów),
- intensywność i jakość tradingu,
- płynność.
Są to informacje, których zwykle próżno szukać na wykresach. Na szczęście, na rynku dostępnych jest wiele platform (np. CryptoQuant, Glassnode), które specjalizują się w agregowaniu tego typu danych.
15. Listingi na giełdach
Prostym sposobem na zaoszczędzenie czasu w fundamentalnej analizie projektów jest śledzenie monet/tokenów notowanych na giełdach.
Zdecentralizowane giełdy, takie jak Binance, Coinbase, KuCoin czy Kraken mają ściśle określone zasady dotyczące listowania projektów. Dlatego też, jeżeli projekt przeszedł przez ich filtr, istnieje zdecydowanie większe prawdopodobieństwo tego, iż można mu zaufać.
Oczywiście nie oznacza to, iż jesteś skazany na handel wyłącznie aktywami notowanymi na DEX-ach. Oznacza to po prostu, iż w procesie podejmowania decyzji inwestycyjnych warto zwrócić uwagę również na ten czynnik.
16. Zarządzanie
Governance to w branży blockchain niemałe wyzwanie. Z jednej strony projekty chcą być zdecentralizowane, z drugiej – przy różnych okazjach – potrzebują wprowadzać nowe funkcjonalności. W związku z powyższym, powinny istnieć pewne mechanizmy ułatwiające proces zarządzania siecią.
Jeśli chcesz zainwestować w jakiś projekt, powinieneś zapoznać się z zasadami rządzącymi jego governance.
Najpopularniejszym modelem zarządzania aktualizacjami w sieci jest wykorzystanie „tokenów zarządzania”. Prostym pomysłem jest umożliwienie użytkownikom sieci kupowania tych tokenów. To właśnie na ich podstawie posiądą oni siłę głosu wprost proporcjonalną do posiadanych zasobów (np. 1 głos za 1 token).
Jakkolwiek na pierwszy rzut oka wydaje się to być ekscytującą ideą, niesie ze sobą kilka problemów. Na przykład, jeżeli ktoś posiada dużą sumę tokenów zarządzania, może zmusić sieć do wdrożenia funkcji na swoją korzyść.
17. Kanały społecznościowe
Udane projekty dbają o swoją obecność w Internecie. Pomaga im to promować swoje rozwiązania, budując jednocześnie wokół siebie solidne i oddane społeczności.
Oto niektóre z platform społecznościowych, na których projekty blockchain pozostają najbardziej aktywne:
- Discord
- Youtube
- Medium
Nie ufaj „na słowo” zespołom anonimowych deweloperów. Dołącz do ich kanałów społecznościowych, wywołuj do odpowiedzi, dyskutuj z członkami społeczności. jeżeli chcesz dowiedzieć się, jakie pułapki szykuje na Ciebie ten świat i jak ich unikać, zajrzyj tutaj:
Słowem podsumowania
Kilka uwag na zakończenie:
Dobre projekty mają szczegółowy i jasny whitepaper.
Dobry projekt udostępnia publicznie swój kod źródłowy.
Dobre projekty definiują dla swoich monet/tokenów realne przypadki użycia.
Dobre projekty mają szerokie zastosowanie dla użytkowników.
Dobre projekty przewyższają konkurencję.
Dobre projekty mają mapę drogową produktu i udostępniają swojej społeczności aktualizacje.
Dobre projekty wykorzystują najnowocześniejszą technologię.
Za dobrymi projektami stoi silny zespół.
Dobre projekty charakteryzuje uczciwy i przejrzysty model tokenomiczny.
Dobre projekty nadają wartość decentralizacji.
Dobre projekty nadają wartość skalowalności.
Dobre projekty nadają wartość bezpieczeństwu.
Dobre projekty mają mniej zmienne wskaźniki real-time.
Dobre projekty mają mniej niestabilne metryki on-chain.
Dobre projekty są listowane na większej liczbie giełd.
Dobre projekty mają uczciwe modele zarządzania.
Dobre projekty są obecne w Internecie za pośrednictwem mediów społecznościowych.
***
Może Cię zainteresować:
Od Redakcji
Niniejszy artykuł ani w całości ani w części nie stanowi „rekomendacji” w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi czy Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (Ue) Nr 596/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie nadużyć na rynku (rozporządzenie w sprawie nadużyć na rynku) oraz uchylające dyrektywę 2003/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady i dyrektywy Komisji 2003/124/WE, 2003/125/WE i 2004/72/WE oraz Rozporządzenia Delegowane Komisji (Ue) 2017/565 z dnia 25 kwietnia 2016 r. uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE w odniesieniu do wymagań organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez firmy inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tej dyrektywy. Zawarte w serwisie treści nie spełniają wymagań stawianych rekomendacjom w rozumieniu w/w ustawy, m.in. nie zawierają konkretnej wyceny żadnego instrumentu finansowego, nie opierają się na żadnej metodzie wyceny, a także nie określają ryzyka inwestycyjnego.