Analiza on-chain w krypto – co to jest i jak ją wykorzystać?

Zdjęcie: Czym jest analiza on-chain BIG

Analiza on-chain to klucz do zrozumienia, co naprawdę dzieje się w blockchain. Jej narzędzia śledzą przepływy tokenów, ruchy wielorybów i aktywność sieci. Jak z ich wykorzystaniem przewidzieć zmiany na rynku i zwiększyć zyski?

Czym jest analiza on-chain?

Analiza on-chain to badanie danych zapisanych na blockchain, takich jak transakcje czy ruchy tokenów między adresami. Umożliwia ona obserwację działań uczestników rynku w czasie rzeczywistym.

Pozwala odkryć najnowsze trendy, zobaczyć jak smart money zarządza swoimi aktywami i w jaki sposób rynek reaguje na wydarzenia.

Możliwość analizy on-chain jest unikalna dla kryptowalut, ponieważ nigdzie indziej transakcje nie są tak transparentne. Jeśli potrafimy analizować te informacje, daje nam to istotną przewagę nad resztą inwestorów.

Dane on-chain na bieżąco prezentują zmiany w nastrojach rynkowych. Mimo, iż cena rośnie od miesięcy, pokażą możliwość zakończenia hossy. Lub przeciwnie – kiedy na rynku króluje rozpacz, jako pierwsi dostrzeżemy ruchy wielorybów, które za moment podniosą rynek.

Pożytki z analizy łańcucha

Choć taka analiza nie jest najłatwiejsza, zdecydowanie warto poznać choćby jej podstawy. Jest po temu co najmniej kilka powodów:

1. Zrozumienie sieci. Narzędzia on-chain dają wgląd w aktywność i kondycję danego blockchaina. Procent wykorzystania sieci, wolumen transakcji, ilość aktywnych adresów pokazują, co tak naprawdę dzieje się pod powierzchnią. Wahania cen widoczne na wykresie to tylko czubek góry lodowej.
2. Sygnały ostrzegawcze. Niektóre wskaźniki mogą działać jak alarm, zapowiadający potencjalne zmiany na rynku. jeżeli zauważysz, iż wieloryby przesyłają na giełdę duże ilości BTC i ETH, sugeruje to poważną wyprzedaż. Nie wchodź z tego powodu w short na dźwigni x100, ale bądź przygotowany na możliwy spadek cen.
3. Zarządzanie ryzykiem. Możemy dostrzec potencjalne ryzyka związane z różnymi kryptowalutami. jeżeli widzimy stale spadający wolumen i zamierającą aktywność sieci, wiemy iż czas zmniejszyć naszą ekspozycję. Podobnie, jeżeli za fantastycznym wzrostem ceny tokena nie stoją żadne czynniki poza spekulacją.
4. Filtrowanie danych. Na rynku krypto informacje atakują nas w każdej minucie. Nowe wiadomości, opinie czy prognozy mogą napędzać FOMO. Analiza on-chain pozwala zignorować ten szum, dając dostęp do obiektywnych danych. Badacz nie musi słuchać cudzych opinii, po prostu sprawdzi fakty.

Analiza on-chain kontra techniczna i fundamentalna

Każdy z tych rodzajów analizy ma swoich zwolenników. Choć wszystkie one są użyteczne, różnice między nimi są zasadnicze

Analiza on-chain

Jest to proces badania i interpretowania danych pochodzących bezpośrednio z łańcucha bloków. Na żywo widzimy tu dane każdej transakcji i smartkontraktu. Jak na dłoni obserwujemy wolumeny, ich wartość, aktywność adresów, ruchy zidentyfikowanych wielorybów itd.

Analiza techniczna

W pewnym uproszczeniu jest sztuką czytania wykresów. Wykorzystuje graficzne przedstawienie wzrostów i spadków danej kryptowaluty, aby prognozować jej przyszłe osiągi. Dzięki ustaleniu poziomów wsparcia, oporu, linii trendu czy średnich ruchomych pozwala z pewną dozą prawdopodobieństwa założyć ruch ceny w przyszłości.

Analiza fundamentalna

Jest to rodzaj listy kontrolnej, która pozwala sprawdzić podstawy projektu. Uwzględnia takie czynniki, jak kapitalizacja rynkowa, użyteczność, doświadczenie twórców projektu, liczba posiadaczy tokenów itd. Nie mówi nic o przyszłej cenie, jednak pozwala ocenić jakość projektu i porównać go z innymi. Jest podstawą DYOR.

Zastosowania analizy łańcucha

Zanim omówimy wskaźniki, warto zastanowić się, do czego analiza on-chain może być użyta.

1. Aktywność sieci. Czy nowa, gorąca sieć faktycznie jest powszechnie używana? Bez problemu możemy to sprawdzić. Wolumeny transakcji czy ich rozkład między duże i małe portfele sporo nam powiedzą. W niezależny sposób sprawdzimy też wielkość codziennej emisji monet czy ich spalanie.
2. Saldo i transakcje danego portfela. W ten sposób możemy sprawdzić, ile tokenów dana osoba lub organizacja posiada i co z nimi robi. Oczywiście, nie będziemy tu śledzić portfela Kowalskiego, ale już portfel Donalda Trumpa czy funduszu VC może pokazać bardzo interesujące dane. Oczywiście pod warunkiem, iż znamy tożsamość właściciela, ukrywającą się pod adresem 0xG73hJK936i…
3. Kto kupuje, kto sprzedaje? Na blockchain nic nie ginie. Bez problemu zauważymy, kiedy Bitcoiny nowych, niedoświadczonych inwestorów przechodzić będą w ręce wyjadaczy, obecnych na rynku od dawna. Dostrzeżemy akumulację przez wieloryby, tak samo zresztą, jak szybkie wyprzedawanie zapasów przez wpływające na rynek giełdy.

Najważniejsze metryki on-chain

Jest ich całe mnóstwo, poniżej wymieniamy tylko te kluczowe, najlepiej pokazujące bieżący obraz rynku.

Exchange Inflow & Outflow

Mierzy ilość kryptowalut wpływających i wypływających z giełd. Warto to monitorować, bowiem napływów środków na parkiet często oznacza presję sprzedażową Odpływ z kolei sugeruje akumulację, która może prowadzić do wzrostu cen.

Exchange Reserve

Ujawnia ilość kryptowalut przechowywanych na giełdach, uzupełniając poprzedni wskaźnik. Niskie rezerwy giełdowe sugerują, iż inwestorzy trzymają aktywa w portfelach, co jest sygnałem pozytywnym. Wysokie wskazują na przygotowanie do wyprzedaży, która prawdopodobnie obniży ceny.

Open Interest

Mierzy całkowitą liczbę otwartych kontraktów futures lub opcji, pokazując kondycję rynku instrumentów pochodnych. Rosnące OI sugeruje wzrost zainteresowania i potencjalne utrzymanie trendu. Spadające sygnalizuje jego osłabienie i możliwą zmianę kierunku. Uzupełnieniem tego wskaźnika jest mierzący także wartość kontraktów Open Interest Value.

Realized Profits and Losses (RPL)

Ujawnia rzeczywiste zyski lub straty realizowane przez inwestorów podczas sprzedaży kryptowalut. Obliczany jako różnica między ceną sprzedaży a nabycia (transferu do portfela). Może sygnalizować punkty zwrotne: duże realizacje zysków często poprzedzają szczyty rynkowe, zaś kapitulacja z reguły występuje w okolicach dna.

SOPR (Spent Output Profit Ratio)

Wskaźnik podobny do RPL, ale znormalizowany, pokazujący czy użytkownicy średnio realizują zyski czy straty. Pomaga identyfikować nastroje rynkowe – wartość poniżej 1 wskazuje na realizację strat i często oznacza dno rynku. Z kolei bardzo wysokie wartości SOPR mogą poprzedzać korekty. Pomaga to w identyfikacji punktów zwrotnych.

MVRV-Z (Market Value to Realized Value Z-Score)

Monitoruje odchylenie między wartością rynkową kryptowaluty (zazwyczaj BTC), a średnią ceną zakupu monet. Wskaźnik powyżej 7 historycznie wskazuje szczyty rynku, wartości ujemne sugerują dno. Pozwala na identyfikację ekstremów rynkowych. Tip: być może w obecnym cyklu wartość MVRV-Z powinna być nieco niższa niż 7.

Stablecoin Supply

Pokazuje całkowitą ilość stablecoinów (np. USDT, USDC, DAI) w obiegu. Odzwierciedla napływ lub odpływ płynności na rynek krypto. Wzrost podaży sygnalizuje prawdopodobne wzrosty cen, podczas gdy spadek może wskazywać na wycofywanie się kapitału. Wymaga fachowej interpretacji.

Whale Activity

Określana przez kilka różnych wskaźników, pokazuje aktywność wielorybów krypto. Sygnalizuje kiedy przesyłają one duże ilości kryptowalut, pokazuje ich zyski, średni koszt zakupu, ilość dni przetrzymywania monet (HODL). Przydatny, gdyż pozwala zobaczyć ruchy wykonywane przez pieniądze rządzące rynkiem.

Analiza blockchain w praktyce

Skoro już poznaliśmy główne metryki on-chain, warto przejść do ich praktycznego wykorzystania. Jak mogłaby wyglądać oparta o analizę blockchaina strategia maksymalizująca zyski np. z Ethereum?

Sygnał wejścia

Aby ustalić, kiedy warto zainteresować się tą monetą, możemy przyjąć następujące kryteria:

• Exchange Netflow powinien wykazywać odpływ netto > 10 000 ETH dziennie
• dzienny wolumen transakcji powinien znajdować się powyżej średniej z ostatnich 30 dni
• stosunek ETH opuszczającego giełdy do dziennego wolumenu powinien być większy niż 10%
• liczba aktywnych adresów powinna przekraczać 500 000 dziennie

Taki zestaw danych wskazuje na rosnące zainteresowanie ETH i może prowadzić do wzrostu ceny.

Sygnał wyjścia

Przykładowym sygnałem wyjścia mogłaby być natomiast taka kombinacja czynników:

• Exchange Netflow pokazuje nagły napływ (> 20,000 ETH dziennie)
• SOPR w drodze w górę wcześniej przekroczył 1,05 i teraz zaczyna spadać
• liczba aktywnych adresów spadła 20% poniżej średniej z 30 dni
  

Oczywiście, wartości wskaźników będą różnić się podczas hossy i bessy, należy więc je dostosowywać do sytuacji na rynku. Strategia powinna uwzględniać też zasady zarządzania ryzykiem, takie jak określenie maksymalnej straty na transakcji. Kluczem do sukcesu jest także regularny backtesting.

Narzędzia analizy on-chain

W kwestii dostępności danych blockchain (on-chain metrics) mamy dwie wiadomości – dobrą i złą.

Zła jest taka, iż aktualne, dokładne, filtrowane dane są bardzo drogie. Nic dziwnego. Wyobraźmy sobie, iż mamy dostęp do źródła, pokazującego na żywo ruchy smart money, W co wchodzi, kiedy wychodzi, jakie zyski osiąga i na czym. W tej sytuacji zarabiamy prawie automatycznie, gdyż mamy najlepsze możliwe tipy.

Takie źródła istnieją, są jednak poza zasięgiem przeciętnego inwestora. Członkostwo na tych platformach nie dość, iż jest bardzo drogie, to również limitowane. Coś jak studia na Eton, gdzie rodzice zapisują dzieci tuż po ich narodzinach.

Również bardziej demokratyczne, ale solidne platformy potrafią być bardzo kosztowne. Subskrypcja platformy Nansen albo CryptoQuant może kosztować choćby 1000 dolarów miesięcznie!

Czy mamy jakieś tańsze lub darmowe alternatywy? Na szczęście tak, choć oczywiście mniej funkcjonalne.

• CoinGlass. Oferuje zdumiewająco dużo danych za darmo: MVRV-Z, poziomy likwidacji, Open Interest, Exchange Balance, HeatMap, NUPL, RHODL i wiele innych. Wersja płatna przyda się głównie profesjonalistom.
• CoinAnk. Całkiem niezłe, choć mniej znane uzupełnienie oferty poprzednika. Daje wgląd w pozycje ksiąg zamówień, HODL Waves, pozycje netto giełd, NUPL czy RHODL.
• CryptoQuant. Choć jak wspominaliśmy większość danych jest płatna, za darmo sprawdzimy np. Exchange Netflow, Exchange Reserve, MVRV-Z czy liczbę aktywnych adresów w sieci.
• GlassNode. Król analizy blockchain także ma coś dla ubogich. Liczba adresów, ich wzrost, pozycje krypto EFT, opłaty, SOPR czy liczba transakcji są dostępne za darmo.
• BlockChain.com. Serwis skoncentrowany na BTC i dostarczający wielu informacji na jego temat. Liczba adresów, transakcji, stosunek wartości sieci do transakcji, statystyki bloków i sporo innych danych dla nerdów.
• ChainExposed. Inna kopalnia danych na temat BTC, dostarczająca więcej informacji rynkowych. RPL, SOPR, Sell Bubbles, NUPL, MVRV, HODL Waves, podział adresów wg wielkości itd
• BitcoinMagazine. Oferuje wykresy MVRV-Z, RHODL, NUPL, SOPR i kilka innych darmowych. Pozostałe są niestety płatne.
• BitInfoCharts. Nie zapewnia wykresów, jednak liczba danych dostępnych w postaci liczbowej jest bardzo duża. jeżeli potrzebujesz info o przeciętnej wartości transakcji lub liczbie aktywnych adresów, dobrze trafiłeś.

Ograniczenia analizy łańcucha

Choć analiza metryk on-chain może dać nam mnóstwo wartościowych danych, nie jest narzędziem doskonałym.

• żadna metryka nie mówi wszystkiego, dopiero użycie kilku jednocześnie pozwala zrozumieć trend
• dane on-chain mogą być trudne do interpretacji bez sporego doświadczenia
• niektóre metryki, jak MVRV albo HODL Waves, są wskaźnikami opóźnionymi
• nie wszystkie transakcje zachodzą w łańcuchu, np. transakcje na CEX realizowane są off-chain
• wyniki mogą być też zakłócone przez manipulacje i wash trading, wpływający na nastroje rynkowe
• potwierdzenie tożsamości właściciela danego portfela nastręcza sporo problemów

Analiza on-chain wraz z techniczną i fundamentalną jest ważnym narzędziem skutecznego tradera. Nie gwarantuje wyłącznie zyskownych transakcji, jednak znakomicie uzupełnia wnioski płynące z innych źródeł. Kiedy zaś uda się nam się namierzyć portfele smart money, możemy dzięki niej zanotować ogromne zyski.