Autor „The Bitcoin Standard” dolewa oliwy do ognia w temacie Zcash (ZEC)

Saifedean Ammous (ekonomista i autor „The Bitcoin Standard”) ponownie wywołał gorącą dyskusję w branży, podważając znaczenie kryptowalut nastawionych na prywatność, takich jak zcash (ZEC).

• Saifedean Ammous określił zcash jako „shitcoina”, krytykując mechanizm „trusted setup”,
• Branża kryptowalut gwałtownie zareagowała, wskazując, iż prywatność i twardy pieniądz nie muszą się wykluczać.

Krytyka zcash i spór o przejrzystość podaży

Saifedean Ammous zakwestionował fundamenty zcash, zwracając uwagę na mechanizm „trusted setup”, który w 2016 r. wygenerował podstawowe parametry kryptograficzne protokołu. Jego zdaniem taki model wymaga zaufania do niewielkiej grupy uczestników i stoi w sprzeczności z ideą otwartych systemów monetarnych.

Ekonomista przyznał jednocześnie, iż nie zna w pełni szczegółów technicznych zcash, ale obawia się, iż rozbudowane funkcje prywatności mogą utrudniać audyt całkowitej podaży tokenów ZEC.

Jak wyjaśnił:

Z tego co rozumiem, korzyści wynikające z anonimowości realizowane są kosztem przejrzystości, czyli możliwości audytu.

Zcash wykorzystuje dowody z wiedzą zerową, umożliwiając użytkownikom ukrywanie danych transakcyjnych w trybie „shielded”. Mechanizm ten szyfruje adresy oraz kwoty, ograniczając ich widoczność w łańcuchu bloków. Jednocześnie protokół dopuszcza również transakcje „unshielded”, w pełni publiczne.

Obie pule – prywatna i jawna – są dostępne do weryfikacji dzięki eksploratorów blockchain, co użytkownicy branżowi wskazują jako odpowiedź na zarzuty dotyczące audytowalności.

Branża odpowiada

Wypowiedzi Ammousa gwałtownie wywołały lawinę reakcji wśród przedstawicieli ekosystemu kryptowalutowego. Mert Mumtaz (współzałożyciel Helius) określił pytanie o wybór między prywatnością a brakiem dewaluacji jako „fałszywą dychotomię”.

> How much demand is there for money that does not get debased versus how much demand is there for money that allows you to maintain your privacy?"

False dichotomy — you should have money that is not debased and is private

that's zcash

further, you just cant have money that's…

— mert | helius.dev (@0xMert_) November 27, 2025

W jego opinii pieniądz powinien oferować oba elementy, a zcash ma ambicję łączyć twarde adekwatności monetarne z ochroną danych użytkowników.

Równie stanowczo wypowiedział się Barry Silbert (CEO Digital Currency Group) przypominając, iż prywatność była jednym z fundamentów wczesnej społeczności bitcoina.

Z kolei współzałożyciel zcash – Zooko Wilcox – wskazał, iż transparentność blockchaina BTC umożliwiła kanadyjskim władzom identyfikację adresów powiązanych z protestującymi kierowcami ciężarówek, co według niego potwierdza potrzebę dyskretnego środka płatniczego.

Prywatność w Bitcoinie i przyszłość rozwiązań warstwy drugiej

Ammous uznał jednak, iż prywatność onchain staje się coraz trudniejsza do utrzymania. Jego zdaniem naturalnym kierunkiem rozwoju są rozwiązania warstwy drugiej, które mają pozwolić użytkownikom na ochronę danych bez naruszania przejrzystości bazowego protokołu Bitcoina.

Podkreślił, iż kluczową wartością dla globalnych użytkowników pozostaje odporność na dewaluację, a prywatność ma charakter drugorzędny.

Uważam, iż ludzie wolą twardy pieniądz, który nie jest prywatny, niż łatwy pieniądz, który jest prywatny.

– stwierdził, dodając, iż większość narracji o anonimowości służy głównie marketingowi altcoinów.

Choć Ammous kwestionuje znaczenie prywatności w kryptowalutach, zcash przeżywa jeden z najmocniejszych okresów w swojej historii. Jego kurs wzrósł ponad dziesięciokrotnie w ciągu kilku miesięcy, a kapitalizacja rynkowa ZEC chwilowo przekroczyła 10 mld USD!

Kurs ZEC/USD. Źródło: tradingview.com