6 godzin temu
Czy bieda motywuje do wydajnej pracy? Zgodnie z wynikami niedawno opublikowanego badania, bliżej prawdy jest stwierdzenie, iż ubóstwo taką pracę utrudnia.
Rezultaty eksperymentu przeprowadzonego w Indiach wskazują, iż wywołany przez biedę stres finansowy obniża wydajność pracowników, głównie poprzez pogorszenie ich uważności w trakcie pracy – napisał na portalu obserwatorgospodarczy.pl Adam Suraj.
Czy bieda motywuje do wydajnej pracy?
Jak zaznacza autor jednym z wątków bardzo często pojawiających się w momencie narodzin ekonomii jako oddzielnej dziedziny nauki była zależność między ubóstwem a pracą. Jednym z wątków toczących się wówczas dyskusji było to, czy bieda motywuje do dobrej i wydajnej pracy. Najbardziej znaną i przy okazji jedną z najbardziej ponurych odpowiedzi na to pytanie udzielił brytyjski ekonomista polityczny Thomas Malthus. Twierdził on, iż określony poziom ubóstwa jest zarówno gospodarczo, jak i społecznie pożądany. Był on przeciwnym wszelkim form pomocy kierowanych do potrzebujących. W jego przekonaniu pomaganie takim osobom prowadziłoby jedynie do ich rozleniwiania (t.j. mniej wytężonej pracy) albo do większej liczby potomstwa. Zgodnie z tym sposobem myślenia, pomaganie ubogim w praktyce doprowadza ich do jeszcze większej biedy.
Adam Suraj podkreśla, iż od tamtego czasu jednak upłynęło bardzo wiele wody w Wiśle i nasza wiedza dotyczące tego, jak ludzie się zachowują i dlaczego, znacząco się zmieniła. Jak zauważają autorzy „Do Financial Concerns Make Workers Less Productive?” stres finansowy niemal nieodłączenie jest związany z ubóstwem (po angielsku „financial strain”) potencjalnie jest w stanie znacząco pogorszyć produktywność pracownika. Stres finansowy to określenie na sytuację, w której osoba z małymi zasobami gotówki czuje niepokój ze względu na obawy, iż nie będzie ona w stanie pokryć nagłego wydatku, gdy ten się wydarzy, spłacić długów na czas. Przy czym stres finansowy może pojawiać się również jako objaw niemożności pokrycia wydatków gospodarstwa domowego uważanych za niezbędne. Taki stan zaniepokojenia zaś może przekładać się na to, iż pracownik w trakcie wykonywania obowiązków zawodowych jest myślami gdzie indziej, nie może się skupić, w wyniku czego pracuje nieefektywnie.
Czy stres finansowy uniemożliwia ubogim pracownikom skupienie?
W celu sprawdzenia tej hipotezę badacze postanowili przeprowadzić następujący eksperyment w Indiach. W stanie Odisha zrekrutowali na dwa tygodnie do produkcji talerzy na akord 408 mężczyzn. Warto zaznaczyć, iż zrobili to w czasie posuchy, kiedy to większość mężczyzn z tego regionu podejmuje się prac dorywczych (trwających kilka dni maksymalnie kilka tygodni), które stanowią większość ich dochodów. Oznacza to, iż po pierwsze grupa była relatywnie reprezentatywna dla ogółu pracujących mieszkańców z tego regionu płci męskiej. Osoby biorące udział w eksperymencie zostały potraktowane jak zwykli pracownicy, więc nie ma obaw z problemem charakterystycznym dla wielu badań (uczestnicy wiedzą, iż to tylko chwilowy eksperyment, więc nie podejmują decyzji tak, jak robiliby to, gdyby sytuacja była realna). Do tego, wielu z pracowników najprawdopodobniej znajduje się w stanie stresu finansowego. Przykładowo na początku badania 86 proc. uczestników badania zadeklarowało, iż jest zaniepokojonych lub bardzo zaniepokojonych swoją sytuacją finansową.
W celu ustalenia tego, jaki wpływ ma stres finansowy na wydajność pracowników, zdecydowano się przeprowadzić eksperyment w następujący sposób. W grupie kontrolnej pracownicy zaczynali pracę, po czym po dwóch tygodniach wraz z zakończeniem okresu umowy dostawali za nią płacę. Z kolei w grupie badanej na cztery dni przed końcem kontraktu otrzymywali oni wypłatę dotychczasowych zarobków. Resztę wynagrodzenia otrzymywali oni zaś w momencie końca umowy. Do tego, do której grupy należy konkretny badany, indyjscy pracownicy dowiadywali się 5 dni po rozpoczęciu eksperymentu. W takich warunkach zmiana zachowania wywołana przez otrzymanie gotówki wcześniej powinna być w całości wynikiem ograniczenia stresu finansowego poprzez zwiększenie zasobów gotówki. Po zastrzyku gotówki hindusi pospłacali długi i pracowali wydajniej.
Indyjscy pracownicy zauważalnie zwiększyli produktywność po otrzymaniu zastrzyku gotówki kilka dni przed końcem kontraktu
Po pierwsze, otrzymanie części wypłaty wcześniej prowadziło do istotnego statystycznie wzrostu przypadków uregulowania wierzytelności. W ciągu trzech dni od otrzymania gotówki pracownicy wchodzący w skład grupy badanej byli w istotny statystycznie sposób aż o 40 pkt proc. bardziej skłonni do spłaty zaciągniętych pożyczek. Przy czym zdecydowana większość spłat przypadała już na dzień po otrzymaniu pieniędzy. Po drugie, względem grupy kontrolnej w dniu utrzymania wcześniejszej wypłaty aż o 70 proc. wzrastały wydatki na podstawowe artykuły gospodarstwa domowego, takie jak żywność odzież i paliwo. Warto zaznaczyć, iż dokładnie takich działań spodziewalibyśmy się w przypadku osób będących w sytuacji stresu finansowego.
Ponadto, co choćby znacznie ważniejsze, indyjscy pracownicy zauważalnie zwiększyli produktywność po otrzymaniu zastrzyku gotówki kilka dni przed końcem kontraktu. Liczba średnio wyprodukowanych przez nich talerzy w ciągu godziny wzrastała o 6,9 proc. (0,11 odchylenia standardowego) w dzień po otrzymaniu pieniędzy, po czym utrzymywała się na podwyższonym poziomie do samego końca eksperymentu. Warto zauważyć, iż analizowane efekty te koncentrują się głównie wśród osób, w przypadku których spodziewalibyśmy się, iż zmagają się w znacznie większym stopniu ze stresem finansowym.
