21 godzin temu
W ostatnich miesiącach rynek mleka w Unii Europejskiej walczy z nieoczekiwanymi trudnościami, a ceny mleka i produktów mlecznych osiągają rekordowe poziomy. Jak informuje holenderska agencja raportowania cen DCA, ceny śmietanki, śmietany oraz innych produktów mlecznych rosną w zawrotnym tempie.
Ile kosztuje masło 2024?
W 2024 roku ceny masła osiągają rekordowe wartości, które przypominają te z 2022 roku, kiedy to produkty mleczne były wyjątkowo drogie. Cena kostki masła (200 g) w sklepie wynosi od 7 do 9 zł. Jednak to dopiero początek – w miarę zbliżania się Świąt Bożego Narodzenia, eksperci prognozują, że ceny mogą osiągnąć poziom 10 zł za kostkę, a w niektórych przypadkach choćby go przekroczyć.
Dlaczego masło jest drogie w 2024?
Benchmark dla ceny śmietanki osiągnął historyczny poziom 10 155 euro za tonę, co jest wynikiem ograniczonej podaży mleka w UE. Ceny nie tylko masła, ale także mleka w proszku, serów czy śmietany idą w górę, a rosnąca presja na rynku może utrzymywać się przez kolejne miesiące.
Dlaczego ceny mleka rosną?
Wzrost cen mleka wynika z wielu czynników, w tym z problemów z podażą surowca. Od początku 2022 roku rynek mleka zmienił się diametralnie. Konflikt na Ukrainie miał bezpośredni wpływ na dostępność niektórych surowców, a także na wzrost kosztów produkcji mleka. W wyniku zmniejszenia liczby producentów i niekorzystnych warunków w gospodarstwach rolnych, produkcja mleka spadła, a popyt pozostał na wysokim poziomie.
Eric de Lijster z DCA Market Intelligence podkreśla, iż jeszcze kilka lat temu przekroczenie ceny 10 000 euro za tonę śmietanki wydawało się nieosiągalne. Jednak z powodu ograniczonej podaży i wysokiego popytu, ceny te stały się rzeczywistością. Produkty takie jak śmietanka są najważniejsze dla wielu branż, w tym przemysłu spożywczego, zwłaszcza w produkcji lodów, śmietany do kawy czy ciastek, co tylko pogłębia problem dostępności.
Problemy z podażą mleka w UE
Niedobory mleka w UE mają swoje przyczyny także w złych warunkach pracy w gospodarstwach mlecznych. W wielu krajach, w tym w Holandii, problemem jest brak siły roboczej, a coraz bardziej rygorystyczne przepisy środowiskowe sprawiają, iż produkcja mleka staje się bardziej kosztowna i trudna. Dodatkowo, występowanie choroby niebieskiego języka w północno-zachodniej Europie pogłębia problemy związane z produkcją.
Holandia, tradycyjnie jeden z największych producentów mleka w Europie, odnotowała spadek produkcji o 2% w porównaniu do roku ubiegłego. Polska, dzięki wzrostowi wydajności, wyprzedziła Holandię, stając się trzecim co do wielkości producentem mleka w UE, zaraz po Niemczech i Francji. Mimo wzrostu cen, niemieckie mleczarnie również borykają się ze spadkiem produkcji – ilość mleka dostarczanego w listopadzie była niższa niż w tym samym miesiącu roku poprzedniego.
Wysokie ceny surowca i ich wpływ na rynek
Na rynku spot, czyli na rynku surowego mleka, ceny również poszły w górę. W Niemczech ceny mleka na rynku spot w północnych regionach wynoszą 60,5 centa, a na południu – 61,5 centa za litr. To znacznie więcej niż jeszcze w sierpniu, kiedy to ceny oscylowały wokół 48,7 centów. Wysokie ceny świadczą o tym, iż mleka jest wciąż mało, a producenci muszą płacić więcej za surowiec.
Pomimo wysokich cen, produkcja mleka nie rośnie, a w niektórych krajach choćby spada. Niemieckie Stowarzyszenie Przemysłu Mleczarskiego podaje, iż na koniec października ilość mleka była o 1,1% mniejsza niż w roku poprzednim. Dodatkowo, jakość mleka pogorszyła się – zawartość tłuszczu w mleku dostarczanym w 2024 roku jest znacznie niższa niż w ubiegłym roku, co wpływa na produkcję masła i innych tłuszczów mlecznych.
Prognozy na przyszłość
Choć w niektórych segmentach rynku widać pewne oznaki stabilizacji, analitycy są ostrożni w prognozowaniu przyszłych trendów. Wzrost cen może być kontynuowany, zwłaszcza iż zbliżający się okres świąteczny może dodatkowo zwiększyć popyt na produkty mleczne. W tradycyjnych latach ceny mleka i jego przetworów spadały po listopadzie, w związku z zakończeniem szczytu popytu przedświątecznego. Jednak w obecnej sytuacji rynkowej, ta tendencja może zostać zaburzona, a ceny utrzymają się na wysokim poziomie.
W południowych Niemczech i innych częściach UE przez cały czas obserwuje się brak poprawy sytuacji. Niedobory surowca zmuszają przemysł mleczarski do podejmowania trudnych decyzji, a dostawy mleka do mleczarni są przez cały czas niewystarczające, aby zaspokoić potrzeby rynku.
SPRAWDŹ TAKŻE: Światowe ceny przetworów mlecznych wzrosły we wrześniu do poziomu najwyższego od 1,5 roku
źródło: Agrar Heute
