3 godzin temu
Globalne ceny żywności wzrosły we wrześniu 2024 roku najbardziej od ponad dwóch lat, z najsilniejszym skokiem cen cukru. Najnowszy raport FAO pokazuje, iż wszystkie najważniejsze produkty, od mięsa po zboża, zanotowały wzrosty, co zwiastuje dalsze podwyżki na sklepowych półkach.
Globalne ceny żywności zanotowały we wrześniu 2024 roku największy miesięczny wzrost od ponad dwóch lat, co potwierdza raport Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO). Skok cen dotknął wszystkie najważniejsze produkty uwzględnione w indeksie FAO, w tym cukier, mięso, zboża, oleje i nabiał. Najmocniej podrożał cukier, który w ujęciu miesięcznym wzrósł o 10,4%.
FAO (Food and Agriculture Organization) prowadzi indeks cen żywności (FFPI), który monitoruje zmiany cen pięciu głównych grup towarowych: mięsa, nabiału, zbóż, cukru i olejów roślinnych. We wrześniu 2024 roku wartość indeksu wyniosła 124,4 punkty, co oznacza wzrost o 3% w porównaniu z sierpniem 2024 roku. Był to największy skok miesięczny od marca 2022 roku. Ceny są jednak wciąż o 22,4% niższe w porównaniu do szczytu, który FFPI osiągnął w marcu 2022 roku, kiedy to wynosił 160,3 punktów.
Najmniejszy wzrost cen mięsa
Wskaźnik cen mięsa FAO wzrósł nieznacznie o 0,4% w porównaniu z sierpniem 2024 roku, osiągając wartość 119,6 punktów. Jest to jednak 4,8% więcej niż rok wcześniej. Najmniej podrożało mięso wołowe i wieprzowe, ponieważ globalne dostawy wystarczają, by zaspokoić popyt. W Unii Europejskiej wzrosła sprzedaż krajowa, co zahamowało ewentualny wzrost cen.
Najważniejsze czynniki wpływające na ceny mięsa:
Stabilność dostaw wołowiny i wieprzowiny na rynki międzynarodowe.
Wzrost popytu krajowego w UE.
Planowane przez KE rozwiązania promujące diety roślinne po 2027 roku.
Zboża drożeją – wyjątki w przypadku sorgo i ryżu
We wrześniu 2024 roku wskaźnik cen zbóż FAO wzrósł o 3% w ujęciu miesięcznym. Najbardziej podrożała pszenica, co jest wynikiem obaw o niekorzystne warunki pogodowe w krajach eksportujących. Ceny ryżu natomiast spadły o 0,7% z powodu większej podaży, szczególnie indyjskiego ryżu basmati, którego eksport został częściowo uwolniony przez rząd Indii.
Czynniki wpływające na ceny zbóż:
Niekorzystne warunki pogodowe u kluczowych eksporterów pszenicy.
Stabilizacja cen ryżu dzięki większym zbiorom i zmianom polityki eksportowej w Indiach.
Korekta prognoz FAO dotyczących produkcji zbóż na 2024 rok – wzrost o 2,853 mln ton, głównie z powodu lepszych zbiorów pszenicy i ryżu.
Największy wzrost cen dotyczył cukru
Cukier zanotował największy skok cen we wrześniu 2024 roku. Indeks cen cukru FAO wzrósł o 10,4%, co jest wynikiem obaw o dostępność surowca w okresie 2024/2025. Problemy z produkcją w Brazylii, spowodowane przedłużającą się suszą i pożarami, a także decyzje rządu Indii dotyczące wykorzystania trzciny cukrowej do produkcji etanolu, dodatkowo wpłynęły na wzrost cen.
Czynniki wpływające na ceny cukru:
Susza i pożary w Brazylii niszczące uprawy trzciny cukrowej.
Obawy o dostępność eksportu cukru z Indii po zmianach w polityce dotyczącej produkcji etanolu.
Oczekiwania spadku globalnej dostępności cukru w nadchodzącym sezonie.
Oleje i nabiał również w górę
Wzrost cen nie ominął także olejów roślinnych, które podrożały o 4,6% m/m. Wzrost ten dotyczył zwłaszcza oleju palmowego, sojowego, słonecznikowego i rzepakowego. Głównym czynnikiem były niższe zbiory w Azji Południowo-Wschodniej oraz spadek tłoczeń w USA. W przypadku nabiału wzrost cen wyniósł 3,8% w ujęciu miesięcznym, a masło drożało w rekordowym tempie.
Czynniki wpływające na ceny olejów i nabiału:
Niższa produkcja oleju palmowego w Azji.
Spadek tłoczeń oleju sojowego w USA.
Rekordowe wzrosty cen masła na rynkach światowych (+65% r/r).
Podsumowanie: Co nas czeka w najbliższych miesiącach?
Według ekspertów dalszy wzrost cen żywności jest nieunikniony. Ekstremalne warunki pogodowe, wyższe koszty produkcji oraz rosnące płace będą przez cały czas podbijać ceny produktów spożywczych. Szczególnie mocno odczuć możemy podwyżki cen owoców, warzyw, nabiału oraz olejów roślinnych. Prognozy wskazują, iż w Polsce zakupy mogą podrożeć choćby o 4-6% w skali rocznej, co wpłynie na codzienne wydatki konsumentów.
Główne czynniki przewidywanego wzrostu cen:
Ekstremalne warunki pogodowe (susze, powodzie, silne wiatry).
Wyższe koszty produkcji i wymagania związane z ochroną środowiska.
Rosnący globalny popyt na produkty mleczne i oleje roślinne.
