6 godzin temu
14 października 2025 roku, w momencie wejścia w życie wzajemnych opłat portowych na statki amerykańskie i chińskie, świat handlu morskiego wszedł w nowy, niepewny etap. Jak informuje Nikkei Asia, Stany Zjednoczone nałożyły opłaty od 50 USD za netto tonę na statki należące do chińskich operatorów, a także – w zależności od konstrukcji – na jednostki chińskiej budowy. Tego samego dnia Chiny uruchomiły lustrzaną odpowiedź: 400 juanów (ok. 56 USD) za netto tonę dla statków kontrolowanych przez amerykańskie podmioty.
Na pierwszy rzut oka działania obu stron wydają się niemal doskonałym odbiciem lustrzanym – od wysokości opłat, przez mechanizmy wyjątków (np. wyłączenie statków własnej budowy), po ograniczenie liczby pobierań do pięciu razy rocznie na trasę. Gdyby nie realne ryzyko dla łańcuchów dostaw i potencjalne koszty rzędu miliardów dolarów – jak szacuje Alphaliner – można by uznać tę wymianę za ironiczny dialog, w którym każda strona mówi: „Jeśli ty możesz, to i ja mogę”.
Jednak ta „prostota” jest celna. W kontekście amerykańskiej narracji o „niedopuszczalnej dominacji Chin w przemyśle morskim”, Pekin odpowiada nie tylko opłatami, ale językiem zrozumiałym dla strony ofensywnej: symetrią. To nie jest nieprzemyślany, impulsywny odwet – to świadoma demonstracja umiejętności lustrzanego kontrataku, która ma przekazać jasny sygnał: „Nie jesteśmy stroną bierną – potrafimy grać twoimi regułami”.
Chińskie władze podkreślają, iż ich działania są bezpośrednią reakcją na jednostronne i dyskryminujące środki USA. Jak podaje Xinhua w komunikacie z 14 października 2025 r., „nowe opłaty są proporcjonalną i zasadną odpowiedzią na działania Waszyngtonu, które naruszają zasady uczciwego handlu i szkodzą interesom chińskiego przemysłu morskiego”. Dlatego też i stawki są zbieżne z tymi określonymi przez stronę amerykańską.
Jeszcze bardziej wymowne jest jednoczesne ogłoszenie przez Ministerstwo Handlu ChRL (商务部) sankcji wobec pięciu amerykańskich jednostek należących do południowokoreańskiego Hanwha Ocean. Jak wskazuje artykuł Nikkei Asia, firma ta została oskarżona o wspieranie amerykańskich dochodzeń antychińskich – co pokazuje, iż Chiny traktują konflikt nie tylko jako kwestię opłat, ale jako część szerszej walki o suwerenność technologiczną i przemysłową.
Warto zauważyć, iż obie strony starają się ograniczyć chaos operacyjny: USA zalecają wnoszenie opłat na 3 dni przed przybyciem, a Chiny wprowadzają wyjątki dla pustych statków wchodzących do chińskich portów na remont. Mimo to, jak ostrzega Gene Seroka z Portu Los Angeles, „każda nowa procedura rodzi zakłócenia”.
Można uznać, iż chińska odpowiedź jest „prosta” – wręcz banalna w swoim lustrzanym charakterze. Ale właśnie w tej prostocie tkwi jej siła. Amerykańska polityka handlowa pod rządami Donalda Trumpa opiera się na widocznych, jednoznacznych sygnałach siły: cła, karne opłaty, publiczne groźby. Co może byc ripostą w takiej sytuacji? Subtelna dyplomacja? Nie. Równie otwarta, równie jednoznaczna kontrakcja – taka, której nie da się zignorować ani zinterpretować na wiele sposobów.
Chińczycy zdają się mówić: „Jeśli chcesz grać używając siły, to gramy – ale na równych zasadach. jeżeli ty nakładasz opłaty na nasze statki, my nakładamy takie same opłaty na twoje. jeżeli ty nakładasz na nas sankcje, my też takie nakładamy. I nie próbuj mówić, iż to my eskalujemy – bo to ty zacząłeś”.
To podejście ma również wymiar wewnętrzny: w oczach chińskiego społeczeństwa rząd w Pekinie demonstruje zdolność państwa do obrony interesów narodowych, choćby wobec największego rywala geopolitycznego. I taką postawą rząd zyskuje coraz większe poparcie Chińczyków. Przy okazji ma już potencjalnego winnego w przypadku poważniejszych turbulencji gospodarczych.
Źródła:
- Nikkei Asia – “US and Chinese port fees kick in at fraught bilateral moment”, 14 października 2025 r.
- 新华社 – “中国今日起对美国运输公司征收港口服务费”, 14 października 2025 r.
- 交通运输部 – “港口服务费征收管理办法”, 14 października 2025 r.
- 商务部 – “关于将韩华海洋美国子公司列入不可靠实体清单的公告”, 14 października 2025 r.
- 环球时报 – “中美港口收费对弈：美国先挑衅，中国必回应”, 14 października 2025 r.
Leszek B. Ślazyk
e-mail: [email protected]
© www.chiny24.com
