Co buduje bańkę spekulacyjną? Omówienie eksperymentu z 2020 roku.

Różnego rodzaju badacze, psycholodzy i naukowcy próbowali zgłębić zachowania, które towarzyszą nam w trakcie dokonywania transakcji i planowania swoich ruchów na giełdzie. Jednym z najciekawszych jest przeprowadzony w 2020 roku eksperyment, który może wyjaśniać nam dobrze mechanizm powstawania baniek spekulacyjnych.

W 2020 roku M. Cirpriani przeprowadził eksperyment dotyczący handlu instrumentami finansowymi. Uczestnikom badania przydzielono pieniądze oraz instrumenty finansowe (nazwane akcjami) i kazano handlować tymi „akcjami” między sobą w dziesięciu następujących po sobie rundach. Owe „Akcje” w każdej rundzie wypłacały dywidendę. Suma dywidend ze wszystkich dziesięciu rund była znana uczestnikom eksperymentu z góry, ale w każdej rudzie wartość dywidendy była losowa! Na koniec gry w dziesiątej rundzie, kiedy wszystkie dywidendy zostały wypłacone, „akcje” stały się bezwartościowe. To w uproszczeniu założenia bazowe, jakie miała zaszyte gra.

Bańka bez uzasadnienia

Takie założenia oznaczają, iż gracze mogli wyliczyć co rundę wartość godziwą każdej „akcji”, bo wiedzieli, ile do końca gry wypłaci ona jeszcze dywidend. Jednocześnie mogli spekulować, iż w danej rundzie dywidenda będzie większa z jednych „akcji”, a mniejsza z innych. W ten sposób zrodziła się pokusa, żeby pokonać rynek i resztę uczestników eksperymentu.

Do zarobienia,
Szymon Świder