5 godzin temu
Funkcję dyrektora Narodowego Centrum Badań Jądrowych prof. dr hab. inż. Jakub Kupecki obejmie 1 września - poinformowało Ministerstwo Przemysłu podczas poniedziałkowej konferencji szefowej resortu. To efekt kwietniowej decyzji, kiedy to ze stanowiska został odwołany prof. Krzysztof Kurek. Minister przemysłu mówiła wtedy o konieczności ulepszenia funkcjonowania placówki, a w szczególności priorytetowego traktowania eksploatacji reaktora jądrowego Maria.
"Będzie to zmiana pokoleniowa. Jestem przekonana, iż poprowadzi on instytut, tak aby z jednej strony zachował on swoje unikalne kompetencje, a z drugiej - przygotował go do nowych wyzwań związanych z wdrażaniem energetyki jądrowej w Polsce" - stwierdziła Marzena Czarnecka.Reklama
Nowy dyrektor Narodowego Centrum Badań Jądrowych przed ważnym zadaniem. Co dalej z reaktorem Maria?
Prof. Kupecki na przestrzeni kilkunastu lat zajmował się energetyką jądrową, zarówno w Polsce, jak i za granicą. Jego głównym obszarem działalności naukowej są nowe technologie dla energetyki. Do tej pory współpracował z przemysłem, zasiadał w zespołach eksperckich Ministerstwa Klimatu i Środowiska oraz radach spółek, a także tworzył dokumenty kierunkowe dla administracji centralnej. W latach 2022-2025 pełnił funkcję dyrektora Instytutu Energetyki - Państwowego Instytutu Badawczego, w którym pracę rozpoczął kilkanaście lat wcześniej jako inżynier.
"Moją misją będzie z jednej strony zapewnienie integralności Centrum, które jest nie tylko największym instytutem badawczym, ale też strategiczną jednostką dla wielu branż. Z drugiej - będziemy poszukiwać nowych kierunków zaangażowania NCBJ w działania mocno zorientowane na rozwiązywanie problemów gospodarki i bliskiej współpracy z przemysłem, szczególnie w kontekście wdrażania energetyki jądrowej" - powiedział prof. Kupecki nakreślając główne kierunki działania.
Jednym z głównych problemów, z jakim być może będzie musiał zmierzyć się nowy dyrektor NCBJ, będzie doprowadzenie do ponownego uruchomienia jądrowego reaktora badawczego Maria, który od 1 kwietnia pozostaje wyłączony. Stało się to po tym, jak 31 marca 2025 roku, po 10 latach, straciło ważność zezwolenie prezesa Państwowej Agencji Atomistyki (PAA) na jego eksploatację.
Minister przemysłu: Reaktor Maria może zostać dopuszczony do pracy w lipcu
Minister przemysłu zapewniła, iż "Maria ma się dobrze". "Pomimo spekulacji prasowych, iż zamykamy jedyny reaktor jądrowy w Polsce - nie zamykamy go" - zapewniła podczas konferencji.
Szefowa resortu stwierdziła, iż przestój reaktora był spowodowany przede wszystkim względami bezpieczeństwa. Do tego swoje zgody muszą wydać m.in. wojewoda mazowiecki oraz minister spraw wewnętrznych i administracji. "Odpowiednie decyzje są wydawane, aktualnie znajdują się w końcowej fazie. Państwowa Agencja Atomistyki (PAA) przewiduje, iż dopuści reaktor do pracy jeszcze w lipcu" - zadeklarowała Czarnecka.
Narodowe Centrum Badań Jądrowych (NCBJ) to największy instytut badawczy w Polsce, prowadzący interdyscyplinalne prace z zakresu fizyki jądrowej, technologii jądrowych, medycyny nuklearnej, astrofizyki i inżynierii materiałowej. Instytut jest operatorem jedynego w kraju reaktora badawczego Maria oraz producentem nowoczesnych radiofarmaceutyków, które powstają w Ośrodku Radioizotopów Polatom.
NCBJ projektuje i wytwarza również zaawansowane urządzenia, takie jak detektory promieniowania czy akceleratory cząstek. Choć oficjalnie powstało w 2011 roku z połączenia dwóch instytutów, jego historia sięga 1955 roku, kiedy powołano Instytut Badań Jądrowych. To właśnie tam uruchomiono pierwszy polski reaktor Ewa (1958), a później - przez cały czas aktywny - Maria (1974).
