Co to jest analiza on-chain? Zdobądź przewagę w analizie kryptowalut

Analiza on-chain to metoda badania kryptowalut, która pozwala inwestorom i analitykom uzyskać szczegółowy wgląd w aktywność na blockchainie, czyli publicznym rejestrze wszystkich transakcji przeprowadzanych w ramach systemu danej kryptowaluty. W przeciwieństwie do tradycyjnych rynków finansowych, gdzie większość danych na temat poszczególnych operacji jest zanonimizowana lub trudno dostępna, publiczne blockchainy, na których oparte są kryptowaluty, oferują pełną przejrzystość. Dzięki temu każdy użytkownik ma możliwość analizy ruchów na rynku kryptowalut, co jest podstawą analizy on-chain.

Analiza on-chain może dawać inwestorom przewagę, ponieważ pozwala im na lepsze zrozumienie tego, co dzieje się na rynku w czasie rzeczywistym i porównanie tych danych do ich historycznych odpowiedników. Może być ona wykorzystana między innymi do identyfikacji trendów na rynku i prognozowania przyszłych ruchów cenowych. W tym artykule przyjrzymy się bliżej, jak działa analiza on-chain, opiszemy wskaźniki rynkowe, które są jej pochodną, zobaczymy jakie dane można z niej pozyskać oraz jakie narzędzia są dostępne dla osób chcących ją wykorzystać.

Dane z blockchainu – podstawa analizy on-chain

Blockchain to technologia, która stanowi fundament każdej kryptowaluty. Aby zrozumieć analizę on-chain, należy najpierw poznać, jak działa sam blockchain. Najprościej rzecz ujmując, blockchain to baza danych, która jest jednocześnie publiczna i zdecentralizowana. Oznacza to, iż każdy użytkownik, który posiada dostęp do internetu, może uzyskać dostęp do zapisanych w niej informacji, a jej kopie są przechowywane na wielu komputerach, nazywanych węzłami (z ang. nodes), jednocześnie rozsianych po całym świecie.

Każda transakcja przeprowadzona w ramach kryptowaluty jest zapisywana w tzw. bloku. Blok to wirtualna przestrzeń zawierająca informacje na temat transakcji dokonanych z użyciem kryptowalut, których prawidłowość została zweryfikowana i potwierdzona przez sieć. Po weryfikacji transakcji w bloku, zostaje on dodany do łańcucha bloków, czyli blockchaina. Decentralizacja sieci zapewnia, iż raz dodany blok nie może zostać zmieniony, co zapewnia bezpieczeństwo i niezmienność danych zawartych w blockchainie.

Kiedy użytkownik wysyła kryptowalutę na inny adres, tworzona jest transakcja. W tej transakcji zawarte są takie informacje jak kwota przesyłanych środków, adres nadawcy oraz odbiorcy. Te dane są publiczne, co oznacza, iż każdy może sprawdzić, jakie transakcje zostały przeprowadzone oraz w jakim terminie. Dzięki temu analiza on-chain może badać przykładowo przepływy pieniężne, liczbę transakcji, aktywność określonych adresów i tak dalej. Zestawianie ze sobą tych danych i ich porównywanie, na przykład w czasie, pozwala wyciągać wnioski na temat procesów zachodzących na rynku, czego rezultatem mogą być lepsze wyniki inwestycyjne.

Rodzaje danych dostępnych w analizie on-chain

Blockchain generuje ogromne ilości danych, które mogą być analizowane przez inwestorów. Najważniejsze rodzaje danych, które są analizowane w ramach analizy on-chain to:

• Transakcje: Dane o liczbie transakcji, ich wielkości oraz częstotliwości. Przykładowo, obserwacja zwiększonej liczby dużych transakcji może sugerować, iż na rynku dzieje się coś istotnego, analizując moment transakcji kupna/sprzedaży można ocenić również ich zyskowność, itd.
• Portfele: Każda kryptowaluta jest przechowywana w ramach cyfrowych portfeli, które są przypisane do unikalnych adresów. Analiza on-chain pozwala śledzić ruchy pomiędzy portfelami. Można w ten sposób np. monitorować aktywność tzw. „wielorybów” – czyli dużych graczy posiadających znaczne ilości kryptowalut lub wypartywać momentu, w którym relatywnie duża część portfeli kryptowalutowych to portfele inwestorów detalicznych, co może wskazywać na końcową fazę cyklu inwestycyjnego.
• Aktywność sieci: Liczba aktywnych adresów oraz liczba nowych portfeli tworzonych w sieci. Wzrost liczby aktywnych adresów może na przykład sugerować zwiększone zainteresowanie daną kryptowalutą lub zmianę sentymentu rynkowego.
• Opłaty transakcyjne: Opłaty, które użytkownicy płacą za przetwarzanie transakcji, również mogą być istotnym wskaźnikiem. Wzrost poziomu opłat transakcyjnych do poziomu lub ponad istotny poziom historyczny również może wskazywać na przegrzanie rynku i/lub na potrzebę fundamentalnych zmian w architekturze sieci blockchain. Takie informacje również mogą być przydatne w kontekscie inwestycyjnym.
• Nagrody za blok/Informacje o górnikach/validatorach: W przypadku sieci Bitcoina, górnicy otrzymują nagrody za potwierdzanie wyżej wspomnianych bloków transakcyjnych (w przypadku sieci PoS, na przykład Ethereum, odpowiednikami górników są walidatorzy). Informacje o liczbie wydobytych bloków, ilości górników, ilości node’ów, rentowności kopania kryptowalut itp., również obejmuje analiza on-chain.

Wszystkie z powyższych rodzajów informacji mogą być cenne i pomocne w ocenie stanu sieci blockchian poszczególnych projektów kryptowalutowych oraz nastrojów na rynku. Inwestorzy i analitycy często wykorzystują je w celu i podjęcia próby przewidzenia tego, co może dziać się z cenami kryptowalut w przyszłości.

Analiza on-chain – wskaźniki

Wskaźniki w ramach analizy on-chain powstają na bazie informacji wymienionych w poprzedniej sekcji artykułu. Często zestawiają one ze sobą jedną informację z inną lub porównują ten sam rodzaj informacji, ale z innych okresów, aby uzyskać w ten sposób kontekst informacyjny i/lub rynkowy. Poniżej znajduje się kilka kluczowych kategorii owych wskaźników. Ich liczba nie jest wyczerpująca, ale zdaniem autora artykułu, są to kategorie reprezentatywne:

Wskaźniki dotyczące aktywności sieci

Te wskaźniki mierzą ogólną aktywność w sieci blockchain i dostarczają informacji o transakcjach zrealizowanych w określonym czasie. Przykładowe wskaźniki to:

• Active Addresses (Aktywne adresy): liczba unikalnych adresów biorących udział w transakcjach w danym okresie.
• Transaction Count (Liczba transakcji): łączna liczba transakcji na blockchainie w określonym czasie.
• Transaction Volume (Wolumen transakcji): suma przesyłanych kryptowalut w sieci w danym czasie.

Bitcoin Transfer Volume. Źródło: checkonchain.com

Wskaźniki dotyczące podaży i dystrybucji

Skupiają się na analizie ruchu kryptowalut oraz ich dystrybucji pomiędzy różnymi portfelami, a co za tym idzie, pomiędzy różnymi graczami na rynku, w tym dużymi posiadaczami aktywów (tzw. „wielorybami”). Przykładowe wskaźniki to:

• Exchange Net Flow (Saldo przepływów na giełdach): różnica między ilością kryptowaluty wpłacanej na giełdy a wypłacanej z giełd.
• Whale Holdings (Akumulacja wielorybów): ilość kryptowaluty trzymana przez adresy posiadające duże ilości aktywów.
• Coin Days Destroyed (Zniszczone dni monet): wskaźnik obrazujący, jak długo kryptowaluta była przechowywana, zanim została przetransferowana.

Bitcoin Coin-days Destroyed. Źródło: checkonchain.com

Wskaźniki dotyczące sentymentu inwestorów

Te wskaźniki mierzą nastroje na rynku, bazując na zachowaniach inwestorów w sieci, takich jak sprzedaż czy kupno aktywów. Przykładowe wskaźniki to:

• Net Unrealized Profit/Loss (NUPL): wskaźnik pokazujący, czy inwestorzy na rynku mają niezrealizowane zyski czy straty.
• SOPR (Spent Output Profit Ratio): wskaźnik, który mierzy, czy użytkownicy sprzedają swoje aktywa z zyskiem czy stratą.

Spent Output Profit Ratio. Źródło: checkonchain.com

Wskaźniki dotyczące zyskowności

Skupiają się na analizie zysków i strat osiąganych przez inwestorów w oparciu o ceny zakupu i sprzedaży aktywów. Przykładowe wskaźniki to:

• Realized Cap (Zrealizowana kapitalizacja): kapitalizacja rynkowa uwzględniająca cenę, po której kryptowaluty były ostatnio przenoszone.
• Market Value to Realized Value (MVRV): wskaźnik stosunku wartości rynkowej do wartości zrealizowanej.

MVRV. Źródło: checkonchain.com

Wskaźniki dotyczące bezpieczeństwa i wydajności sieci

Obejmują wskaźniki, które pozwalają ocenić bezpieczeństwo blockchainu, szczególnie w kontekście mocy obliczeniowej i decentralizacji. Przykładowe wskaźniki to:

• Hashrate: całkowita moc obliczeniowa używana do zabezpieczenia sieci blockchain Proof of Work.
• Difficulty (Trudność kopania): poziom trudności wydobycia nowego bloku.
• Nodes Count (Liczba węzłów): liczba aktywnych węzłów uczestniczących w sieci, co świadczy o jej decentralizacji.

Hashrate Bitcoina. Źródło: glassnode.com

Wskaźniki dotyczące stablecoinów

Analiza stablecoinów i ich przepływów dostarcza dodatkowych danych o aktywności handlowej i stabilności rynków kryptowalut.

• Stablecoin Supply (Podaż stablecoinów): łączna ilość wyemitowanych stablecoinów, co może wpływać na płynność rynkową.
• Stablecoin Exchange Inflow/Outflow: ilość stablecoinów przepływających na giełdy i z giełd, sygnalizująca potencjalne ruchy handlowe.

Aggregate Stablecoin Supply. Źródło: checkonchain.com

Powyższe kategorie pomagają uporządkować różne aspekty analizy on-chain, umożliwiając lepsze zrozumienie dynamiki rynku kryptowalutowego na różnych poziomach.

Narzędzia do analizy on-chain

W internecie można znaleźć wiele stron oferujących dostęp do danych z blockchainów różnych projektów kryptowalutowych. Oto kilka z najpopularniejszych narzędzi, które oferują różne funkcje analityczne:

• Glassnode: Glassnode to jedna z najczęściej używanych platform do analizy on-chain. Umożliwia ona dostęp do szerokiego wachlarza wskaźników, a także możliwość porównywania ich ze sobą czy ich tworzenia. Narzędzie oferuje zarówno darmowe, jak i płatne wersje, gdzie płatne subskrypcje dają dostęp do bardziej zaawansowanych funkcji.
• Dune Analytics: Dune Analytics to narzędzie open-source, które pozwala użytkownikom na tworzenie własnych zapytań SQL w celu pozyskiwania danych on-chain. Oznacza to, iż użytkownicy mogą tworzyć własne interaktywne dashboardy z wszelkimi rodzajami danych, które mogą dotyczyć najróżniejszych projektów kryptowalutowych. To narzędzie jest szczególnie użyteczne do analizy on-chain poszczególnych altcoinów.
• Checkonchain.com: To narzędzie umożliwiające realizowanie analizy on-chain na zaawansowanym poziomie, oferujące szeroki zakres wskaźników skupiających się na różnych aspektach funkcjonowania poszczególnych projektów kryptowalutowych, jak i całego rynku. Checkonchain.com pozwala na darmowy dostęp do danych, które w ramach Glassnode nierzadko są płatne.

Wszystkie powyższe narzędzia do analizy on-chain są do siebie podobne, jednak posiadają również swoje unikalne cechy i funkcje. Wybór odpowiedniego zależy od potrzeb użytkownika oraz stopnia jego zaawansowania w przeprowadzaniu analizy on-chain. Dla początkujących dobrym wyborem będzie Glassnode, który na swojej stronie internetowej oferuje obszerną sekcję edukacyjną, w ramach której szczegółowo wytłumaczone są kwestie takie jak sposób analizy, jej zastosowanie, sposób liczenia i interpretacji poszczególnych wskaźników i wiele więcej.

Ograniczenia analizy on-chain

Pomimo iż analiza on-chain dostarcza cennych informacji, ma również swoje wady. Oto kilka wyzwań, z którymi spotykają się analitycy korzystający z tej metody analizy:

• Ograniczenia danych: Nie wszystkie dane on-chain są w pełni przejrzyste. Na przykład, nie zawsze wiadomo, kto jest właścicielem danego portfela, co utrudnia dokładną analizę zachowań poszczególnych inwestorów. Choć można śledzić przepływy pomiędzy portfelami, nie zawsze jest jasne, czy transakcje są wynikiem sprzedaży na giełdzie, czy jedynie przeniesienia środków między różnymi adresami tego samego właściciela.
• Problemy z interpretacją danych: Dane on-chain mogą być trudne do interpretacji, zwłaszcza dla początkujących inwestorów. Przykładowo wzrost ilości transakcji może być skorelowany zarówno ze spadkami na rynku, jak i ze wzrostami. Często potrzebne jest połączenie analizy on-chain z innymi formami analizy, takimi jak analiza techniczna czy fundamentalna, aby uzyskać pełny obraz sytuacji rynkowej. Same dane on-chain mogą nie dostarczyć wszystkich odpowiedzi.
• Brak pełnego obrazu: Analiza on-chain jest tylko jednym z narzędzi analitycznych. Nie uwzględnia ona wszystkich czynników rynkowych, takich jak zmiany w regulacjach, makroekonomiczne wskaźniki czy globalne wydarzenia, które również mogą mieć wpływ na ceny kryptowalut. Dlatego warto łączyć ją z innymi metodami analizy, aby podejmować bardziej świadome decyzje.

Pomimo tych ograniczeń, analiza on-chain stanowi potężne narzędzie, które umożliwia lepsze zrozumienie rynków kryptowalutowych. Uzupełniając ją o inne formy analizy, można zyskać pełniejszy obraz rynku, co może przełożyć się na lepsze wyniki inwestycyjne.

Analiza on-chain: Podsumowanie

Analiza on-chain to narzędzie, które pozwala na wgląd w aktywność na blockchainie i umożliwia lepsze zrozumienie tego, co dzieje się na rynku kryptowalut. Dzięki niej można między innymi śledzić przepływy środków pomiędzy portfelami, analizować zachowania inwestorów oraz próbować przewidywać potencjalne ruchy cenowe.

Pomimo swoich ograniczeń, analiza on-chain staje się coraz bardziej popularna wśród inwestorów, także ze względu na to, iż narzędzia z tego zakresu stają się coraz bardziej rozbudowane i jednocześnie przyjazne dla użytkowników. Wspomniany Glassnode, Checkonchain czy Dune Analytics oferują szeroki wachlarz wskaźników i danych, które mogą pomóc w lepszym zrozumieniu rynku.

Choć analiza on-chain sama w sobie nie jest wystarczająca do pełnej jego oceny, może stanowić istotny element w arsenale inwestora kryptowalutowego. Łącząc ją z analizą techniczną i fundamentalną, inwestorzy mogą podejmować bardziej świadome decyzje i lepiej zarządzać swoimi aktywami w zmiennym świecie kryptowalut.