Czy komornik może zająć konto?

Zdjęcie: zablokowane konto przez komornika

Komornik podczas postępowania egzekucyjnego może zająć część majątku dłużnika, aby uzyskać środki na spłatę roszczeń wierzycieli. Jednym z najczęstszych narzędzi egzekucyjnych jest zajęcie środków pieniężnych, również w postaci blokady na rachunku bankowym. Czy komornik może zająć konto i ile może z niego zabrać? W dalszej części artykułu znajdziecie wszystkie najważniejsze odpowiedzi dotyczące tej kwestii.

Komornik a konto bankowe

Na samym początku warto odpowiedzieć na pytanie, czy komornik może zająć konto bankowe osoby zadłużonej. Odpowiedź brzmi: tak, komornik może zająć rachunek. Jego uprawnienia pozwalają mu na dokonanie tej czynności w ramach prowadzonego postępowania egzekucyjnego. Procedurę tą określa się również jako blokada na rachunku.

Na skutek komorniczego zajęcia konta, dłużnik ma ograniczone możliwości korzystania ze swojego rachunku. Niemożliwe stanie się np. wypłacenie lub przelanie środków, które przekraczają określone sumy. Mimo iż całość nazywana jest blokadą, istnieją środki na rachunku, z których osoba zadłużona może skorzystać – tą kwestię także omówimy na łamach następnych akapitów.

Skutki zajęcia konta – co warto wiedzieć?

Blokada na rachunku bankowym ma poważne konsekwencje dla dłużnika. Skutki zajęcia konta mogą znacząco wpłynąć na całą sytuację finansową, w skrajnych przypadkach utrudniając choćby zwykłe, codzienne funkcjonowanie.

1. Ograniczone korzystanie z konta – wypłaty, przelewy i płatności kartą mogą zostać zablokowane, ponieważ znajdujące się na koncie pieniądze przeznaczone są na spłatę długu.
2. Przejęcie środków – blokada nakładana jest do wysokości zadłużenia, wobec czego wynagrodzenie za pracę i inne wpływy dłużnika mogą być automatycznie zajmowane.
3. Brak zdolności kredytowej – ograniczone wpływy na konto sprawiają, iż otrzymanie kredytu gotówkowego lub zwykłej pożyczki będzie wręcz niemożliwe. Sytuację pogarszają dodatkowo negatywne wpisy, umieszczane są w bazach i rejestrach dłużników.

Jak wygląda zajęcie konta bankowego w praktyce?

Komornik nie blokuje konta samodzielnie, a zamiast tego współpracuje z instytucją bankową, w której dłużnik ma rachunek. Aby zidentyfikować konto osoby zadłużonej, komornicy najczęściej korzystają z systemu OGNIVO, który gromadzi informacje o rachunkach bankowych w Polsce.

Na początku komornik wysyła do banku pismo, w którym wskazuje na konieczność zajęcia wierzytelności z rachunku. Instytucja bankowa po otrzymaniu takiego pisma ma obowiązek niezwłocznego zablokowania środków na koncie do wysokości zadłużenia. Zajęte środki bank przekazuje komornikowi, a następnie są one rozliczane na poczet spłaty wierzytelności i pokrycie kosztów egzekucji.

Podstawą prawną zablokowania konta bankowego przez komornika jest art. 889 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego.

Kwota wolna – jakich środków nie może zająć komornik?

Kwota wolna od zajęcia to środki, które nie podlegają zajęciu komorniczemu. Jest to minimalna suma, jaka musi zostać na koncie dłużnika. Istnienie kwoty wolnej od zajęcia uzasadnione jest koniecznością posiadania środków do życia. W ten sam sposób chronione przed komorniczym zajęciem są niezbędne przedmioty, takie jak środki higieny, narzędzia do pracy, czy też najpotrzebniejsze urządzenia domowe.

Wysokość kwoty wolnej od zajęcia w tej chwili wynosi 75% minimalnego krajowego wynagrodzenia brutto. Poszczególne świadczenia i zasiłki również chronione są przed zajęciem, o czym więcej pisaliśmy w osobnym wpisie na ten temat.

Kwota wolna od zajęcia komorniczego – ile wynosi?

Przeczytaj

Jak zdjąć blokadę komorniczą z konta?

Spłata całego zadłużenia

Blokada nałożona na rachunku bankowym osoby zadłużonej zostanie zdjęta, gdy ta w całości spłaci wierzytelność. Nie trzeba przy tym podejmować dodatkowych działań. Po spłacie komornik powinien w ciągu kilku dni wysłać do banku pismo o uchylenie zajęcia, wobec czego blokada nałożona na rachunek zostaje zdjęta.

Negocjacje z wierzycielem

Wierzyciel, jako strona wobec której istnieje zobowiązanie finansowe, może przystać na propozycję zmiany sposobu spłaty i poszczególnych warunków postępowania. Daje to możliwość wypracowania kompromisu, który będzie odpowiadał obu stronom – wierzyciel odzyska środki, a dłużnik będzie mógł je spłacić w dogodniejszym tempie.

Przykład

Na skutek negocjacji rozłożono spłatę na większą ilość rat, których wysokość odpowiada możliwościom finansowym dłużnika. Wierzyciel w takim przypadku może zlecić komornikowi cofnięcie zajęcia konta. Od tego momentu dłużnik nie ma już blokady na rachunku i rozlicza się z długu według nowo ustalonych warunków.

Wniosek o uchylenie zajęcia

Dłużnik może uważać, iż zajęcie konta przez komornika zostało dokonane niesłusznie. Można w takim przypadku złożyć skargę na czynności komornika, co równoznaczne jest z wnioskiem o uchylenie zajęcia rachunku. Wniosek zostanie przeanalizowany, i o ile istnieje ku temu podstawa, blokada zostanie zdjęta.

W jakich przypadkach można uchylić zajęcie konta?

• zajęto środki wolne od egzekucji, np. alimenty
• naruszono kwotę wolną od zajęcia komorniczego
• dług został spłacony, ale rachunku nie odblokowano
• zajęcie nastąpiło przez pomyłkę, np. wobec osoby, która nie jest dłużnikiem

Kiedy komornik nie zajmie konta w banku?

Czy istnieją sytuacje, w których komornik nie może nałożyć blokady na rachunku, który należy do osoby zadłużonej? Okazuje się, iż tak. Poszczególne okoliczności mogą sprawić, iż zajęcie konta będzie ograniczone, lub wręcz niemożliwe, dlatego warto przyjrzeć się temu zagadnieniu.

• konto socjalne – osobny rachunek, na który wpływają jedynie świadczenia socjalne i zasiłki, jest chroniony przed zajęciem komorniczym. Warto zgłosić komornikowi fakt istnienia takiego rachunku, aby przypadkowo nie została na niego nałożona blokada.
• rachunek firmowy – konto firmowe nie może zostać zajęte przez komornika, pod warunkiem, iż dług nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Czy komornik może zająć konto wspólne?

W przypadku konta wspólnego cała sytuacja jest nieco bardziej złożona. Rachunek należący do więcej niż jednej osoby nie może zostać zajęty w całości, jeżeli współposiadacze konta nie są współodpowiedzialni za długi. Nie oznacza to jednak, iż środki zgromadzone na takim koncie są nietykalne.

Komornik może dokonać zajęcia na środkach do wysokości udziału dłużnika w rachunku wspólnym (jeżeli umowa regulująca prowadzenie rachunku przewiduje taki podział). Dłużnik jest zobowiązany do przedstawienia komornikowi umowy rachunku w terminie tygodnia od daty zajęcia, co pozwala na wyłączenie reszty udziałów spod egzekucji.

Nowe konto w banku a komornik

Założenie nowego konta nie sprawi, iż komornik nie będzie mógł go zająć, jeżeli egzekucja jest już prowadzona. Przede wszystkim, należy pamiętać iż nowe konto również może zostać namierzone przez komornika, w dokładnie taki sam sposób, w jaki znaleziony został pierwszy rachunek.

Chcąc przechytrzyć komornika, dłużnicy uciekają się również do innych sztuczek. Jedną z nich jest przechowywanie środków na koncie członka rodziny bądź osoby z bliskiego otoczenia. Takie działanie może zostać uznane za ukrywanie majątku, co skutkuje konsekwencjami prawnymi.

Zajęcie konta przez komornika – podsumowanie

Komornik może zająć konto bankowe dłużnika, jednak z pewnymi wyjątkami. Osoba zadłużona ma pełne prawo do kwoty wolnej od zajęcia, a poszczególne elementy majątku są chronione przed egzekucją komorniczą.

Warto pamiętać o tym, iż blokada na koncie nie jest trwała. Spłacenie zadłużenia lub kontakt z wierzycielem mogą sprawić, iż z powrotem uzyskamy pełen dostęp do swojego rachunku.

Źródła:

• https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19640430296/U/D19640296Lj.pdf
• https://www.santander.pl/bank-porad/firma/zajecia-egzekucyjne-jak-sprawdzic-i-jak-przebiega-proces