Zadłużeni rodzice nie zawsze są dobrze rozeznani w swojej sytuacji, przez co nie wiedzą jakie konkretnie działania wobec nich może podjąć komornik. Skutkiem tego są obawy o majątek nie tylko swój, ale także swoich pociech. Czy komornik może zająć wynagrodzenie dzieci za długi rodziców i jak wygląda w praktyce kwestia długu już po śmierci rodzica? Przyjrzyjmy się tym kwestiom.
Kto odpowiada za dług rodzica?
Według polskiego prawa, każdy odpowiada samodzielnie za swoje zobowiązania finansowe. Oznacza to, iż komornik prowadzący egzekucję przeciwko jednemu z rodziców może więc zająć jedynie majątek należący do tego rodzica, taki jak wynagrodzenie, oszczędności lub przedmioty. Dzieci nie odpowiadają za długi rodziców, choćby jeżeli mieszkają z nimi w jednym gospodarstwie domowym lub są od nich zależne pod względem finansowym.
Należy jednak wspomnieć o wyjątkowych sytuacjach, w których dany element majątku jest wspólny. Gdy rodzic i dziecko są współwłaścicielami rzeczy lub nieruchomości podlegającej egzekucji, to komornik może próbować zająć część należącą do dłużnika. W praktyce wywołuje to liczne komplikacje – zarówno przy samym zajmowaniu majątku, jak i sprzedaży jedynie części własności na licytacji komorniczej.
Kiedy dziecko jest odpowiedzialne za dług rodzica?
Mimo iż zwykle dziecko nie odpowiada za długi rodzica, to istnieją sytuacje, w których może ponosić konsekwencje finansowe związane z jego zobowiązaniami. Dzieje się tak najczęściej poprzez dobrowolne działanie lub wspólne posiadanie majątku z rodzicem.
W jakich sytuacjach dziecko jest odpowiedzialne za dług rodzica?
- poręczenie kredytu lub pożyczki – zgodnie z polskim prawem, poręczenie kredytu oznacza, iż poręczyciel jest solidarnie odpowiedzialny za spłatę zobowiązania. W razie braku spłaty przez rodzica, bank lub wierzyciel może żądać zapłaty bezpośrednio od poręczyciela (dziecka), a egzekucja komornicza może toczyć się również z jego majątku.
- współkredyt lub współpożyczka – wspólne branie kredytu pozwala zwiększyć zdolność kredytową, wobec czego łatwiej uzyskać zewnętrzne finansowanie. Podobnie jak przy poręczeniu, obie osoby biorące kredyt będą traktowane jako równorzędni dłużnicy. jeżeli rodzic przestanie spłacać raty, komornik może skierować egzekucję także do majątku dziecka.
- wspólny rachunek bankowy – może zdarzyć się, iż rodzic i dziecko mają wspólne konto w banku, np. ze względów praktycznych. Komornik prowadzący egzekucję przeciwko rodzicowi może zająć środki znajdujące się na koncie, choćby jeżeli część pieniędzy należy do dziecka. Na szczęście tego rodzaju pomyłkę można cofnąć, składając wniosek o zwolnienie danej części środków spod zajęcia.
Czy komornik może zająć wynagrodzenie dzieci za długi rodziców?
Oto jedno z najczęściej zadawanych pytań przez osoby, których bliscy mają problemy finansowe: czy komornik może zająć wynagrodzenie dzieci za długi rodziców? Odpowiedź jest jednoznaczna – komornik nie ma prawa zająć pensji dziecka za zobowiązania rodzica. Zgodnie z polskim prawem, każdy sam odpowiada za swoje długi.
Wynagrodzenie dziecka, jego konto bankowe czy majątek osobisty są w pełni chronione przed zajęciem w ramach egzekucji prowadzonej przeciwko rodzicowi. choćby jeżeli rodzic i dziecko mieszkają razem lub wspólnie korzystają z niektórych dóbr, nie daje to komornikowi prawa do sięgnięcia po środki należące do dziecka.
Co, jeżeli komornik zajął majątek dziecka za dług rodzica?
Choć w świetle prawa komornik nie może zająć majątku dziecka za dług rodzica, w praktyce zdarzają się sytuacje, w których dochodzi do pomyłek. Taka sytuacja może wynikać z nieprecyzyjnych danych przekazanych przez wierzyciela, wspólnego adresu zamieszkania albo współdzielenia konta z rodzicem.
Dobrym krokiem jest skarga na czynności komornika. Składa się ją do sądu rejonowego, przy którym działa dany komornik. Termin na wniesienie skargi to 7 dni od dnia, w którym osoba pokrzywdzona dowiedziała się o nieprawidłowym działaniu (np. od momentu zablokowania konta). Sąd, po rozpatrzeniu skargi, może nakazać uchylenie zajęcia i zwrot niesłusznie zabranych środków.
Inną opcją jest złożenie wniosku o zwolnienie spod egzekucji. Takie pismo składa się, gdy zajęcie nastąpiło na podstawie błędnych danych i komornik nie ma prawa z własnej inicjatywy odblokować majątku. We wniosku trzeba wykazać, iż dana rzecz lub środki pieniężne nie należą do dłużnika, ale do osoby trzeciej, czyli w tym przypadku dziecka.
Czy długi komornicze przechodzą na dzieci po śmierci rodziców?
Często poruszanym zagadnieniem jest dziedziczenie długów, przy czym nietrudno natknąć się na fałszywe informacje, takie jak ta, iż dług automatycznie przechodzi na pierwszych w kolejności spadkobierców. Tak jednak nie jest, ponieważ spadkobiercy mogą podjąć decyzję co chcą zrobić ze spadkiem i wchodzącym w jego skład długiem.
Schematy postępowania ze spadkiem wyglądają następująco:
- przyjęcie spadku w całości – oznacza przyjęcie wszystkich aktywów i pasywów wchodzących w skład masy spadkowej. Spadkobierca bierze wówczas pełną odpowiedzialność za długi rodzica, odpowiadając także własnym majątkiem.
- przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza – opcja ta jest równoznaczna z przyjęciem majątku wyłącznie z tymi długami, które nie przekraczają wartości reszty jego składników. Oznacza to iż w żadnym wypadku dana osoba nie będzie stratna finansowo.
- odrzucenie spadku w całości – oznacza odrzucenie wszystkich aktywów i pasywów. Jest to dobra opcja, gdy wartość spadku jest znikoma w porównaniu do ryzyka konieczności spłaty długów i załatwiania licznych formalności.
Czy można pomóc w spłacie długu rodzica?
Dzieci dłużników, szczególnie w przypadku dobrej sytuacji finansowej, często wyrażają chęć pomocy swoim rodzicom w uporaniu się z zadłużeniem. Wierzyciele przyjmują wpłaty zarówno od samych dłużników, jak i osób trzecich, warto jest jednak poinformować o swoich intencjach. Przykładowo, lepiej jest określić cel wpłaty w tytule przelewu bądź wcześniej próbować skontaktować się z wierzycielem, aby był on świadomy, iż pieniądze wpłacamy właśnie na poczet uregulowania długu rodzica.
W przypadku długów o zbliżającym się terminie zapłaty wierzyciel nie tylko może, ale wręcz musi przyjąć wpłatę, niezależnie od tego czy została przekazana przez osobę zadłużoną, czy też kogoś innego. Oznacza to, iż potomkowie mogą przyczynić się do poprawienia sytuacji swoich rodziców, co zdarza się często – w końcu wiele osób ma dobre relacje z rodziną.
Najczęściej zadawane pytania
Czy dzieci muszą spłacać długi rodziców?
Dzieci nie mają obowiązku spłacania długów rodziców za ich życia. Każdy odpowiada wyłącznie za własne zobowiązania, a komornik nie może prowadzić egzekucji wobec dzieci za cudzy dług.
Czy dzieci dziedziczą długi rodziców?
Długi rodziców mogą przejść na dzieci po ich śmierci, jeżeli przyjmą spadek. Przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza ogranicza odpowiedzialność do wartości odziedziczonego majątku, a odrzucenie spadku całkowicie ją wyklucza.
Kiedy dzieci odpowiadają za długi rodziców?
Dzieci odpowiadają za długi rodziców jedynie wtedy, gdy same się do nich zobowiążą, na przykład poręczając kredyt, zaciągając wspólny dług lub współdzieląc majątek z rodzicem.