Czy pracodawca widzi przyczynę choroby na L4?

W przypadku stwierdzenia przez lekarza czasowej niezdolności do pracy, pracownik ma prawo do zwolnienia lekarskiego. Podstawą jest wystawione przez lekarza zaświadczenie. Wielu pracowników zastanawia się natomiast, czy dla pracodawcy będzie widoczna przyczyna choroby na L4. Czy powód wystawienia zwolnienia jest znany firmie?

Zwolnienie lekarskie

Do skorzystania ze zwolnienia lekarskiego, na przykład w razie choroby lub urazu, prawo mają osoby objęte ubezpieczeniem chorobowym. Mówimy choćby o sporej grupie osób pracujących w oparciu o umowę o pracę. W ostatnich latach (od początku pandemii koronawirusa) zwolnienia często są wystawiane w formie elektronicznej. W związku z tym niekiedy pracownik nie ma możliwości sprawdzenia, jakie informacje się tam znajdują i co trafia w ręce pracodawcy.

Oczywiście, są tam takie informacje, jak okres obowiązywania zwolnienia lekarskiego, dane pracownika, a także dane lekarza wystawiającego zaświadczenie. Czy do Twojego szefa trafia także przyczyna choroby na L4?

L4 w weekend, czy dostanę więcej pieniędzy?

Przyczyna choroby na L4

Gdy lekarz wystawia zwolnienie, ma dostęp do dokumentacji medycznej na temat pracownika i jego stanu zdrowia. Przeprowadza również wywiad i badanie, czasem zleca dodatkowe badania (np. krwi). Prawo do skorzystania z nieodpłatnego świadczenia chorobowego regulują polskie przepisy – Ustawa o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Lekarz nie musi wpisywać manualnie danych pracownika i jego pracodawcy. Te informacje pobiera z bazy podczas wystawiania zaświadczenia o czasowej niezdolności do pracy. Podaje natomiast okres obowiązywania zwolnienia, a także kod i statystyczny numer choroby. Na zwolnieniu może się także znaleźć adnotacja o tym, iż chory ma leżeć w łóżku lub, iż pacjent może chodzić. Ma to spore znaczenie choćby podczas ewentualnej kontroli ZUS, która może sprawdzić, czy w czasie zwolnienia pacjent wykorzystuje je w odpowiedni sposób.

Co to jest kod choroby – przyczyna choroby na L4

Zaświadczenie lekarskie, czyli L4 wystawiane jest na druku ZLA. Trafia tam między innymi kod choroby – litera przypisana konkretnej grupie schorzeń. Ta informacja nie zawsze jest widoczna na zaświadczeniu lekarskim, spotykane są też zwolnienia bez kodu choroby. Wtedy przyczyna choroby na L4 nie jest widoczna dla pracodawcy.

W pozostałych przypadkach wyróżniamy pięć kodów choroby:

• A: oznacza niezdolność do pracy po przerwie krótszej, niż 60 dni, jeżeli poprzednia niezdolność do pracy miałą tę samą przyuczynę
• B: w przypadku niezdolności do pracy spowodowanej ciążą
• C: przyczyną niezdolności do pracy jest nadużycie alkoholu
• D: gruźlica
• E: choroba zakaźna z okresem wylęgania dłuższym, niż 14 dni, gdzie objawy ujawniają się po ponad 2 tygodniach od początku choroby.

Przyczyna choroby na L4 jest więc znana pracodawcy wyłącznie w przypadku wpisania na druku ZLA kodu C lub D. W przypadku kodu B lub D pracownik może natomiast poprosić lekarza, aby nie wpisywał kodu choroby na L4.

Ile wynosi becikowe w 2024 roku?

Skąd wziął się taki podział na kody chorób wpisywane na zwolnieniu lekarskim? Wpisanie jednego z nich na druku ZLA ma pewne konsekwencje:

• w przypadku zwolnienia z kodem A lub D: nieco inny sposób wyliczenia okresu składkowego
• osoby ze zwolnieniem opisanym kodem B mają prawo do wypłaty zasiłku chorobowego w wysokości 100% podstawy. Jest to również jasny sygnał dla pracodawcy, iż pracownik jest w ciąży
• osoby ze zwolnieniem, na którym widnieje kod C nie mają prawa do wypłaty zasiłku chorobowego, a także do wynagrodzenia (w przypadku pierwszych 5 dni od rozpoczęcia niezdolności do pracy)
• zwolnienie lekarskie z kodem E służy do określenia, czy pracownik ma prawo do zasiłku po ustaniu okresu obejmowania ubezpieczenia

Czy przyczyna choroby na L4 jest widoczna dla pracodawcy?

Jak wspomnieliśmy, nie zawsze na zwolnieniu lekarskim znajduje się kod choroby. Nawet, jeżeli lekarz wpisze jedno z pięciu oznaczeń (tzw. “kod choroby”), pracodawca nie zawsze pozna przyczynę wystąpienia czasowej niezdolności do pracy.

Na zwolnieniu może się natomiast znaleźć także oznaczenie cyfrą “1” lub “2”. W pierwszym przypadku jest to znak, iż pracownik na zwolnieniu powinien przebywać w domu. Nie zastanie takiej osoby w domu podczas kontroli ZUS lub przeprowadzonej przez pracodawcę (płatnika składek) może mieć spore konsekwencje – w tym odebranie prawa do świadczenia chorobowego, a choćby rozwiązanie stosunku pracy.

Cyfra “2” oznacza natomiast, iż chory może chodzić, czy wyjść z domu. Także w tym przypadku chory powinien jednak przestrzegać zaleceń lekarza, powstrzymywać się od działań mogących przedłużyć jego niezdolność do pracy. Wiedza na temat tych oznaczeń również nie sprawi jednak, iż pracodawca pozna przyczynę choroby na L4.

Pracodawca nie zna przyczyny choroby na L4

W zdecydowanej większości przypadków pracodawca nie zna przyczyny powstania czasowej niezdolności do pracy. Nie jest do tego uprawniony. Numer statystyczny chorobowy, który dość dokładnie ją określa, nie jest znany pracodawcy. Zna go natomiast lekarz, czy ZUS. Informacja przydaje się do kompletowania historii medycznej, czy do prowadzenia statystyk. Takie numery chorób są również potrzebne lekarzowi, aby mógł rozliczać się z NFZ (na podstawie kontraktów).

Zwolnienie lekarskie, także w formie elektronicznej, nie zawiera numeru statystycznego choroby. Pracodawca nie zna więc przyczyny powstania czasowej niezdolności pracownika do pracy.

Szczegółowe dane choroby nie są ujawniane pracodawcy także ze względu na przepisy o ochronie danych. Unijne rozporządzenie RODO spowodowało, iż od 21 lipca 2019 roku ZUS nie informuje o przyczynie L4. Przed tym momentem kod choroby niekiedy znajdował się na zaświadczeniu lekarskim.

Pracodawca może domyślać się, jaka jest przyczyna choroby

W treści L4 nie znajduje się dokładna informacja o przyczynie choroby. Pracodawca pozna natomiast dane lekarza – jego imię i nazwisko i identyfikator. Bez większych problemów możliwe jest więc wyszukanie, jaka jest specjalizacja danego lekarza. Dla pracodawcy może być to więc pewną podpowiedzią, co jest przyczyną przebywania na zwolnieniu lekarskim.

Czy warto wykupić ubezpieczenie firmy?

Podsumowanie artykułu

Lekarz nie wpisuje do zaświadczenia o czasowej niezdolności do pracy jego przyczyny. Pracodawca w zdecydowanej większości przypadków nie dowie się więc, co dolega jego pracownikowi. Wyjątek może stanowić sytuacja, kiedy pracownik jest w ciąży lub choruje na gruźlicę. Informacje o tych podstawach do wystawienia zwolnienia mogą być jednak ukryte, jeżeli pacjent poprosi o to lekarza. Jedyną podpowiedzią dla Twojego pracodawcy może być więc imię, nazwisko i identyfikator lekarza. Można wyszukać jego specjalizację, choć i tak nie da to dokładnej informacje o chorobie pracownika.

Najczęściej zadawane pytania

Źródło:

1. https://www.medonet.pl/zdrowie-i-wellbeing-pracownikow/stan-zdrowia-pracownikow,wazny-kod-na-l4–oznacza–ze-nie-mozesz-wychodzic-z-domu,artykul,79454459.html
2. https://www.rynekzdrowia.pl/E-zdrowie/To-widzi-pracodawca-na-L4-Kod-ujawni-przyczyne-nieobecnosci,255341,7.html