6 godzin temu
Rząd otrzymał projekt ustawy frankowej z rekomendacją przyjęcia, ale spotkał się on z falą krytyki ze strony sędziów, Ministerstwa Finansów i Rządowego Centrum Legislacji. Główne zarzuty dotyczą nieprecyzyjnych zapisów, ryzyka zahamowania ugód oraz nadmiernego obciążenia sądów. Zwolennicy ustawy frankowej podkreślają jednak, iż może ona przyspieszyć rozstrzyganie sporów frankowych. Ostateczna decyzja rządu będzie zależała od tego, czy wprowadzone zostaną poprawki uwzględniające zgłoszone uwagi.
Dlaczego ustawa frankowa budzi tak duże kontrowersje?
Ustawa frankowa miała być przełomowym narzędziem w rozwiązaniu problemu kredytów we frankach. Zakłada przyspieszenie rozpoznawania spraw frankowych oraz wprowadzenie uproszczonych procedur. Jednak sędziowie wskazują, iż projekt może przekształcić sądy w „fabryki wyroków”, gdzie liczy się ilość, a nie jakość orzeczeń. Krytycy twierdzą, iż przepisy nie rozwiązują problemu systemowo, a jedynie wprowadzają zmiany proceduralne. Zdaniem wielu ekspertów frankowicze potrzebują realnych mechanizmów rozliczeń z bankami, a nie jedynie ulepszenia postępowań.
Co orzekł Sąd Najwyższy w sprawie odsetek dla frankowiczów?
Sąd Najwyższy niedawno rozstrzygnął spór dotyczący odsetek ustawowych za opóźnienie. W jednej ze spraw frankowych SN uznał, iż bank pozostaje w opóźnieniu od momentu wezwania do zapłaty, a nie dopiero od wydania wyroku. To oznacza, iż frankowicze mogą domagać się wyższych kwot odsetek ustawowych za opóźnienie. Orzeczenie to ma ogromne znaczenie dla tysięcy kredytobiorców, ponieważ banki dotąd argumentowały, iż odsetki należą się dopiero po prawomocnym rozstrzygnięciu. Wyrok Sądu Najwyższego wzmacnia pozycję frankowiczów w negocjacjach i postępowaniach sądowych.
Jakie są argumenty Ministerstwa Finansów przeciwko ustawie frankowej?
Ministerstwo Finansów w swojej opinii przyznało, iż ustawa frankowa jest potrzebna, ale ostrzegło przed jej skutkami ubocznymi. Resort podkreśla, iż nowe przepisy mogą zahamować proces zawierania ugód z frankowiczami, zachęcając ich do kierowania spraw do sądu. Może to dotyczyć także osób, które spłaciły już kredyt we frankach. Zwiększy się bowiem chęć tych kredytobiorców do występowania z pozwem ze względu na ułatwione postępowanie sądowe. Ministerstwo zwraca też uwagę na koszty dla budżetu państwa związane ze zwrotem części opłat sądowych dla banków, jeżeli te wycofają pozwy. Zdaniem resortu skutkiem może być większe obciążenie sądów i dodatkowe wydatki publiczne.
Jak Rządowe Centrum Legislacji ocenia projekt ustawy frankowej?
Rządowe Centrum Legislacji wskazało, iż projekt wymaga dalszych poprawek prawnych i redakcyjnych. Zwrócono uwagę, że ustawa frankowa w obecnym kształcie może być niespójna z innymi aktami prawnymi, w tym z kodeksem postępowania cywilnego. RCL ma też wątpliwości co do pełnej oceny skutków finansowych ustawy, zarówno dla państwa, jak i sektora bankowego. Zastrzeżenia te są istotne, bo bez dopracowania przepisów może dojść do chaosu prawnego w sprawach frankowych. Eksperci zaznaczają, iż legislacyjne niedociągnięcia mogą stać się pretekstem do podważania rozstrzygnięć spraw CHF w przyszłości.
Czy ustawa frankowa przyspieszy sprawy frankowe?
Celem ustawy frankowej jest skrócenie czasu rozpoznawania spraw frankowych choćby o połowę. Statystyki pokazują, iż średni czas postępowania w latach 2023–2025 już się znacząco zmniejszył, co może być efektem zmian organizacyjnych w sądach. Ustawa CHF przewiduje m.in. możliwość wydawania niektórych postanowień przez referendarzy oraz automatyczne zawieszenie spłaty rat w trakcie procesu. Krytycy ostrzegają jednak, iż uproszczone procedury mogą prowadzić do błędów i wzrostu liczby apelacji. Ostateczny wpływ ustawy na szybkość postępowań zależeć będzie od jej ostatecznego kształtu i praktyki stosowania.
Co mogą zrobić frankowicze w obliczu zmian w prawie?
Frankowicze powinni uważnie śledzić przebieg prac nad ustawą frankową, bo jej przepisy mogą bezpośrednio wpłynąć na ich sprawy CHF. Warto skonsultować się z prawnikami specjalizującymi się w kredytach we frankach, aby ocenić, czy korzystniejsze będzie zawarcie ugody z bankiem, czy skierowanie sprawy do sądu w celu unieważnienia umowy. Po wyroku Sądu Najwyższego w sprawie odsetek ustawowych za opóźnienie wielu kredytobiorców może liczyć na wyższe kwoty roszczeń. najważniejsze jest także gromadzenie dokumentów – umowy kredytowej, aneksów i korespondencji z bankiem. Im lepiej przygotowana sprawa frankowa, tym większe szanse na szybkie i korzystne rozstrzygnięcie.
Ustawa frankowa – najczęstsze pytania
- Kiedy ustawa frankowa może wejść w życie?
Jeśli rząd przyjmie projekt ustawy frankowej w obecnym kształcie lub po poprawkach, kolejnym krokiem będzie skierowanie go do Sejmu. Procedura legislacyjna może potrwać od kilku tygodni do kilku miesięcy, w zależności od skali poprawek i tempa prac parlamentu.
- Czy ustawa frankowa obejmie wszystkich frankowiczów?
Projekt ustawy frankowej ma zastosowanie do wszystkich kredytów we frankach szwajcarskich, które są przedmiotem sporów sądowych. Dotyczyć może zarówno obecnych kredytobiorców, jak i osób, które spłaciły już kredyt, ale zdecydują się wytoczyć sprawę frankową.
- Jak ustawa frankowa wpływa na możliwość dochodzenia odsetek ustawowych za opóźnienie?
Ustawa frankowa wprowadza jasne ramy prawne, które ułatwiają frankowiczom dochodzenie roszczeń, w tym odsetek ustawowych za opóźnienie. Dzięki ujednoliceniu interpretacji prawa przez Sąd Najwyższy, kredyty we frankach mogą być szybciej rozliczane, co zwiększa szanse frankowiczów na skuteczne egzekwowanie odsetek za zwłokę banków w spłacie należności wynikających ze spraw frankowych.
