Kredyt konsumencki to jedno z najpopularniejszych rozwiązań finansowych dostępnych na rynku dla osób fizycznych – zarówno w Polsce, jak i w całej Unii Europejskiej. Mimo iż wiele osób korzysta z tej formy finansowania, nie każdy wie, co to jest kredyt konsumencki w rozumieniu przepisów prawa, jakie obowiązki spoczywają na kredytodawcy oraz jakie prawa przysługują kredytobiorcy. Poniżej wyjaśniamy, czym jest kredyt konsumencki, jakie są jego rodzaje, zasady funkcjonowania oraz co zawiera typowa umowa o kredyt konsumencki.

Kredyt konsumencki – definicja
Zgodnie z ustawą o kredycie konsumenckim, kredyt konsumencki rozumie się jako zobowiązanie pieniężne udzielane osobie fizycznej (nieprowadzącej działalności gospodarczej) w kwocie nieprzekraczającej 255 550 zł lub równowartości tej kwoty w walucie innej niż złoty. Może być to m.in. kredyt gotówkowy, kredyt ratalny, karta kredytowa, czy kredyt odnawialny.
W przypadku umowy, w której konsument zobowiązuje się do spłaty zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami, a instytucja finansowa daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi świadczenia pieniężnego, mamy do czynienia z kredytem konsumenckim.
Kto udziela kredytów konsumenckich?
Kredytodawcą lub pośrednikiem kredytowym w rozumieniu przepisów prawa bankowego może być bank, SKOK lub firma pożyczkowa, która w zakresie swojej działalności udziela kredytów i pożyczek na rzecz konsumentów. Pośrednik kredytowy działa w imieniu i na rzecz konkretnego kredytodawcy, prezentując jego ofertę i ułatwiając zawarcie umowy kredytu.
Każda umowa o kredyt konsumencki musi zawierać m.in.:
- wysokość i całkowitą kwotę kredytu,
- sposób wypłaty kredytu,
- terminy spłaty kredytu,
- stopę oprocentowania kredytu i rzeczywistą roczną stopę oprocentowania,
- koszty kredytu, w tym prowizje i opłaty,
- informację o ubezpieczeniach spłaty kredytu, jeżeli są wymagane,
- dane kredytodawcy i ewentualnego pośrednika,
- wskazanie organu nadzoru adekwatnego dla danego podmiotu,
- informacje o bazach adresów elektronicznych kredytodawcy służących do komunikacji.
Rodzaje kredytów konsumenckich
W praktyce kredytem konsumenckim uważa się wiele produktów bankowych i pozabankowych. Najczęściej spotykane to:
- Kredyt gotówkowy – wypłacany jednorazowo na dowolny cel, spłacany ratalnie.
- Kredyt odnawialny – np. w koncie osobistym lub na karcie kredytowej, z możliwością wielokrotnego korzystania z przyznanego limitu.
- Kredyt ratalny – wykorzystywany do zakupów np. sprzętu AGD czy elektroniki, spłacany w ustalonych ratach.
- Umowa pożyczki – jeżeli spełnia wymogi kredytu konsumenckiego (wysokość, warunki spłaty), również podlega ustawie.
Co powinien zawierać kredyt konsumencki?
Każda umowa kredytu tego typu musi jasno określać m.in.:
- czas obowiązywania umowy,
- wysokość rat i zasady płatności odsetek,
- całkowity koszt kredytu,
- warunki ewentualnego odroczenia spełnienia świadczenia,
- procedurę w przypadku wcześniejszej spłaty,
- możliwość i warunki pozasądowego rozstrzygania sporów.
Jeśli w trakcie obowiązywania umowy klient zdecyduje się na wcześniejszą spłatę kredytu, ma do tego prawo. W takim przypadku przysługuje mu prawo do proporcjonalnego zwrotu kosztów i zwrotu kredytodawcy spełnionego świadczenia, który dotyczył niewykorzystanego okresu.
Obowiązki i prawa konsumenta
Zawarcie umowy o kredyt nakłada na kredytodawcę obowiązek rzetelnego informowania o warunkach kredytowania oraz przeprowadzenia oceny zdolności kredytowej. Konsument natomiast musi być świadomy, iż podpisując umowę, zobowiązuje się do spłaty kredytu w określonym terminie i na ustalonych zasadach.
Jeżeli dojdzie do wypowiedzenia umowy, środki z poczet należności kredytodawcy mogą być egzekwowane choćby sądownie. Niemniej jednak ustawa przewiduje również sytuacje, w których prawo przysługuje konsumentowi do odstąpienia od umowy bez poniesienia jakichkolwiek kosztów związanych z jej zawarciem – np. w terminie 14 dni od podpisania umowy.
Co to jest kredyt konsumencki – podsumowanie
Co to jest kredyt konsumencki? To forma finansowania udzielana osobom fizycznym, która daje dostęp do szybkiego zastrzyku gotówki lub zakupu towarów i usług z odroczeniem płatności. Niezależnie, czy zdecydujesz się na kredyt gotówkowy, kredyt ratalny czy kredyt odnawialny, musisz wiedzieć, iż zawierasz formalną umowę o kredyt konsumencki, która określa warunki zwrotu, koszty, oprocentowanie i prawa konsumenta.
Zanim zdecydujesz się na konkretną ofertę, dokładnie przeanalizuj jej zapisy – szczególnie w zakresie całkowitego kosztu kredytu, możliwości wcześniejszej spłaty i ewentualnych kosztów dodatkowych. Oferty kredytów konsumenckich są różne – a dobrze dobrana umowa to fundament Twojego bezpieczeństwa finansowego.
Nie przegap

Jak założyć konto osobiste?

Jaki bank wybrać – na co zwrócić uwagę i czym się kierować?

Rozdzielność majątkowa a kredyt – to trzeba wiedzieć

Podstawowe różnice między kredytem a pożyczką
Czytaj więcej

Co potrafi wirtualna karta płatnicza do konta bankowego?

Jednorazowa wpłata gotówki do banku – jak można to zrobić?

Najlepsze konta firmowe z premią w lutym 2025
