Dokąd zmierza uprawa buraka cukrowego? Konferencja KZPBC w Lublinie

„Burak cukrowy: uprawa, ochrona, przyszłość” – pod takim hasłem odbyła się tegoroczna konferencja zorganizowana przez Krajowy Związek Plantatorów Buraka Cukrowego.

Konferencja KZPBC w Lublinie

Wydarzenie, które miało miejsce się 6 listopada w Jastkowie k. Lublina, cieszyło się dużym zainteresowaniem. Wzięło w nim udział ok. 350 osób: plantatorów, przedstawicieli świata nauki, firm hodowlano-nasiennych i chemicznych, a także przemysłu cukrowniczego.

Gościem konferencji była nowa wiceminister rolnictwa Małgorzata Gromadzka. Zapewniła, iż jest otwarta na dialog z przedstawicielami KZPBC, ale należy działać gwałtownie i konkretnie. Tylko takie postępowanie pozwoli na ograniczenie niekorzystnych skutków geopolitycznych umów z Ukrainą oraz krajami Mercosur. Wiceminister Gromadzka podkreśliła, iż ważne jest wprowadzenie tzw. środków lustrzanych oraz kontrole produktów rolnych także w krajach docelowych.

Od lewej: prezes zarządu głównego KZPBC Krzysztof Nykiel, wiceminister rolnictwa Małgorzata Gromadzka i prof. dr hab. Marek Mrówczyński

Po pierwsze: uprawa

Sukces każdej uprawy zaczyna się od zdrowej i wydajnej gleby. Jako gatunek okopowy burak cukrowy ma na nią duży wpływ. – Produkujemy drogo, niszczymy glebę, nie wykorzystujemy składników pokarmowych – grzmiał Wiesław Gryn, wiceprezes Zamojskiego Towarzystwa Rolniczego. Opowiadał o konkretnych błędach w uprawie gleby, pokazując na przykładzie własnego gospodarstwa, jak można ich unikać.

Burak cukrowy ma znaczne wymagania pokarmowe. O tym, jak nazwozić plantacje azotem, aby zwiększyć zawartość cukru w korzeniach mówił prof. UPP dr hab. Witold Szczepaniak. Szczególną uwagę poświęcił omówieniu czynników ograniczających efektywność wody i azotu. – Azot będzie efektywny tylko wtedy, kiedy zadbamy o pobieranie składnika z gleby i przetwarzanie go w roślinie – zaznaczył profesor.

Wydarzenie zostało zorganizowane dla kilkuset osób. Głównie z myślą o polskich plantatorach buraka cukrowego. fot. Z.Pucek

Po drugie: ochrona

Podczas konferencji nie zabrakło wystąpień dotyczących ochrony buraka cukrowego przed agrofagami. Dr inż. Wojciech Miziniak z Terenowej Stacji Doświadczalnej IOR–PIB przestrzegał przed pokusą obniżenia dawek herbicydów w warunkach niesprzyjających ich działaniu (susza). To tylko pozorne oszczędności, ponieważ takie zabiegi nie będą skuteczne.

Efektywne zwalczanie chwastów nie może się obyć bez adiuwantów, co podkreślali zarówno naukowiec z TSD Toruń, jak i Adam Wachowski z firmy Agromix podczas następnej prelekcji. Ekspert promował nową wersję środka Atpolan Bio 80 EC Premium, wzbogaconą o filtr UV, która pojawi się na rynku już w przyszłym roku. Taki filtr ma ograniczać fotolizę (czyli rozpad pod wpływem światła) środków ochrony roślin. Najbardziej wrażliwą na światło słoneczne substancją czynną herbicydów stosowanych w buraku jest metamitron. Ilość rozpuszczonej w wodzie substancji spada o połowę w zaledwie pół godziny.

Ocenę skuteczności programów zwalczania chwościka buraka omówił Artur Majewski z Krajowej Grupy Spożywczej S.A. Z rezultatów badań przedstawionych przez prelegenta wynika, iż w mijającym sezonie najwyższy plon korzeni uzyskano stosując połączenie fungicydów systemicznych ze związkami miedzi i siarką.

Chwościk buraka – skuteczna ochrona i strategia zapobiegania odporności patogena

W tym roku zostały w naszym kraju zarejestrowane odmiany buraka w nowej technologii CERCOTECH, czyli o podwyższonej odporności na chwościk buraka. O korzyściach wynikających z siewu odmiany tego typu mówił Grzegorz Szreder z firmy Hilleshög (United Beet Seeds). Tłumaczył, iż pełne wykorzystanie potencjału odmian CERCOTECH będzie możliwe tylko, jeżeli ich uprawa będzie połączona z odpowiednią ochroną fungicydową i adekwatną agrotechniką (płodozmian, przeoranie resztek pozostawionych po zbiorze).

Wiosną wielu plantatorów zaskoczył szarek komośnik. Szkodnik masowo wystąpił choćby w tych rejonach kraju, w których, jak dotąd, pojawiał się tylko sporadycznie. Spowodował ogromne straty w uprawie buraka cukrowego – w skali kraju przesiano ponad 3000 ha plantacji. Stąd też szczególnym zainteresowaniem wśród plantatorów cieszył się wykład prof. UP Wrocław dr. hab. Zdzisława Klukowskiego. Profesor szeroko omówił biologię szarka komośnika, ponieważ na ten temat przez cały czas pojawia się w Internecie sporo mitów. Dużo uwagi poświęcił możliwościom jego zwalczania. Podkreślił, iż najskuteczniejsza będzie substancja czynna z tzw. efektem knock-down. Takie substancje czynne powodują szybkie porażenie układu nerwowego szkodników, które przestają żerować.

Konferencja była doskonałą okazją do wymiany opinii oraz wielu merytorycznych rozmów. fot. Z.Pucek

I przyszłość, czyli między ekologią a ekonomią

Spadek cen, wzrost kosztów produkcji oraz napływ taniego cukru z zagranicy powodują, iż opłacalność uprawy buraka cukrowego stoi pod znakiem zapytania. Jednocześnie duży nacisk kładzie się na zredukowanie negatywnego wpływu rolnictwa na środowisko. Czy jest możliwe pogodzenie ograniczenia chemizacji rolnictwa i zapewnienia rentowności uprawy buraka cukrowego? Odpowiedzi na to pytanie szukano podczas debaty: „Przyszłość buraka cukrowego w Polsce: między ekologią a ekonomią”, która była ostatnim punktem konferencji. W dyskusji wzięli udział: Małgorzata Flaszka (MRiRW), Artur Majewski (KGS S.A.), prof. dr hab. Marek Mrówczyński (IOR-PIB), Krzysztof Nykiel (KZPBC) oraz Emil Prevuznak (United Beet Seeds).

Prelegenci zgodnie stwierdzili, iż niezwykle istotne jest wspólne działanie plantatorów, sektora cukrowniczego oraz ministerstwa. Prezes Nykiel zaznaczył, iż kooperacja KZPBC z instytutami naukowymi i przemysłem układa się bardzo dobrze. – Współpraca z administracją też nie jest zła, ale oczekujemy więcej, bo mamy groźnego przeciwnika w postaci szarka komośnika – dodał. Prof. dr. hab. Marek Mrówczyński podkreślał z kolei konieczność wprowadzania preparatów biologicznych. – Preparaty biologiczne są zarejestrowane w ochronie buraka ćwikłowego czy pastewnego, a cukrowego dopiero jeden i to od niedawna. To powinno się zmienić – stwierdził naukowiec.

Debata wywołała sporo emocji wśród uczestników konferencji. Nastroje plantatorów nie są dobre, a przyszłość widzą raczej w ciemnych barwach. Jednak nie wszystko stracone. Podczas konferencji padło wiele konkretnych wskazówek, jak zwiększyć efektywność produkcji i obniżyć koszty: odpowiednio uprawiając glebę, racjonalnie stosując nawozy i środki ochrony roślin oraz wykorzystując postęp hodowlany.

Podczas konferencji prezentowaliśmy szeroką ofertę naszych publikacji skierowanych między innymi do plantatorów buraka cukrowego. fot. Z.Pucek