Udział dolara amerykańskiego w globalnych rezerwach walutowych spadł w 2024 r. do historycznego minimum – zaledwie 57,8%. To kontynuacja trendu obserwowanego od dwóch dekad, gdyż jeszcze w 2000 r. dolar stanowił ponad 70% rezerw. W Azji Wschodniej proces dywersyfikacji rezerw przyspiesza, a kluczowymi beneficjentami są jen japoński i złoto.
Azja Wschodnia szuka alternatyw dla dolara
Kraje regionu, zwłaszcza Chiny, Korea Południowa i Rosja (mimo iż geograficznie nieleżąca w Azji Wschodniej, silnie powiązana gospodarczo), aktywnie zmniejszają zależność od dolara. Powody są zarówno ekonomiczne, jak i polityczne:
-
Złoto – Postrzegane jako „bezpaństwowy” aktyw, cieszy się rosnącym zainteresowaniem. Rosja zwiększyła swoje rezerwy złota dwukrotnie w ciągu dekady, a Chiny systematycznie dokonują zakupów.
-
Jen japoński – Jego udział w rezerwach wzrósł do 5,82%, najwyższego poziomu od 2009 r. Wzrost stóp procentowych Banku Japonii zwiększył atrakcyjność japońskich obligacji, co zachęciło banki centralne do akumulacji jena.
Czynnik polityczny: Napięcia z USA i ryzyko sankcji
Wzrost popularności alternatywnych walut wynika również z obaw przed polityką USA. Administracja Donalda Trumpa stosuje sankcje finansowe (np. odcięcie Rosji od systemu SWIFT), co skłania kraje do budowy systemów rozliczeń niezależnych od dolara.
-
Handel regionalny w jenach – Ponad 35% japońskiego eksportu i 24% importu jest rozliczane w jenie, a w przypadku Korei Południowej udział ten sięga niemal 50%.
-
Ryzyko geopolityczne – „Sprzedaż dolara i akumulacja jena może być formą zabezpieczenia przed nieprzewidywalnością polityki USA” – komentuje Akira Moroga z Aozora Bank.
Perspektywy: Czy dolar straci status globalnej waluty rezerwowej?
Eksperci wskazują, iż choć dolar pozostanie główną walutą rezerwową, świat zmierza w kierunku systemu wielowalutowego, z większą rolą jena i euro. Azja Wschodnia, ze względu na silne powiązania handlowe z Japonią, może preferować jena jako alternatywę.
Przyczyny trendu
Opisywany trend wynika z:
-
Dywersyfikacji ryzyka – Kraje chcą uniknąć uzależnienia od jednej waluty.
-
Polityki USA – Sankcje i protekcjonizm Trumpa zwiększają niepewność.
-
Czynników ekonomicznych – Wzrost stóp w Japonii i atrakcyjność złota jako bezpiecznej przystani.
W efekcie Azja Wschodnia stopniowo odchodzi od dolara, co może w dłuższej perspektywie osłabić jego globalną dominację.
Źródło: Analiza na podstawie danych Międzynarodowego Funduszu Walutowego (IMF), Światowej Rady Złota (WGC) oraz artykułu Nikkei Asia (https://asia.nikkei.com/Business/Markets/Currencies/Dollar-s-share-of-foreign-reserves-sinks-to-new-low-while-gold-yen-rise).
Leszek B. Ślazyk
e-mail: [email protected]
© www.chiny24.com