Emerytury z KRUS dla Ukraińców? Sprawdź, co mówi KRUS!

W przestrzeni publicznej ponownie pojawiła się informacja, iż tysiące obywateli Ukrainy otrzymuje emerytury z KRUS – rzekomo wystarczy jeden dzień pracy na polskiej wsi, by nabyć prawo do świadczeń. KRUS stanowczo dementuje te fake newsy, które są częścią szerszej kampanii dezinformacyjnej, wpisującej się w działania wojny hybrydowej.

Ile Ukraińców naprawdę otrzymuje emerytury z KRUS?

Zgodnie z danymi Biura Statystyki KRUS, w I kwartale 2025 roku świadczenia emerytalno-rentowe KRUS trafiały do łącznie 4 097 cudzoziemców, z czego tylko 13 osób to obywatele Ukrainy. Dla porównania – w IV kwartale 2024 roku było to 12 osób, a w roku 2018 – 15 osób. W roku poprzedzającym wybuch wojny w Ukrainie świadczenia te trafiały do 22 obywateli tego kraju.

W roku 2018 emeryturę lub rentę rolniczą przekazywano 15 mieszkańcom Ukrainy, a rok przed wojną rosyjsko-ukraińską 22 osobom.

To potwierdza, iż liczba Ukraińców otrzymujących rolnicze emerytury z KRUS jest znikoma, zwłaszcza w zestawieniu z ogólną liczbą świadczeniobiorców, która wynosiła niemal 970 tysięcy w ubiegłym roku.

Kto może otrzymać emeryturę rolniczą z KRUS?

Świadczenia KRUS przysługują rolnikom i domownikom, którzy:

• podlegali ubezpieczeniu społecznemu rolników i spełniają warunki określone w ustawie (niezależnie od ich obywatelstwa)
• osiągnęli wiek emerytalny (60 lat kobiety, 65 lat mężczyźni),
• podlegają ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez co najmniej 25 lat.

Warunki te obowiązują niezależnie od obywatelstwa, jednak w praktyce większość uprawnionych to obywatele Polski.

Od stycznia 2014 roku obowiązuje umowa o zabezpieczeniu społecznym zawarta między Polską a Ukrainą. Dokument ten umożliwia obywatelom obu państw uwzględnienie okresów ubezpieczenia przebytych za granicą przy ustalaniu prawa do emerytury lub renty. W Polsce realizacją umowy zajmują się dwa organy: KRUS i ZUS.

W praktyce oznacza to, iż jeżeli obywatel Ukrainy nie posiada wymaganego w Polsce stażu ubezpieczeniowego (np. 25 lat w przypadku KRUS), możliwe jest doliczenie okresów pracy przepracowanych na Ukrainie. Na tej podstawie ustalane jest tzw. świadczenie proporcjonalne (pro-rata), którego wysokość oblicza się proporcjonalnie do długości okresów przepracowanych w Polsce względem łącznego stażu (polskiego i ukraińskiego).

Co ważne, ukraińskie okresy ubezpieczenia służą jedynie do uzyskania prawa do świadczenia, natomiast sama wysokość emerytury z KRUS jest liczona wyłącznie na podstawie okresów składkowych przebytych w Polsce. To oznacza, iż osoba, która nie pracowała w polskim systemie KRUS wystarczająco długo, może nabyć prawo do minimalnej emerytury, ale nie otrzyma świadczenia za czas przepracowany wyłącznie poza Polską.

Emerytury z KRUS – kto może być ubezpieczony?

Zgodnie z przepisami, z ubezpieczenia w KRUS mogą korzystać przede wszystkim rolnicy i członkowie ich rodzin (małżonkowie, domownicy), którzy wspólnie zamieszkują w gospodarstwie domowym, pracują wspólnie w gospodarstwie rolnym i są obywatelami polskimi.

Ponadto z takiego ubezpieczenia mogą korzystać także obywatele państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA), Konfederacji Szwajcarskiej, czy Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. Mogą z niego korzystać także ci cudzoziemcy, którzy np. legalnie przebywają w Polsce z prawem do podjęcia legalnej pracy, ze statusem uchodźcy lub zgodą na pobyt ze względów humanitarnych.

Przeczytaj również: Jaki jest limit podatku KRUS w 2025 roku? Ważne zmiany!

Ilu obywateli Ukrainy jest ubezpieczonych w KRUS?

Według danych Biura Ubezpieczeń KRUS, w pierwszym kwartale 2025 roku ubezpieczenie rolnicze opłacało 566 obywateli Ukrainy oraz członków ich rodzin. Dla porównania, na koniec 2024 roku było to 558 osób, a w 2020 roku – 517 osób. Warto zaznaczyć, iż są to osoby objęte pełnym ubezpieczeniem rolniczym, czyli spełniające wszystkie ustawowe warunki.

Osobną grupę stanowią tzw. pomocnicy rolnika, czyli osoby zatrudniane do sezonowych prac rolnych. Na koniec pierwszego kwartału 2025 roku w tej kategorii z ubezpieczenia KRUS korzystało 3777 obywateli Ukrainy. W końcówce 2024 roku było ich 1196, a w 2020 – 1335. Pomocnicy rolnika objęci są odrębnym, uproszczonym ubezpieczeniem, które dotyczy jedynie okresu wykonywania prac sezonowych.

Źródło: mat. prasowe KRUS