Energia jądrowa – sektor giełdowy warty obserwowania

Energia jądrowa cieszy się dużym zainteresowaniem jako alternatywa energetyczna w kontekście ogólnoświatowego dążenia do zabezpieczenia kluczowych dostaw energii biorąc pod uwagę, iż w niektórych krajach pod koniec 2022 i w 2023 r. pojawią się niedobory. Popyt na energię jądrową gwałtownie wzrósł, ponieważ jest ona drugim co do wielkości źródłem energii elektrycznej o zerowej emisji dwutlenku węgla, zaraz za energią wodną. Spółki z branży alternatywnych źródeł czystej energii wygenerowały również jedne z najwyższych zwrotów dla akcjonariuszy na rynkach światowych w 2022 r. Dlatego dziś bierzemy ten sektor pod lupę i sprawdzamy, co może się wydarzyć, jakie kraje mogą stać się liderami rozwoju energii jądrowej i które spółki są w to zaangażowane. Zanim uzna się ten sektor za okazję do inwestowania i/lub obrotu, ważne jest przeanalizowanie fundamentów tej branży i na ich podstawie podejmować decyzje.

Energia jądrowa zaspokaja w tej chwili 10% światowego zapotrzebowania na energię, przewiduje się jednak, iż w przyszłości będzie ona odgrywać istotną rolę w zaopatrzeniu w energię elektryczną. Ponieważ energia jądrowa ma zerowy ślad węglowy, jej produkcja jest konkurencyjna pod względem kosztów i wymaga ograniczonych zasobów. Nie zmienia to faktu, iż świat rozpaczliwie poszukuje alternatywy dla płacenia rekordowych cen za gaz, ropę i węgiel lub wyższych kosztów przedsięwzięć dotyczących zielonej energii odnawialnej. Niezależnie od scenariusza, według Światowego Stowarzyszenia Energii Atomowej (World Nuclear Association), do końca 2040 r. podaż uranu będzie musiała dwukrotnie wzrosnąć, aby zaspokoić rosnący popyt. To dobra wiadomość w odniesieniu do cen uranu i spółek z branży uranowej.

Dlaczego zatem energia jądrowa zyskuje na popularności?

1. Energia jądrowa jest zeroemisyjna. Produkuje energię w procesie zwanym rozszczepieniem, w którym atomy uranu są dzielone w celu wytworzenia energii. W wyniku uwalnianego ciepła powstaje para wodna, która obraca turbinę wytwarzającą energię elektryczną. Wszystko to odbywa się bez użycia paliw kopalnych, co oznacza, iż nie wpływa na jakość powietrza.
2. Energia jądrowa wymaga mniejszych zasobów niż energia wiatrowa czy słoneczna. Przeciętna elektrownia atomowa o mocy 1 000 MW do działania potrzebuje powierzchni wynoszącej 2,6 m²; w przypadku farm wiatrowych jest to 360 razy więcej, a do wytworzenia tej samej ilości energii elektrycznej potrzeba około 430 turbin wiatrowych. Panele słoneczne wymagają 75 razy więcej miejsca, a do wyprodukowania takiej samej ilości energii, co przeciętny komercyjny reaktor jądrowy, liczba paneli powinna wynieść około 3 mln.
3. Paliwo jądrowe jest wyjątkowo gęste. Jego gęstość jest około milion razy większa niż w przypadku konwencjonalnych źródeł energii. Przykładowo, jedna granulka paliwa jądrowego o średnicy zaledwie 2,5 cm (1 cal) zapewnia taką samą ilość energii, co 2,8 baryłki ropy (120 galonów), 1 tona węgla i 481 metrów sześciennych (17 000 stóp sześciennych) gazu ziemnego. Energia jądrowa wytwarza również minimalną ilość odpadów, przy czym niektóre zaawansowane reaktory atomowe umożliwiają recykling zużytego paliwa, dzięki czemu ilość odpadów jest zerowa. Całe paliwo jądrowe zużyte przez amerykańską branżę energii jądrowej w ciągu 60 lat zmieściłoby się na powierzchni jednego boiska piłkarskiego o głębokości 9 m.

Paliwo jądrowe – źródło energii o największej gęstości. Źródło: Administracja ds. Informacji Energetycznej Departamentu Energii Stanów Zjednoczonych (EIA). Saxo.

Jakie będą kolejne czynniki rozwoju sektora jądrowego?

Po pierwsze, Stany Zjednoczone, Kanada i Japonia są światowymi liderami w dążeniu do wykorzystywania energii jądrowej jako podstawowego źródła czystej energii. W ramach masowego projektu Clean Energy Ministerial (CEM) kraje te koncentrują się na wykorzystaniu energii jądrowej do produkcji energii elektrycznej na pełną skalę. Propozycje wykorzystania energii atomowej mają być przekazane CEM przez Stany Zjednoczone już nadchodzącej zimy, można się zatem spodziewać znacznie więcej wiadomości na temat energii jądrowej i wzrostu zainteresowania tym sektorem.

Inne kraje uczestniczące w CEM to Wielka Brytania, Rumunia, Polska i Argentyna, a także Zjednoczone Emiraty Arabskie i Rosja. Przed upływem terminu wiele państw podjęło już szeroko zakrojone działania na rzecz wykorzystania energii jądrowej lub planowania jej rozwoju. W obliczu gwałtownie wzrastających cen energii Polska chce kupić od Ukrainy „znacznie” więcej energii jądrowej. Równocześnie amerykański Departament Energii (DoE) proponuje, aby 80% działających i wycofanych z eksploatacji elektrowni węglowych zostało przekształconych w reaktory jądrowe, co pozwoli zaoszczędzić 35% kapitału w porównaniu z budową nowych reaktorów.

Po drugie, Stany Zjednoczone w ramach podpisanej przez prezydenta Bidena 16 sierpnia ustawy o obniżeniu inflacji przyspieszają własne inicjatywy w zakresie energetyki jądrowej. Ustawa odblokowuje możliwości dla elektrowni jądrowych i zyski dla przedsiębiorstw z branży wodorowej, ponieważ elektrownie atomowe otrzymają pakiet korzystnych rozwiązań podatkowych, w tym ulgi podatkowe, dzięki dostarczaniu energii elektrycznej producentom wodoru. Producenci energii jądrowej otrzymają również ulgę podatkową na produkcję.

W związku z powyższym spółką, którą warto obserwować, może być Constellation Energy (CEG). Constellation ma w tym roku rozpocząć produkcję wodoru zasilaną przez elektrownię atomową Constellation w Nowym Jorku. Wcześniej otrzymała dotację od amerykańskiego Departamentu Energii. Wykorzystanie potencjału jądrowego do produkcji czystego wodoru może zwiększyć zyski Constellation Energy. Według danych Morgan Stanley mogłoby to zwiększyć zyski Constellation Energy o 10%. Ze względu na przewidywane wyższe zyski i wiadomość na temat dotacji, na dzień pisania niniejszego tekstu (15 września) akcje Constellation Energy poszły w górę o ponad 100% w ujęciu rok do dnia (YTD), dzięki czemu spółka ta znalazła się na drugim miejscu pod względem wyników na indeksie S&P 500 w ujęciu rok do dnia.

Po trzecie, oprócz pozytywnego impulsu dla energetyki jądrowej istnieją zagrożenia, z którymi należy się liczyć, a które mogą spowodować zmienność. Doradca rządu australijskiego ds. technologii niskoemisyjnych i były główny naukowiec australijski poinformował, iż Australia nie ma potrzeby uwzględnienia energii jądrowej w swoim przyszłym miksie energetycznym. Równocześnie Unia Europejska chce uzyskać 140 mld USD z ograniczenia zysków dostawców energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych i jądrowych, a także z opodatkowania nadzwyczajnych zysków spółek naftowych i gazowych, aby wesprzeć konsumentów w opłacaniu rachunków za energię.

Gdzie są największe rezerwy uranu na świecie?

Największe na świecie zasoby uranu są w Australii. Jednak największa światowa produkcja uranu jest w Kazachstanie, a następnie w Namibii, Kanadzie i Uzbekistanie, przy czym tych pięć państw odpowiada za większość światowej produkcji uranu (Światowe Stowarzyszenie Energii Atomowej). Co zatem powstrzymuje Australię przed staniem się największym producentem uranu na świecie? Rząd Australii Zachodniej w pewnym sensie zahamował zatwierdzanie nowych przedsięwzięć w zakresie wydobycia uranu. Australia nie korzysta z energii jądrowej i w znacznym stopniu polega na węglu, który zaspokaja 60% jej potrzeb energetycznych. W związku z tym 100% australijskiej produkcji uranu jest eksportowane, co stanowi jedną czwartą ogólnego eksportu energii.

Większość australijskiego uranu pochodzi z uranowego klejnotu w koronie –Olympic Dam, największego na świecie znanego pojedynczego złoża uranu. Jest własnością BHP, największej światowej spółki wydobywczej.

BHP obsługuje jedną z pięciu kopalni uranu w Australii. Wiele innych kopalni australijskich zostało zamkniętych ze względu na ochronę środowiska, a kopalnia Rio Tinto, będąca częściowo własnością tej spółki, została zamknięta w styczniu ubiegłego roku, z planem przywrócenia jej do stanu pierwotnego. Równocześnie spółka Boss Energy kupiła nieczynną australijską kopalnię uranu w 2015 r. i dopiero niedawno – w 2022 r. – uzyskała zgodę na jej otwarcie. Pierwszych z planowanych 86 odwiertów w ramach przedsięwzięcia uranowego Honeymoon spółka Boss Energy dokonała w Australii Południowej we wrześniu 2022 r.

Spółki zaangażowane w energetykę jądrową, które mogłyby skorzystać na tym trendzie

Na potrzeby dalszych inspiracji związanych z energetyką atomową opracowaliśmy listę spółek z branży energetyki jądrowej, które prowadzą znaczną część swojej działalności w branży jądrowej lub związanej z uranem – od wydobycia i rafinacji uranu, poprzez producentów energii i operatorów elektrowni jądrowych, aż po spółki zajmujące się przesyłem energii, a także dostawców komponentów i paliwa jądrowego. Lista ta znajduje się poniżej.

Alternatywnie, można również rozważyć notowane na giełdzie fundusze uranowe, np. Uranium ETF (URA).

Osoby preferujące dobieranie akcji pojedynczych spółek, być może na podstawie własnych badań lub naszej listy inspiracji, powinny jednak pamiętać, iż wyniki cen akcji spółki są zasadniczo oparte na wzroście zysków i oczekiwaniach dotyczących przyszłego wzrostu zysków i przepływów pieniężnych. Biorąc np. pod uwagę najlepsze wyniki na NYSE i ASX w 2022 r. widzimy, iż najbardziej zyskały spółki z branży paliw kopalnych i inne spółki energetyczne. W kontekście wyższej inflacji i wyższych stóp procentowych należy się również zastanowić, które sektory i spółki (akcje) powinny być w stanie powtórzyć ten sukces i zapewnić największy wzrost zysków i przychodów. Uważamy, iż sektor energetyczny będzie przez cały czas osiągał najlepsze wyniki, a zatem dokonując przeglądu portfela na ten kwartał warto uwzględnić ekspozycję na sektor energetyczny.

Autor: Jessica Amir, specjalistka ds. strategii rynku, Saxo Bank