2 tygodni temu
Agencja Informacyjna, Żaneta Jaworska: Przedsiębiorstwo Eneris działające w branży gospodarki odpadami ma nowy kłopot. Tym razem nie chodzi, jak w Kielcach, o rzekomo niezapłacone podwykonawcom faktury, a o budowę nowej spalarnii śmieci w Bydgoszczy. Czy projekt podzieli los spalarni w Rudzie Śląskiej?
Spis treści
Mieszkańcy kilku bydgoskich osiedli obawiają się skutków rozbudowy instalacji Eneris
Część osób z liczącej sobie 330 tys. mieszkańców Bydgoszczy (północna Polska), w obawie o zdrowie i środowisko naturalne, wciąż sprzeciwia się budowie spalarni odpadów niebezpiecznych, planowanej od kilku lat, przez przedsiębiorstwo Eneris. Los inwestycji nie jest jednak przesądzony, a Eneris od dawna przekonuje, iż nie ma powodów, by obawiać się rozbudowy instalacji. Czy na pewno? Eneris budzi emocje nie tylko w północnej Polsce.
Eneris (Eneris Proeco) w Bydgoszczy już działa – na terenie dawnego zakładu Zachem, który słynął z produkcji materiałów wybuchowych, barwników, pianek poliuretanowych oraz półproduktów chemii organicznej, prowadzi instalację termicznego przekształcania odpadów. W nowej inwestycji chodzi zatem o poszerzenie już istniejącej działalności. Tu jednak, od kilku lat, przedsiębiorstwo napotyka na społeczny opór. Sprzeciwiają się jej przede wszystkim mieszkańcy osiedli: Kapuściska, Łęgnowo i Glinki, które znajdują się najbliżej instalacji.
Prezydent Bydgoszczy wstrzymuje budowę spalarni. Odwołanie Enerisa skuteczne
Wieloletni prezydent Bydgoszczy Rafał Bruski, w grudniu 2021 roku wstrzymał rozbudowę spalarni Eneris, uznając, iż inwestycja jest niezgodna z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Chodziło o zbyt bliską odległość od zabudowań mieszkalnych. Decyzja prezydenta spotkała się z uznaniem części mieszkańców protestujących przeciw powstaniu zakładu. Inwestor argumentował jednak, iż spalarnia jest potrzebna i iż zamierza spełnić rygorystyczne, unijne normy.
Ostatetcznie w maju 2023 roku Samorządowe Kolegium Odwoławcze zakwestionowało decyzję prezydenta, uznając, iż oparcie się na opinii Miejskiej Pracowni Urbanistycznej, było niewystarczające do wstrzymania rozbudowy instalacji. Inwestycja okazała się zgodna z miejskim planem zagospodarowania przestrzennego.
Eneris Proeco inwestuje w wizerunek. Najbardziej korzystają najmłodsi
Pomimo protestów mieszkańców, wiele wskazuje na to, iż Eneris ma otwartą drogę do rozbudowy instalacji. Co więcej, przedsiębiorstwo mocno zaangażowało się w społeczną odpowiedzialność biznesu (CSR – Corporate Social Responsibility). W marcu 2025 roku Eneris Proeco i Kujawsko-Pomorskie Centrum Edukacji Ekologicznej zapowiedziały utworzenie laboratorium edukacji ekologicznej EnerisLAB. W nowym miejscu dzieci i młodzież mają zdobywać praktyczną wiedzę na temat recyklingu. To jednak nie pierwsza tego typu inicjatywa firmy Eneris.
Jak dotychczas kooperacja Eneris Proeco i Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Ekologicznej zaowocowała przeprowadzeniem lekcji ekologicznych dla ponad 3000 bydgoskich uczniów – dowiadujemy się z sewisu Metropoliabydgoska.pl.
Jeszcze w 2022 roku Eneris Proeco zainstalował w Bydgoszczy pierwszą elektroniczną tablicę informacyjną, która wyświetla dane o emisji pochodzącej z instalacji termicznego przekształcania odpadów niebezpiecznych. Była to odpowiedź na potrzeby mieszkańców i przedstawicieli bydgoskich rad osiedlowych, które wielokrotnie zgłaszały postulaty większej transparentności w zakresie pracy instalacji.
Spalarnia w Rudzie Śląskiej nie powstanie. Co nie spodobało się mieszkańcom?
Nie wszędzie jednak dialog z mieszkańcami przebiegał tak pomyślnie jak w Bydgoszczy. Szerokim echem w mediach odbiła się sprawa planu budowy spalarni w Rudzie Śląskiej. Inwestycja ta ostatecznie została zablokowana przez gliwicki Sąd Administracyjny. „NIE SPALARNI! Dziś, w imieniu mieszkańców Rudy Śląskiej przeciwnych lokalizacji inwestycji , uczestniczyłam w rozprawie przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Gliwicach, podczas której zapadła długo wyczekiwana decyzja – sąd uchylił decyzje I i II instancji w sprawie budowy spalarni odpadów i osadów ściekowych firmy Eneris, planowanej przy DTŚ!!” – pisała 7 sierpnia 2025 roku na stronie sewisu Meta, Wioletta Nowak, uczestnicząca w rozprawie przed WSA mającej rozstrzygnąć losy tej inwestycji.
Jej przeciwnicy wskazywali na to, iż spalarnia w Rudzie Śląskiej:
- jest niezgodnodna z planem zagospodarowania przestrzennego,
- tworzy zagrożenia zdrowotne i środowiskowe,
- kumuluje oddziaływania trzech instalacji (Eneris, Węglokoks, Fortum) w jednym miejscu.
Towarzystwo na Rzecz Ziemi domaga się transparentności w inwestycjach oddziałujących na środowisko
Mieszkańcom Rudy Śląskiej sprzeciwiającym się powstaniu spalarni pomogło Towarzystwo na rzecz Ziemi. Postanowiliśmy zapytać aktywistów tej organizacji o powody sprzeciwu wobec takich inwestycji, jak niektóre spalarnie śmieci. Odpowiedź nas nieco zaskoczyła.
Piotr Rymarowicz, prezes Towarzystwa na Rzecz Ziemi stwierdził, iż zasadniczo społecznicy nie są przeciwnikami termicznego przekształcania odpadów niebezpieczych (w przeciwieństwie do komunalnych). – Jednak nasze zaufanie do firmy Eneris jest zerowe, bo próbowała wybudować w Rudzie Śląskiej spalarnię odpadów ukrytą przed społeczeństwem pod nazwą Ekologicznego Centrum Odzysku Energii. Na szczęście udało się nam doprowadzić do stwierdzenia nieważności skandalicznych decyzji umożliwiających realizację ww. inwestycji – podsumował Piotr Rymarowicz, prezes Towarzystwa na Rzecz Ziemi.
Co na to spółka Eneris?
W piątek 19 października skierowaliśmy drogą mailową pytania do rzecznika spółki Eneris oraz do działu komunikacji przedsiębiorstwa, z prośbą o szybką odpowiedź.
1. Na jakim etapie jest projekt rozbudowy spalarni w Bydgoszczy i co Eneris robi, by inwestycja była bezpieczną i możliwie nieuciążliwą dla okolicznych mieszkańców?
2. Dlaczego inwestycje Eneris budzą taki sprzeciw w miejscach gdzie są lub mają być prowadzone?
3. Dlaczego Eneris planując wybudować spalarnię w Rudzie Śląskiej nazwał projekt Ekologicznym Centrum Odzysku Energii, co mogło niektóre osoby wprowadzić w błąd? Czy dziś Eneris postąpiłby inaczej, prowadząc politykę informacyjną?
Do dnia publikacji tego artykułu (25.09.2025 r.) nie otrzymaliśmy ze strony spółki Eneris odpowiedzi na żadne z tych pytań.
Odpady w Kielcach. Eneris ma problem z płatnościami
Jak wspomnieliśmy na początku, przedsębiorstwo Eneris boryka się nie tylko z protestami mieszkańców i ekologów obawiających się o bezpieczeństwo inwestycji związanych z gospodarowaniem odpadami, ale też z pretensjami ze strony kontrahentów o niezapłacone faktury. Jak informowała Agencja Informacyjna, za portalem Hajp Media, spółka z grupy Eneris obsługująca wywóz odpadów w Kielcach, miała się nie rozliczyć w pełni z generalnym wykonawcą gruntownego remontu składowiska przy ul. Zagnańskiej. Według serwisu, niezapłacone zobowiązania sięgają choćby 14 mln złotych.
Będziemy przyglądać się również tej sprawie, tym bardziej, iż jak informował serwis HaloKielce.pl, do przetargu na usługi odbioru i transportu odpadów komunalnych w mieście Kielce, zgłosiła się jedynie spółka Eneris. Przedsiębiorstwo zażądało jednak prawie 108 milionów złotych za trzyletnią realizację zlecenia, co przekroczyło fundusze przygotowane przez ratusz na ten cel o blisko 18 milionów zł.
Podsumowując: temat lokalizacji spalarni śmieci i wywozu odpadów w Polsce budzi ogromne emocje, a sam biznes okazuje się czasem trudniejszy niż można by się spodziewać. Milczenie osób odpowiedzialnych za komunikację w przedsiębiorstwach działających w tej branży na pewno nie pomaga w budowaniu zaufania.
Agencja Informacyjna, Gospodarka / Żaneta Jaworska, kooperacja Tomasz Raczyński / Ilustracja: Ideogram / 25.09.2025
