3 godzin temu
Czarnogóra konsekwentnie zmierza w stronę integracji europejskiej, przygotowując grunt pod szybki rozwój gospodarczy i decyzje finansowe. Premier Milojko Spajić zapowiada ambitny plan: wejście do Unii Europejskiej i strefy euro do 2028 roku.
Proces akcesji Czarnogóry rozpoczął się formalnie w 2012 roku, ale tempo dotychczas było powolne. Wojna w Ukrainie w 2022 roku przyspieszyła jednak europejską strategię wobec Bałkanów Zachodnich. UE podkreśla konieczność integracji regionu, by uniknąć „szarych stref” podatnych na wpływy zewnętrzne, w tym rosyjskie.
„Jeśli wszystkie 27 państw członkowskich poprze naszą kandydaturę, mamy nadzieję, iż w 2028 roku zobaczymy Czarnogórę w UE” – ogłosił Spajić po spotkaniu z niemieckimi przedsiębiorcami i politykami.
Premier zaznacza, iż najważniejsze jest spełnienie wszystkich wymagań Komisji Europejskiej, szczególnie w zakresie budowy silnych instytucji państwowych. Rozmowy akcesyjne mają rozpocząć się w 2027 roku, a członkostwo w UE będzie możliwe po jednomyślnej decyzji wszystkich 27 państw członkowskich.
Perspektywa europejska
Czarnogóra używa euro od 2006 roku, jeszcze przed pełną niepodległością. Spajić liczy, iż równoczesne włączenie kraju do strefy euro pozwoli na pełną integrację finansową i udział w Europejskim Banku Centralnym.
Wymogi UE obligują kraj do utrzymania inflacji i stóp procentowych w zgodzie z najlepszymi wynikami strefy euro. W ostatnich 12 miesiącach średnia inflacja w Czarnogórze wyniosła 3,1 proc., nieco powyżej średniej UE i strefy euro. Mimo to gospodarka notuje dynamiczny wzrost: PKB wzrósł z 4,2 mld euro w 2020 roku do 7,8 mld euro w 2023 roku, a średnie wynagrodzenie netto podwoiło się z 500 do 1 000 euro dzięki obniżkom podatków.
Obligacje Czarnogóry
Premier Spajić zapowiedział również emisję nowych obligacji rządowych, skierowanych do inwestorów instytucjonalnych i indywidualnych, jako sposób finansowania wydatków publicznych i inwestycji infrastrukturalnych.
„Nasz deficyt wynosi około 1 proc. w ciągu pierwszych ośmiu miesięcy roku” – podkreślił Spajić, wskazując na stabilność finansową kraju.
Analitycy zwracają uwagę, iż przy obecnym tempie wzrostu Czarnogóra staje się atrakcyjnym kierunkiem dla inwestorów z Londynu, Frankfurtu czy Tokio. Szczególną uwagę przyciąga potencjalny udział chińskich funduszy i banków, w ramach inicjatywy „Pasa i Szlaku”, co rodzi pytania o wpływ polityczny i strategiczny „państwa środka”.
Równoczesna integracja z UE i strefą euro może zwiększyć bezpieczeństwo gospodarcze i polityczne kraju, ale obecność dużych zagranicznych inwestorów wymaga uważnego monitorowania. Jednocześnie kraj stoi przed wyzwaniem zrównoważenia dynamiki wzrostu z geopolitycznymi ryzykami, które mogą wynikać z udziału zagranicznych kapitałów, zwłaszcza z Chin.
