Europa rządzi AI dzięki tej spółce! Bez ASML nie ma sztucznej inteligencji – zainwestujesz?

Europa od lat jest chłopcem do bicia w dyskusjach o technologii. Krytycy ciągle powtarzają, iż za dużo regulacji, za mało innowacji, brak globalnych liderów, itd.. Ameryka ma swoje Apple, swojego Microsofta, Amazona, Google czy Nvidia. Chiny mają Tencenta i Alibabę, a Europa? No cóż… w rankingach najcenniejszych firm dominują luksusowe marki i producenci leków na odchudzanie.

Światowego lidera w technologiach trudno znaleźć. Taki jest przynajmniej powszechny stereotyp. I chociaż ogólnie choćby się z tym zgadzam, to jest to mocne uproszczenie rzeczywistości.

Pomija bowiem na pewno jedną firmę, która może i nie świeci się wielkim neonem „LIDER TECHNOLOGII”, ale która jest – paradoksalnie – jedną z najważniejszych firm technologicznych na świecie. Do tego piątą największą w Europie. Bez niej żadna rewolucja sztucznej inteligencji nigdy nie miałaby miejsca.

Europa rządzi AI dzięki tej spółce! Bez ASML nie ma sztucznej inteligencji – zainwestujesz?

Otwórz konto w Saxo Banku i zyskaj 250 euro bonusu: https://bit.ly/saxo-dna-bonus

ASML – tajemniczy gigant technologiczny

ASML to holenderska spółka, która kontroluje jedyną na świecie technologię umożliwiającą produkcję najnowocześniejszych procesorów.

Wszyscy znają Apple, Microsoft czy Nvidiad, ale kluczowa firma dla całej branży AI wcale nie jest amerykańska. ASML jest monopolistą na niezwykle ważnym i niszowym rynku. Nie produkuje jednak chipów, jak TSMC czy Samsung ani ich nie projektuje jak Nvidia czy AMD. Zamiast tego dostarcza coś cenniejszego – maszyny litograficzne, dzięki którym te chipy powstają. Bez nich nie byłoby ani nowoczesnych procesorów, ani zaawansowanej sztucznej inteligencji, ani choćby nowych generacji iPhone’ów czy kart graficznych.

Wyobraź sobie maszynę wielkości autobusu, składającą się z ponad 100 000 precyzyjnie zaprojektowanych części, których montaż trwa kilka miesięcy.

Jednak kosztuje ponad 350 milionów dolarów, a każda z nich jest rozbierana na ponad 40 modułów, pakowana w specjalne kontenery i przewożona samolotami cargo, a potem składana u klienta przez kilka tygodni.

Jest jednocześnie niesamowicie precyzyjna, a najnowszy model pobiera tyle energii, iż ich największy klient TSMC zużywa w jednej z fabryk tyle prądu, iż mógłby zasilić całą Kostarykę.

Wartość ASML na giełdzie to dziś około 300 miliardów dolarów, co czyni ją piątą największą spółką w Europie za takimi gigantami jak LVMH, Novo Nordisk, Hermes i SAP.

Jednak, w odróżnieniu od luksusowych torebek czy leków na cukrzycę, o produktach ASML się nie mówi. Firma działa w cieniu.Jak więc doszło do tego, iż ASML stało się fundamentem całego świata technologii?

Warto najpierw zrozumieć, o co tyle hałasu i dlaczego chipy, które powstają dzięki ASML są absolutnie najważniejsze dla każdej nowoczesnej technologii.

Dzisiaj chipy znajdują się dosłownie wszędzie. W zwykłym telefonie może być kilkanaście różnych układów scalonych, a w nowoczesnym samochodzie choćby kilka tysięcy! Każdy z nich odpowiada za inną funkcję – od sterowania silnikiem po obsługę systemów bezpieczeństwa czy komunikacji z siecią.

Każdy z nich zawiera miliony, a choćby miliardy mikroskopijnych tranzystorów umieszczonych na płytce krzemowej, które są one odpowiedzialne za przetwarzanie i przechowywanie danych, a co za tym idzie – za działanie praktycznie każdego urządzenia elektronicznego.

Dlaczego tranzystory liczą się najbardziej?

W świecie półprzewodników rozmiar ma ogromne znaczenie. Im mniejsze tranzystory na chipie, tym więcej można ich zmieścić na tej samej powierzchni, a to z kolei oznacza większą moc obliczeniową i niższe zużycie energii.

W tym kontekście kluczowym pojęciem są nanometry (nm), które odnoszą się do rozmiaru pojedynczego tranzystora – im mniejsza liczba nanometrów, tym bardziej zaawansowany jest dany chip. Przykładowo, procesory o architekturze 3 nm są bardziej energooszczędne i wydajne niż te wytwarzane w starszej technologii 7 nm.

Nie byłoby możliwe wytwarzanie nowoczesnych chipów bez odpowiednich maszyn – a to właśnie ASML jest jedynym na świecie producentem sprzętu umożliwiającego ich produkcję z gigantyczną precyzją.

EUV – Magia Światła i Precyzji

Najważniejszą technologią ASML jest EUV – Extreme Ultraviolet Lithography. Wykorzystuje ona ekstremalne promieniowanie ultrafioletowe do drukowania niezwykle precyzyjnych wzorów na chipach. Dzięki temu producenci półprzewodników mogą osiągać rozmiary tranzystorów na poziomie kilku nanometrów, co jeszcze dekadę temu wydawało się być science fiction.

Bez maszyn ASML produkcja najbardziej zaawansowanych procesorów stałaby się niemożliwa. To dlatego Apple, TSMC, Intel, Samsung i NVIDIA dosłownie ustawiają się w kolejce, żeby dostać dostęp do najnowszych maszyn firmy.

Co jest takiego wyjątkowego w EUV ? Technologia działa na poziomie precyzji graniczącej z niemożliwością, a jej skomplikowanie jest tak ekstremalne, iż choćby najmniejszy błąd może pogrzebać całą produkcję.

Żeby lepiej to zobrazować – światło wykorzystywane w EUV ma długość fali 13,5 nm, czyli 14 razy mniejszą niż światło widzialne. Żadne zwykłe szkło nie jest w stanie go przepuścić, więc zamiast soczewek ASML używa zestawu idealnie gładkich luster odbijających promieniowanie pod idealnym kątem.

Perfekcja tych luster jest tak absurdalna, iż gdyby powiększyć je do rozmiaru Niemiec, najwyższa nierówność miałaby tylko 1 mm – mówimy tu o poziomie dokładności, którego choćby najbardziej zaawansowane technologie NASA mogą tylko zazdrościć.

Żeby wyprodukować chipy na poziomie 2 nm, ASML musiało opracować najbardziej skomplikowaną na świecie metodę generowania światła – laser o mocy 40 000 watów strzela 50 000 razy na sekundę w mikroskopijne krople cyny, zamieniając je w plazmę o temperaturze kilkuset tysięcy stopni – gorętszą niż powierzchnia Słońca.

To jedyny sposób, by wygenerować ekstremalne ultrafioletowe światło, które pozwala na nanometrową precyzję.

Wyobraź sobie, iż masz laser i próbujesz trafić w monetę leżącą na powierzchni Księżyca. jeżeli przesuniesz się o zaledwie milionową część stopnia, spudłujesz o 9 metrów. Właśnie na takim poziomie dokładności działają maszyny ASML.

Każda maszyna EUV od ASML to cud inżynierii i jedne z najbardziej zaawansowanych urządzeń stworzonych przez człowieka w historii. Brzmi jak niezła firma technologiczna prawda?

Od Przeciekającego Dachu do Globalnej Dominacji

A to wszystko jednak w Europie! Większość gigantów technologicznych zaczynała w garażach – Apple, Microsoft, Amazon. ASML poszło o krok dalej, bo jego pierwsza siedziba miała przeciekający dach. Gdy w 1984 roku Philips i ASMI założyły ASM Lithography, nikt nie wróżył im wielkiego sukcesu. Byli niszową firmą, która miała konkurować z japońskimi i amerykańskimi potęgami. Problem? Nie mieli ani klientów, ani pieniędzy.

Do końca lat 80. firma kilkukrotnie balansowała na krawędzi bankructwa. Rynek ich ignorował, klienci woleli sprawdzonych dostawców, a Philips – ich główny inwestor – powoli tracił cierpliwość. Wtedy wydarzył się pierwszy przełom: w 1986 roku ASML doszedł do porozumienia z niemieckim Carl Zeiss, który dostarczał im zaawansowane soczewki. To rozpoczęło sukcesy.

Gdy Philips szykował się do cięcia swoich strat inwestycyjnych, ASML wprowadziło PAS 5500 – system, który był dokładniejszy, wydajniejszy i szybszy niż wszystko, co oferowała konkurencja. Klienci wreszcie się pojawili, firma stanęła na nogi, a w 1995 roku trafiła na giełdę poprzez spin-off z Philipsa. Philips sprzedał swoje udziały, a ASML stało się niezależne.

Jak ASML Stało się Monopolistą?

Firma stawała się monopolistą od 2000 roku.W 2001 roku ASML przejęło Silicon Valley Group, w 2007 a później dołożyli kilka innych strategicznych zakupów. Przejęli kluczowych dostawców i zaczęli budować własne imperium kontrolując cały istotny łańcuch swoich dostaw.

W 2010 roku pokazali swoją pierwszą maszynę EUV, o której mówiłem wcześniej. Technologię próbowali opanować Chińczycy, próbowali Japończycy, próbowali Amerykanie… i nic. ASML jest na razie jedyną firmą, której udało się to osiągnąć.

Wzrost sprzedaży EUV na przestrzeni ostatniej dekady był kosmiczny. Rosła ona średniorocznie o ponad 62%.

Bez technologii produkcji chipów w skali kilku nanometrów nie powstałyby żadne nowoczesne procesory. TSMC, Intel, Samsung – wszyscy ustawiają się w kolejce po maszyny ASML, bo po prostu nie ma żadnej alternatywy, a choćby jeżeli jakaś by powstała, to czas na uruchomienie takiej produkcji jest do liczenia w latach.

Jak ASML zarabia na tym pieniądze? Jak wspominałem – spółka produkuje maszyny, ale to nie jest jedyne źródło ich przychodów.

Model Biznesowy ASML – Sprzedają Maszyny, Ale Zarabiają na Czymś Więcej

Jej model biznesowy obejmuje cały długofalowy, specjalistyczny ekosystem, w którym poza sprzętem są też oprogramowanie i usługi. Jak to działa?

ASML to nie tylko producent, ale też firma, która znalazła sposób, by zarabiać na nich przez całe ich życie. Każdy sprzedany EUV przynosi firmie zyski w przyszłości, bo samo jego istnienie to za mało – musi działać, być precyzyjnie sterowany, regularnie serwisowany i stale ulepszany. Na tym ASML buduje swoją przewagę. Firma mogłaby jednym kliknięciem sprawić, iż wszystkie EUV są bezużyteczne.

Najdroższa maszyna ASML bez odpowiedniego systemu jest jak bolid Formuły 1 bez silnika – wygląda super, ale nie pojedzie. najważniejsze są systemy sterowania.

ASML dostarcza więc platformę optymalizującą cały proces, co pomaga zmniejszać liczbę defektów i zwiększać wydajność maszyn. Bez tego systemu nie da się przeprowadzić precyzyjnych operacji. ASML oczywiście sprzedaje dostęp do tych systemów jako usługę, generując kolejne strumienie powtarzalnych i wysokomarżowych przychodów.

Zakup maszyny ASML to w zasadzie dopiero początek wydatków. Każdy EUV wymaga poza oprogramowaniem również stałego nadzoru i konserwacji, a roczne koszty utrzymania jednej sztuki mogą przekraczać 10 milionów dolarów.

ASML dostarcza też szkolenia dla inżynierów. Sprzęt jest na tyle skomplikowany, iż nie wystarczy go po prostu włączyć i działa. To kolejna okazja do zarobku. Każdy element modelu biznesowego ASML tworzy więc zamknięty ekosystem, w którym klienci są skazani na korzystanie z ich firmy.

Dlaczego Konkurencja Nie Ma Szans?

ASML realnie kontroluje więc 100% rynku maszyn EUV i nie ma absolutnie żadnej realnej konkurencji, tylko… dlaczego nikt nie może ich dogonić? Otóż próby były. Nikon zainwestował miliardy dolarów, próbując stworzyć konkurencyjną technologię EUV, ale po latach walki… poddał się.

Budowa alternatywy dla systemu ASML zajęłaby według różnych szacunków co najmniej 15 lat i pochłonęła ponad 10 miliardów dolarów – i to zakładając, iż ktoś w ogóle miałby dostęp do niezbędnych komponentów.

Zakładając, bo ASML współpracuje z hiperspecjalistycznymi dostawcami, którzy rozwijali swoje technologie przez dekady a w wielu przypadkach jest ich właścicielem, współudziałowcem i / lub jedynym klientem. Przykładem jest niemiecki Carl Zeiss SMT.

Kolejna przeszkoda? Logistyka. Każda maszyna EUV to wybitnie skomplikowany system, którego elementy powstają w sześciu różnych fabrykach na całym globie. Kiedy wszystkie moduły są gotowe, są transportowane do Holandii, gdzie następuje montaż i testy. To jednak nie koniec – potem maszyna jest rozmontowywana na części i znów wysyłana do klienta w 20 ciężarówkach lub siedmiu Boeingach 747.

Kolejny element fosy to patenty. ASML posiada ponad 14 000 patentów, a nad kolejnymi pracuje armia inżynierów. choćby jeżeli ktoś skopiowałby dzisiejszą technologię i byłby w stanie obejść obecne patenty, kontrolowany przez ASML łańcuch dostaw i gigantyczne wyzwania inżynieryjno logistyczne, to zanim wdrożyłby ją na rynek, ASML byłby już kilka kroków dalej. ASML jest monopolem, bo realnie nikomu nie bardzo opłaca się z nim walczyć

To jest właśnie prawdziwa przewaga ASML. Czy to jednak dalej dobra inwestycja? Oczywiście nikt nie zna przyszłości. choćby ja! Nie będę więc wmawiać Ci, iż ASML to „pewniak na 100% w dwa lata”. Spójrzmy jednak na fakty i liczby, bo te są najważniejsze.

ASML w Liczbach – Czy To Wciąż Dobra Inwestycja?

Firma zamknęła niedawno Q4 2024 powyżej oczekiwań, i to pomimo tego, iż był to ogólnie słaby rok dla spółki. Biznes ani nie wzrósł ani za specjalnie nie spadł, był to bowiem rok przestojowy po eksplozji wzrostu w latach ubiegłych. Naturalna cykliczność.

ASML wykręciło 9,26 mld euro przychodów, lekko przebijając konsensus (9,02 mld euro). Brutto marża również zaskoczyła pozytywnie i wyniosła 51,7%, głównie dzięki modernizacjom i sprawniejszej logistyce dostaw.

Najlepsze wyniki były na polu zamówień na dostawy maszyn. Po słabym Q3, w którym rynek dosłownie złapał się za głowę i kiedy to spółka przypadkowo opublikowała nie dość, iż fatalne wyniki to jeszcze dzień wcześniej niż miała.

Tym razem jednak… ASML pokazało zamówienia na 7,1 mld euro – ponad dwa razy więcej, niż przewidywał rynek (3,5 mld euro). To brutalnie zmiażdżyło konsensus i zmieniło narrację – choć bardziej po prostu pokazało, iż to po prostu bardzo cykliczny wskaźnik i trudno go prognozować.

Czy można się tym ekscytować? Tak, ale z głową. ASML ma model, w którym przesunięcie zamówienia kilku maszyn może wywrócić wyniki kwartalne do góry nogami, więc zawsze lepiej patrzeć na dłuższą perspektywę.

Backlog to w tej chwili 36 mld euro. Czyli spółka ma już zakontraktowaną sprzedaż na poziomie, który spokojnie pozwoli jej osiągnąć prognozowane 32,5 mld euro przychodów w 2025 roku. Tymczasem ASML nie podnosi choćby swoich prognoz. I wiecie co? To moim zdaniem mądry ruch. Po co podbijać oczekiwania w tym wypadku? O wiele lepiej sprawdzi się “underpromise i overdeliver” skoro wiesz, iż zrobisz overdeliver.

Przyszłość ASML – Co Dalej?

Bo wszystko wskazuje, iż ASML w 2025 i 2026 znowu przyspieszy. Rok 2024 był dla branży półprzewodników okresem przejściowym, ale w 2025 i 2026 zacznie się nowa fala inwestycji w fabryki chipów. TSMC, Intel, Samsung, SK Hynix i reszta już ładują miliardy w nowe zakłady – a to bezpośrednio napędza zamówienia na maszyny ASML.

Dodatkowo, rosnące zapotrzebowanie na AI i chmury obliczeniowe wymusza produkcję coraz bardziej zaawansowanych chipów, a te bez ASML po prostu nie powstaną. Jakie są więc prognozy?

• Przychody w 2025 roku: między 30 a 40 mld euro, a w tej chwili backlog niemal gwarantuje dowiezienie dolnej części przedziału
• Marża brutto: 54-56%
• Oczekiwany wzrost EPS w kolejnych latach: powyżej 20% rocznie

Wycena? Cena do przyszłorocznego zysku na poziomie ok 30. Na pierwszy rzut oka drogo, ale spółka historycznie nigdy nie była tania, a mimo to regularnie dowoziła wyniki. jeżeli prognozy na 2025/26 się sprawdzą, to wcale nie jest ona przesadzona. Z perspektywy historii jest po prostu na poziomie 10-letniej średniej

ASML ma za sobą trudniejszy 2024, ale właśnie wbija solidny fundament pod lata 2025-2026. jeżeli cykl inwestycyjny w półprzewodniki przyspieszy zgodnie z oczekiwaniami, to ASML prawdopodobnie czeka kolejna seria mocnych wyników i jest to jeden z bardziej “przewidywalnych” sposobów na inwestowanie w AI. Do tego z praktycznie zerowym ryzykiem konkurencji. Mnie się to bardzo podoba!

Otwórz konto w Saxo Banku i zyskaj 250 euro bonusu: https://bit.ly/saxo-dna-bonus

Do zarobienia,
Piotr Cymcyk