Finanse klubów piłkarskich to skomplikowana i fascynująca dziedzina, która odzwierciedla ogromne zróżnicowanie w sposobach zarządzania i generowania przychodów. Od wpływów z biletów i transmisji telewizyjnych po lukratywne kontrakty sponsorskie i sprzedaż gadżetów – kluby piłkarskie stosują różnorodne strategie, aby maksymalizować swoje zyski. Kto zarabia najwięcej w świecie futbolu i jakie są najważniejsze czynniki sukcesu finansowego największych klubów?
Nieco ponad rok temu napisaliśmy artykuł „Zamiast obstawiać mecze, możesz zainwestować w akcje klubów piłkarskich”, w którym pokazaliśmy, iż na giełdzie notowanych jest sporo klubów piłkarskich. Możliwości inwestycyjnych jest wiele. Można choćby kupić akcje jednego klubu polskiego, który właśnie wszedł do Ekstraklasy. Jednak zanim dokona się jakiegokolwiek zakupu, warto przyjrzeć się finansom klubów piłkarskich. W końcu nie jest powiedziane, iż to dobry biznes, a tylko w dobre biznesy warto inwestować w długim terminie.
Przychody najlepszych lig piłkarskich z danego kraju – dane za 2023 rok w mld euro
Najwięcej zarabia liga angielska
Przeglądając finansowe europejskich klubów piłkarskich, od razu rzuca się w oczy siła ligi angielskiej. Kluby z Premier League zarabiają 6,5 miliarda euro rocznie. Jest to aż dwa razy więcej niż kluby z ligi hiszpańskiej i niemieckiej. Przy czym te 6,5 miliarda to przychody. Zyski są już zdecydowanie mniejsze. Te przychody w 47 procentach pochodzą z umów telewizyjnych. Są to zgody na transmisje meczów.
Jest to bardzo wysoki procent. Na ogół nie przekracza 30%. Chociaż Premier League była zawsze popularna wśród kibiców z całego świata. Grają tam jedni z najlepszych piłkarzy świata, a do tego każdy klub posiada niesamowitą historię, co przez lata ułatwiało zbieranie wiernego grona fanów.
Rozbicie przychodów klubów z Premier League
Finanse polskich klubów z Ekstraklasy
W przypadku polskiej Ekstraklasy obraz finansowy jest zupełnie inny. Przede wszystkim przychody naszych drużyn są aż 42 razy mniejsze niż drużyn brytyjskich. To gigantyczna przepaść, która adekwatnie uniemożliwia im równorzędną rywalizację na poziomie europejskich pucharów. Warto mieć tę informację w tyle głowy.
Pod względem rozbicia przychodowego nasze drużyny z transmisji swoich meczów zarabiają tylko 27%. 42% to umowy sponsorskie. Co interesujące z samej sprzedaży biletów polskie kluby osiągają tylko 12% swoich przychodów.
Rozbicie przychodów klubów z Ekstraklasy
Real Madryt klubem piłkarskim z najwyższymi przychodami
Chociaż liga angielska jest najbogatsza, to najlepiej zarabiającym klubem na świecie jest Real Madryt. Czyli klub z Hiszpanii. W ubiegłym roku zarobił aż 841 milionów euro. Jest to aż 5 razy więcej niż cała polska ekstraklasa. Drugim hegemonem ligii hiszpańskiej jest FC Barcelona z przychodami na poziomie 815 milionów euro. Poniższy wykres pokazuje dokładne zestawienie dla 20 najlepiej zarabiających klubów europejskich. Rzuca się w oczy, iż kilku największych graczy zbiera olbrzymią część puli. Klub z 20 miejsca rankingu ma tylko 35% przychodów klubu z miejsca 5 i zaledwie 31% przychodów Realu Madryt.
Kluby piłkarskie Europy z największymi przychodami za 2023 rok – dane w milionach euro
Bardzo istotne przychody z transmisji meczów
Powyższy wykres pokazuje również iż aż połowa wszystkich najlepiej zarabiających drużyn Europy to kluby z Anglii. To może sugerować, iż Premier League jest najciekawsza do oglądania. W końcu toczy się tam najbardziej wyrównana walka. Nie ma takiej sytuacji jak w Hiszpanii, gdzie zaledwie 2 kluby z ligii mają monopol i trzymają 45% całego budżetu ligi.
Tak twierdzą również kibice, którzy płacą własnymi portfelami. Prawa do transmisji meczów Premier League są zdecydowanie najdroższe. Szczegóły można zobaczyć na poniższej grafice.
Prawa do transmisji meczów Premier League są zdecydowanie najdroższe
Wartość budżetów jest kluczowa
Oczywiście zawsze znajdą się fani piłkarscy, którzy bardzo wierzą w swoją drużynę i sądzą, iż ma ona szanse wygrać mistrzostwo choćby pomimo skromnego budżetu. Oczywiście zdarzają się incydentalne przypadki, gdzie jakiś klub z niewielkimi środkami finansowymi pokonuje lidera tabeli. Czasami choćby zdobywa mistrzostwo. Jednak są to wszystko wyjątki, wyjątki potwierdzające regułę.
Ta reguła brzmi „bogate kluby wygrywają, a biedne przegrywają”. Poniższe wykresy jasno pokazują, iż tak właśnie jest. Jest niemal liniowa zależność, między tym jak duży jest budżet danej drużyny, a tym ile zdobywa ona punktów w czasie sezonu ligowego.
Performance klubu danego klubu a udział jego budżetu w wartości budżetu całej ligii
Tak ta zależność jest niemal liniowa, ale nie do końca. Okazuje się, iż w przypadku bardzo bogatych lig, takich gdzie poziom jest wyrównany, ta zależność ma postać bardziej liniową. Natomiast w przypadku lig gdzie, kilka drużyn zajmuje dla siebie gro pieniędzy, mniej liniowa. W ich przypadku każdy kolejny milion budżetu przynosi coraz mniejszą korzyść. W końcu po przekroczeniu pewnego poziomu zamożności te biedniejsze drużyny i tak nie mają szans. Po co więc przepłacać.
Performance klubu danego klubu z konkretnego kraju a udział jego budżetu w wartości budżetu całej ligi
Pensje piłkarzy stanowią 2/3 budżetów klubów
Dla każdego, kto nie jest jakimś wielkim fanem piłkarskim szokujący, może być fakt, ile całości budżetów klubowych idzie na same wynagrodzenia piłkarzy. Cóż, średni stosunek wynagrodzeń do przychodów w 20 największych klubach wynosi 64%. Czyli aż 2/3 kasy idzie na pensje piłkarzy! Oczywiście są kluby gdzie ten stosunek jest nieco bardziej zdroworozsądkowy. W Totenhamie np. wynosi tylko 46%. Jednak w takiej Aston Villi już 92%!
Pod względem hojności prym wiedzie w tej chwili liga francuska, gdzie piłkarze dostają aż 90% wszystkich przychodów ligi. Absurdalne, ale prawdziwe. Łącznie ponad 700 europejskich klubów najwyższej klasy rozgrywkowej wypłaciło w 2022 r. wynagrodzenia zawodników o wartości 12,8 mld euro.
Jakie drużyny mają najdroższych piłkarzy?
Obecnie najdroższych zawodników na świecie ma Manchester City. Ich wartość rynkowa oscyluje wokół 1,3 miliarda euro! Dla porównania najdroższa polska drużyna – Raków Częstochowa ma skład o wartości 34 milionów euro. Jest to aż 38 razy mniej! Na drugim miejscu jest Arsenal z drużyną o wartości 1,16 miliarda euro. Podium domyka Real Madryt z wyceną piłkarzy – 1,12 miliarda euro.
Najdroższe drużyny na świecie według wyceny rynkowej na portalu Transfermark
Wszystkie dane finansowe pokazują, iż kluby piłkarskie mają zdecydowanie zbyt duże koszty, aby mogły okazać się opłacalną inwestycją. Niestety, ale gdy jakaś firma wydaje 2/3 wydaje wszystkich swoich zarobionych pieniędzy na wynagrodzenia, to coś jest nie tak. o ile zobaczyć sobie na notowania kursów akcji takich klubów jak Menchester United, Juventus czy Borussia Dortmund, to zauważymy iż nie były to dobre inwestycje. Kursy ich akcji od lat poruszają się w trendzie bocznym.
Notowania kursu akcji Manchester United w ciągu dekady poruszają się w trendzie bocznym
Do zarobienia,
Karol Badowski