2 godzin temu
Fot. photogenia / FreepikOd 1 października w Polsce rusza długo oczekiwany system kaucyjny – ale nie każda butelka czy puszka będzie podlegać zwrotowi, a sklepy przyjmujące opakowania zostaną specjalnie oznaczone.
Jakie zasady muszą znać konsumenci i jakie wyzwania czekają na sklepy w początkowej fazie?
Nowe oznaczenia i lokalizacja punktów odbioru
Sklepy, które zdecydują się na przyjmowanie pustych opakowań w ramach systemu kaucyjnego, będą musiały się w nim wyraźnie oznaczyć – na przykład poprzez naklejenie logo lub baneru w witrynie, by klienci wiedzieli, iż mogą tam zwrócić butelki i puszki. Operatorzy systemu przygotowują też mapy punktów zbiórki, by ułatwić lokalizowanie miejsc odbioru. W pierwszym etapie sklepy będą podłączać się do systemu stopniowo, a udział ma mieć charakter konkurencyjny – operatorzy przekazują, iż już w tej chwili posiadają własne bazy punktów i prognozują, iż w całej Polsce może powstać choćby kilka-dziesiąt tysięcy miejsc odbioru.
Nie każda butelka zostanie objęta kaucją
Co ważne dla konsumentów: nie wszystkie opakowania będą podlegały zwrotowi. System obejmie butelki plastikowe do 3 litrów oraz metalowe puszki do 1 litra – jeszcze w 2026 roku zostaną dołączone szklane butelki wielorazowego użytku do 1,5 litra. Na opakowaniu musi znajdować się specjalny znak z napisem „Kaucja” i kwotą (np. „Kaucja 0,50 zł”) – bez niego klient nie dostanie zwrotu. Pozostałe opakowania – np. zwykłe szklane butelki jednorazowe, mleko czy produkty mleczne – nie będą objęte systemem.
Kto musi przyjmować opakowania, jakie warunki musi spełnić sklep
Obowiązek pobierania kaucji (doliczania jej do ceny napoju) spoczywa na wszystkich sklepach oferujących napoje objęte systemem. Jednak przyjmowanie pustych opakowań i zwracanie kaucji dotyczyć będzie głównie sklepów o powierzchni sprzedaży powyżej 200 m². W mniejszych sklepach udział w systemie zbiórki będzie dobrowolny – mogą one, ale nie muszą, dołączać jako punkty odbioru. W punktach odbioru mogą być stosowane automaty lub zbiórka ręczna – w razie awarii maszyny klient będzie miał prawo domagać się przyjęcia opakowania w kasie lub punkcie obsługi.
Fazy wdrożenia i co muszą wiedzieć konsumenci
W pierwszych miesiącach po uruchomieniu systemu na rynku znajdą się jeszcze partie napojów w opakowaniach „starych” – bez znaku kaucji – i dopiero stopniowo będą one zastępowane nowymi edycjami. Konsument otrzyma zwrot kaucji bez konieczności okazywania paragonu – ważne jednak, by opakowanie było puste, nieodkształcone i z czytelnym kodem kreskowym oraz nakrętką. jeżeli klient zabierze opakowanie poza granice kraju, utraci prawo do odzyskania kaucji.
System kaucyjny ma na celu zwiększenie odzysku surowców i wsparcie unijnych celów w zakresie selektywnej zbiórki. Jednak powodzenie zależeć będzie zarówno od sieci sklepów efektywnie przystępujących do programu, jak i od świadomości konsumentów – czy będą zwracać opakowania objęte systemem i czy potrafią odróżnić, co do zwrotu się kwalifikuje, a co nie.
