Pojawiły się nowe dane gospodarcze ważne z punktu widzenia państwa, inwestorów i przeciętnego Kowalskiego. Są to m.in. inflacja w Niemczech i strefie euro, stopa bezrobocia w Polsce, planowany nowy podatek czy protokół z posiedzenia Federalnego Komitetu Otwartego Rynku w Stanach Zjednoczonych (ang. Federal Open Market Committee – przyp. red.)
Inflacja w strefie euro nie odpuszcza. EBC będzie reagował
Stopa inflacji w strefie euro wyniosła w styczniu 2023 r. 8,6 proc. rok do roku, w m/m ceny spadły o skromne 0,2 proc. To nieco mniej niż w grudniu 2022 r., kiedy to wzrost cen wyniósł 9,2 proc. r/r.
Inflacja bazowa, która nieuwzględnia w koszyku dóbr poddawanych badaniu cen żywności i energii, wyniosła 5,3 proc. r/r i spadła o 0,8 proc. m/m. Analitycy spodziewali się poziomu 5,2%.
Wczorajsze dane z niemieckiej gospodarki pokazały wzrost cen na poziomie 8,7 proc. rok do roku, co było zgodne z oczekiwaniami rynku i ekspertów.
Według konsensusu obserwatorów gospodarczych Europejski Bank Centralny (EBC) podniesie stopy procentowe w marcu o kolejne 50 punktów bazowych do poziomu 3 proc. głównej stopy (referencyjnej).
Może to mieć miejsce pomimo pewnych gołębich głosów ze strony dyrektorów EBC, którzy wskazują na konieczność podejścia „opartego na rozwadze w cyklu zacieśniania monetarnego”. Fabio Panetta z EBC obawia się m.in., iż niedługo zaczną przeważać czynniki dezinflacyjne.
Bezrobocie w Polsce i nowy podatek
Według danych Głównego Urzędu Statystycznego stopa bezrobocia w Polsce wzrosła do 5,5% w styczniu 2023 r. z 5,2% w poprzednim miesiącu. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych wzrosła do 857,6 tys. z 812,3 tys. w grudniu 2022 r.
GUS opublikował również dane o stopie bezrobocia według BAEL (Badanie Aktywności Ekonomicznej Ludności – przyp. red.) za IV kwartał 2022 r., która pozostała na niezmienionym poziomie 2,9%. Wskaźnik aktywności zawodowej wzrósł do 58,2% w IV kwartale 2022 r. w porównaniu z III kwartałem 2022 r., co wskazuje na to, iż około 13,5 miliona dorosłych Polaków nie jest aktywnych zawodowo.
Rząd planuje dodatkowo stworzenie Funduszu Ochrony Rolnictwa (FOR), co wiąże się z wprowadzeniem nowego podatku, który dotknie konsumentów. FOR ma chronić rolników przed nieuczciwymi płatnikami, ale producenci żywności ostrzegają, iż wprowadzenie nowego podatku spowoduje wzrost cen w sklepach.
Składki do FOR będą pobierane od podmiotów skupujących, przechowujących lub przetwarzających produkty rolne w wysokości 0,25% ceny netto tych towarów, co ma dać rocznie około 170 mln zł. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przewiduje wzrost cen żywności o 0,06%, ale producenci ostrzegają, iż produkty spożywcze staną się jeszcze droższe.
Według Polskiej Federacji Producentów Żywności nowy podatek będzie obciążeniem dla firm większym niż tylko 0,25% składki, ponieważ do tego dojdą koszty administracyjne. Producenci i przetwórcy wskazują, iż już dzisiaj działają na minimalnej marży, więc podwyższenie cen produktów jest nieuniknione.
Protokół z posiedzenia Rezerwy Federalnej
Rezerwa Federalna, czyli centralny bank Stanów Zjednoczonych, opublikowała właśnie protokół z posiedzenia w sprawie polityki monetarnej, które odbyło się w dniach 31 stycznia-1 lutego 2023 roku. Protokół pokazał, iż niemal wszyscy decydenci zgodzili się z decyzją o dalszym spowolnieniu tempa podwyżek stóp procentowych, ale jednocześnie podkreślili, iż kontrolowanie wysokiej inflacji będzie „kluczowym czynnikiem” decydującym o tym, jak bardzo dalej stopy procentowe muszą wzrosnąć.
Decydenci zgodzili się, iż stopy muszą rosnąć, ale zmiana na mniejsze podwyżki pozwoli im na dokładniejsze kalibrowanie celu zgodnie z danymi przychodzącymi z rynku.
W 2022 roku Fed dokonał serii podwyżek stóp procentowych aby powstrzymać wysoką inflację, która osiągnęła najwyższe poziomy od 40 lat, a obecnie federalna stopa procentowa banku centralnego wynosi od 4,50% do 4,75%. Niedawne dane inflacyjne i skorygowane w górę wcześniejsze prognozy oznaczają, iż „ryzyka wzrostowe dla inflacji”, o których mówili decydenci w protokole, „są dziś wyraźnie znacznie wyższe niż były, gdy ostatnio spotkał się Federalny Komitet Otwartego Rynku”. Rynek pracy pozostaje rozgrzany, a firmy dążą do zatrzymania pracowników choćby w obliczu spowolnienia popytu.
W protokole zaznaczono, iż Fed zmierza stopniowo zmierza w kierunku możliwego końcowego punktu dla obecnych podwyżek stóp procentowych, spowalniając tempo, aby lepiej przygotować się na ewentualne zmiany.