Jak bronić się przed komornikiem?

Zdjęcie: egzekucja komornicza

Kiedy trudności finansowe przytłaczają, a wierzyciele zaczynają grozić egzekucją komorniczą, łatwo wpaść w panikę. Czy jednak zawsze musi kończyć się to utratą całego majątku? Absolutnie nie. Istnieje wiele legalnych sposobów na obronę przed egzekucją komorniczą, które pozwalają zachować minimum egzystencji, a czasem choćby zatrzymać całe postępowanie.

Jak działa egzekucja komornicza?

Zanim przejdziemy do sposobów obrony, warto zrozumieć, jak w tej chwili funkcjonuje egzekucja komornicza. Egzekucja komornicza rozpoczyna się, gdy wierzyciel uzyska tytuł wykonawczy, na przykład wyrok sądu zaopatrzony w klauzulę wykonalności. Komornik nie może działać samowolnie – musi mieć podstawę prawną do swoich działań.

Pamiętaj, iż komornik nie może zabrać Ci wszystkiego. Kwota wolna od zajęcia komorniczego jest ustalana co roku i w 2025 roku odpowiada minimalnemu wynagrodzeniu netto. To oznacza, iż jeżeli zarabiasz 4666 zł brutto (minimalna krajowa w 2025 roku), kwota wolna od zajęcia na kontach bankowych wynosi 3499,50 złotych.

Więcej na ten temat: Ile komornik może zabrać z wypłaty?

Skuteczne sposoby obrony przed komornikiem

Negocjacje z wierzycielem – pierwszy krok do sukcesu

Najskuteczniejszą obroną przed egzekucją komorniczą są negocjacje z wierzycielem, zanim sprawa trafi do komornika. Dopóki toczy się między Tobą a wierzycielem, masz wiele możliwości wyjścia z sytuacji. Czy zastanawiałeś się kiedyś, dlaczego banki i firmy pożyczkowe oferują układy spłat? Bo odzyskanie chociaż części pieniędzy jest dla nich lepsze niż ryzykowne i kosztowne postępowanie komornicze.

Warto pamiętać, iż każdy wierzyciel preferuje polubowne rozwiązanie. Koszty postępowania komorniczego są wysokie, a efekty niepewne. jeżeli udowodnisz, iż masz realny plan spłaty długu, większość wierzycieli będzie skłonna do rozmów.

Współpraca z komornikiem zamiast ucieczki

Jeśli egzekucja już się rozpoczęła, najważniejsze jest utrzymanie kontaktu z komornikiem. Podstawowym warunkiem, umożliwiającym skuteczną obronę przed egzekucją komornika jest pozostawanie z nim w stałym kontakcie, udzielanie mu informacji oraz – co najważniejsze – odbieranie korespondencji.

Ignorowanie listów od komornika to najgorszy błąd, jaki możesz popełnić. Tracisz wtedy możliwość weryfikacji, czy egzekucja przebiega zgodnie z prawem, czy może dotyczy innej osoby.

Możesz negocjować z komornikiem sposób prowadzenia egzekucji, na przykład kolejność zajmowania składników majątku czy terminy podejmowanych czynności. Choć komornik działa na zlecenie wierzyciela, ma pewną swobodę w organizacji swoich działań.

Kontrola zgodności egzekucji z prawem

Zgodnie z art. 804 Kodeksu postępowania cywilnego (KPC), komornik nie ma prawa badać zasadności i wymagalności obowiązku objętego tytułem wykonawczym. Oznacza to jednak, iż Ty jako dłużnik masz prawo do kontrolowania, czy postępowanie przebiega zgodnie z przepisami.

Możesz składać skargi na działania komornika, jeżeli przekracza on swoje uprawnienia. Często okazuje się, iż w dokumentach są błędy lub uchybienia proceduralne, które mogą doprowadzić do umorzenia postępowania.

Przeczytaj także: Jak zablokować komornika i wstrzymać egzekucję?

Co może zająć komornik, a czego nie może?

Czego komornik nie może Ci zabrać

Prawo chroni Twoje podstawowe potrzeby. Komornik nie może zająć m.in.: przedmiotów codziennego użytku, niezbędnych do życia, tych elementów majątku, które służą do pracy zarobkowej, zasiłków opiekuńczych, wychowawczych oraz innych świadczeń w ramach pomocy państwa.

Konkretnie, komornik nie może zająć:

• Jedzenia i podstawowej odzieży
• Produktów i sprzętów do rehabilitacji
• Narzędzi i sprzętów potrzebnych do wykonywania pracy zarobkowej
• Świadczeń socjalnych, takich jak 800+, zasiłki rodzinne czy dodatki mieszkaniowe

Nowe zasady ochrony wynagrodzenia w 2025 roku

Dobra wiadomość dla wszystkich pracujących – od stycznia 2025 roku komornik będzie mógł zająć mniej wynagrodzenia. Już od stycznia 2025 roku wzrosną bowiem kwoty wolne od potrąceń.

W przypadku długów innych niż alimenty, komornik może zająć maksymalnie 50% wynagrodzenia netto, ale tylko od kwoty przekraczającej minimum egzystencji. Od 1 stycznia 2025 r. wzrośnie ona do 3499,50 zł – to kwota, która musi Ci pozostać na podstawowe potrzeby.

Przeczytaj także: Co robi komornik, gdy nie ma z czego ściągnąć długu?

Zaawansowane metody obrony przed egzekucją

Upadłość konsumencka – ostateczna ochrona

Jeśli Twoja sytuacja finansowa jest beznadziejna, upadłość konsumencka może być szansą na nowy początek. Z chwilą ogłoszenia upadłości automatycznie następuje zawieszenie wszelkich postępowań egzekucyjnych przeciwko dłużnikowi.

To oznacza, iż po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej sąd powinien skontaktować się z komornikiem prowadzącym egzekucję i poinformować o wstrzymaniu działań.

Upadłość konsumencka to realna opcja dla wielu zadłużonych. Koszty związane z procedurą nie są wysokie – opłata sądowa wynosi 30 zł, a koszty wynagrodzenia syndyka mogą wynosić od 1856 zł do choćby 14 852 zł.

Układ konsumencki dla osób z wyższymi dochodami

Do najbardziej skutecznych narzędzi prawnych pozwalających na ochronę majątku dłużnika przed egzekucją komorniczą jest układ konsumencki. Jest to rozwiązanie szczególnie dla dłużników, którzy mają stałe dochody, ale nie są w stanie spłacać wszystkich zobowiązań.

W układzie konsumenckim możesz negocjować z wierzycielami plan spłaty, który będzie realny do wykonania. Po jego zatwierdzeniu przez sąd, wierzyciele nie mogą prowadzić egzekucji komorniczej.

Zabezpieczenie nieruchomości przed egzekucją

Jak chronić dom przed komornikiem

Egzekucja z nieruchomości to dla większości z nas najgorszy scenariusz. Na szczęście istnieje kilka legalnych metod, które mogą pomóc w ochronie nieruchomości przed egzekucją, ale wymagają one starannego planowania i często konsultacji z ekspertami prawnymi.

Jedną z najważniejszych kwestii jest wycena nieruchomości. jeżeli uważamy, iż wycena jest zaniżona, mamy prawo złożyć skargę na oszacowanie i opis wartości nieruchomości.

Sprawdzenie podstaw prawnych egzekucji

Czasem okazuje się, iż egzekucja nie powinna mieć w ogóle miejsca. Do takich kroków należy m.in. sprawdzenie, czy dana wierzytelność nie uległa przedawnieniu – w takim przypadku dochodzenie roszczenia przez wierzyciela staje się bezzasadne.

Warto też sprawdzić, czy zostałeś prawidłowo powiadomiony o postępowaniu. Zgodnie z prawem, sąd musi poinformować dłużnika o wszczęciu postępowania względem niego, jak i o przysługującym mu prawie do odwołania. jeżeli tak się nie stało – np. ze względu na wysłanie korespondencji pod niewłaściwy adres – dłużnik ma podstawę do wstrzymania egzekucji.

Co MOŻESZ, a czego NIE MOŻESZ robić

Dozwolone działania obronne

Prawo daje Ci szereg narzędzi do obrony przed egzekucją:

• Składanie wniosków o rozłożenie długu na raty
• Negocjowanie ugody z wierzycielem
• Kontrolowanie, czy komornik nie przekracza swoich uprawnień
• Kwestionowanie wyceny majątku
• Składanie wniosku o upadłość konsumencką

Czego NIGDY nie rób

Nigdy nie ukrywaj majątku ani nie próbuj go pozornie przenosić na inne osoby. Służy temu skarga pauliańska. Skarga pauliańska ma pomóc wierzycielowi (np. bankowi) odzyskać pieniądze od dłużnika. Gdyby jej nie było, to dłużnicy mogliby bezkarnie przepisywać majątek, np. na rodzinę.

Dłużnik ma obowiązek współdziałania z komornikiem i nie utrudniania mu podejmowanych czynności, co oznacza, iż nie może usuwać, ukrywać, zbywać, darować, niszczyć, rzeczywiście lub pozornie obciążać albo uszkadzać składniki swojego majątku zajęte lub zagrożone zajęciem pod rygorem odpowiedzialności karnej.

Kiedy szukać pomocy prawnej

Skuteczna obrona przed egzekucją komorniczą wymaga dobrej znajomości prawa i szybkiego działania. Prowadzona „na własną” rękę obrona przez komornikiem wymaga nie tylko doskonałej znajomości zmieniających się często przepisów prawa, ale również samozaparcia, silnej woli i żelaznej konsekwencji.

Jeśli czujesz się przytłoczony sytuacją, nie wahaj się szukać pomocy prawnej. Doświadczeni prawnicy znają wszystkie dostępne narzędzia obrony i potrafią dostosować strategię do Twojej konkretnej sytuacji.

Pamiętaj, iż każdy przypadek jest inny. To, co sprawdziło się u Twojego znajomego, niekoniecznie zadziała w Twojej sytuacji. Dlatego tak ważne jest indywidualne podejście do każdej sprawy.

Najczęściej zadawane pytania

Źródła:

• Art. 804 Kodeksu postępowania cywilnego (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1065 z późn. zm.)
• Art. 146 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1228 z późn. zm.)
• Ustawa z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych (Dz. U. z 2018 r. poz. 419)
• https://www.infor.pl/prawo/nowosci-prawne/6721010,zmiany-korzystne-dla-dluznikow-komornik-zabierze-mniej-pieniedzy-od.html