Jak oszczędzają Polacy?

Ostatnia aktualizacja 6 kwietnia, 2023

Polacy odkładają pieniądze na wiele różnych sposobów i w różnych miejscach, w zależności od swoich potrzeb i preferencji. Niemniej wiele osób przez cały czas nie buduje poduszki finansowej, a oszczędności Polaków nie należą do największych w Europie.

Znaczny odsetek Polaków nie ma żadnych oszczędności / Fot. SaiArLawKa2, shutterstock.com

Większość nie ma 10 tysięcy „w portfelu”

Z raportu Assay Index 2022 wynika, iż około 43% Polaków nie ma oszczędności. Mimo wszystko, w 2022 roku średnia odłożona kwota wynosiła 36 tys. złotych, podczas gdy w 2021 r. było to 30 tys. złotych. Sytuacja gospodarcza nie napawa optymizmem, dlatego coraz więcej osób zaczyna sprawdzać jak zacząć oszczędzać. Aż 45% Polaków uważa, iż ich sytuacja finansowa pogorszyła się w stosunku do zeszłego roku.

Prawdopodobnie trudna stacja finansowa zwiększa świadomość na temat oszczędzania. Z ankiety Credit Agricole zrealizowanej w sierpniu 2022 r. na grupie 1043 badanych wynika, iż ok. 78% ankietowanych stara się lepiej planować wydatki. Oszczędności Polaków rok do roku wzrosły, a odsetek osób regularnie zasilających poduszkę finansową wyniósł 56%. Co ciekawe, już 64% deklaruje, iż odkłada pieniądze raz na jakiś czas.

Jakiej wielkości są idealne zarobki?

Oszczędności Polaków przy rosnącej inflacji

Wiele osób próbuje oszczędzać, ograniczając wydatki. Aż 78% stara się korzystać z rabatów i promocji. Ponadto około 60% ankietowanych odkłada w czasie wydatki, szczególnie związane z RTV oraz z podróżami.

Polacy wybierają też klasyczne instrumenty finansowe. Co do zasady większość środków jest lokowana na osobistych kontach bankowych, lokatach oraz rachunkach oszczędnościowych. Co ważne, z informacji NBP wynika, iż wartość lokat gospodarstw domowych w bankach skokowo rośnie, ale to głównie efekt przesunięć pieniędzy z mało lub wcale nieoprocentowanych rachunków bieżących. Ilość zaciąganych kredytów spada i nie jest to dobra wiadomość płynąca z rynków finansowych. W rezultacie takie zachowania oznaczają ograniczającą się konsumpcję.

Wartość lokat gospodarstw domowych na koniec listopada 2022 r. wyniosła 307 mld zł, co oznacza wzrost rok do roku aż o 89 proc., czyli niemal 145 mld zł (w miesiąc przybyło 15,5 mld zł).

Jak Polacy inwestują swoje oszczędności?

Faktem jest, iż aktywne inwestowanie nie jest popularne. Niemniej jednak grupa wiekowa 25-34 lata ankietowana w listopadzie 2022 r. w badaniu firmy Tavex wskazywała, iż wybiera lokaty (31%), kryptowaluty (25%) oraz nieruchomości (20%). Na pytanie, na jakie aktywa warto w tej chwili postawić, respondenci wskazywali na pierwszym miejscu nieruchomości (38%), a na drugim miejscu złoto (24%). Zdecydowanie mniejszym powodzeniem cieszą się akcje, obligacje i fundusze inwestycyjne.

Niektórzy Polacy oszczędzają, wpłacając pieniądze na IKE lub IKZE. To dobrowolne formy ubezpieczenia społecznego w Polsce, stanowiąca element systemu emerytalnego. W istocie jest to alternatywna forma gromadzenia środków na kontach osobistych na rzecz emerytury. Nie jest to typowe inwestowanie, a raczej trwałe zabezpieczenie środków na przyszłość. Konstrukcja prawna tych instrumentów zachęca do konsekwentnego oszczędzania i wypłaty kapitału dopiero po kilkudziesięciu latach.