Budowa domu to proces, który wymaga staranności i precyzji na każdym etapie prac. Jednym z kluczowych elementów konstrukcji dachu są łaty i kontrłaty, które stanowią podstawę do montażu pokrycia dachowego. W 2025 roku, w związku z rosnącą popularnością energooszczędnych technologii i nowoczesnych rozwiązań budowlanych, prawidłowe wykonanie tego etapu nabiera jeszcze większego znaczenia. W tym artykule omówimy krok po kroku, jak poprawnie położyć łaty i kontrłaty, aby zapewnić trwałość oraz funkcjonalność dachu.
Czym są łaty i kontrłaty?
Łaty to poziome drewniane listwy, które montuje się na więźbie dachowej. Służą one jako podstawa do mocowania pokrycia dachowego, takiego jak dachówki, blachodachówki czy gonty. Z kolei kontrłaty to pionowe listwy, montowane prostopadle do łat. Ich głównym zadaniem jest umożliwienie wentylacji pomiędzy pokryciem dachowym a izolacją.
Dzięki zastosowaniu łat i kontrłat, dach jest odporny na działanie wilgoci, a jego konstrukcja spełnia wymagania dotyczące wentylacji i odprowadzania skroplin.
Dom 63m2 murowany
Przygotowanie do montażu łat i kontrłat
Aby położyć łaty i kontrłaty w sposób prawidłowy, należy przygotować się do tego etapu prac. najważniejsze jest posiadanie odpowiednich materiałów oraz narzędzi:
- Materiały:
- Drewno o odpowiedniej wilgotności (maksymalnie 18%).
- Impregnat chroniący przed wilgocią, pleśnią i grzybami.
- Wkręty lub gwoździe do drewna.
- Narzędzia:
- Młotek lub wkrętarka.
- Poziomica.
- Piła ręczna lub mechaniczna.
- Miara i ołówek stolarski.
Krok po kroku: Jak położyć łaty i kontrłaty?
1. Montaż membrany dachowej
Zanim przystąpimy do montażu kontrłat, należy na więźbie dachowej zamontować membranę dachową. Chroni ona dach przed wilgocią z zewnątrz i zapobiega przedostawaniu się wody do wnętrza budynku. Membranę układa się równolegle do okapu, z zachowaniem minimalnego zakładu (ok. 10–15 cm).
2. Montaż kontrłat
Kontrłaty montuje się bezpośrednio na membranie dachowej, wzdłuż krokwi. Należy je przymocować wkrętami lub gwoździami, dbając o to, aby były idealnie wypoziomowane. Odstępy pomiędzy kontrłatami są uzależnione od szerokości krokwi – zwykle wynoszą od 60 do 80 cm.
3. Montaż łat
Łaty przytwierdza się poziomo do kontrłat. Rozstaw łat należy dostosować do rodzaju pokrycia dachowego – producenci pokryć dachowych zwykle podają zalecane odległości. Najczęściej stosuje się rozstaw 30–40 cm. Ważne, aby każda łata była dokładnie wypoziomowana, co zapewni estetykę i trwałość dachu.
4. Kontrola i regulacja
Po zamontowaniu wszystkich łat należy sprawdzić ich poziom dzięki poziomicy. jeżeli którakolwiek z łat jest nierówna, należy ją delikatnie poprawić. Dobrze zamontowane łaty i kontrłaty tworzą stabilną konstrukcję, na której można rozpocząć montaż pokrycia dachowego.
Najczęstsze błędy podczas montażu łat i kontrłat
- Brak impregnacji drewna – naraża konstrukcję na działanie wilgoci i szybkie zniszczenie.
- Niewłaściwy rozstaw łat – może powodować problemy z montażem pokrycia dachowego.
- Nieprawidłowe wypoziomowanie – skutkuje nierównym ułożeniem dachówek lub blachodachówki.
- Pominięcie montażu kontrłat – uniemożliwia adekwatną wentylację dachu.
Dlaczego poprawny montaż łat i kontrłat jest tak ważny?
Prawidłowo zamontowane łaty i kontrłaty mają najważniejsze znaczenie dla trwałości i funkcjonalności dachu. Zapewniają one odpowiednią wentylację, chronią konstrukcję przed wilgocią oraz umożliwiają stabilne zamocowanie pokrycia dachowego. W 2025 roku, z uwagi na nowe wymagania związane z energooszczędnością budynków, poprawny montaż tych elementów staje się jeszcze bardziej istotny.
Podsumowanie
Montowanie łat i kontrłat to jeden z kluczowych etapów budowy dachu, który wymaga staranności oraz zastosowania odpowiednich materiałów i technik. Dzięki prawidłowemu wykonaniu tego etapu można zapewnić trwałość oraz efektywność energetyczną dachu, co jest szczególnie istotne w nowoczesnym budownictwie. Pamiętajmy, iż solidne fundamenty dachu to inwestycja na lata.