Całkowity koszt kredytu pokazuje, ile faktycznie zapłacisz za pożyczone pieniądze. To najlepszy sposób na porównanie ofert i uniknięcie ukrytych opłat. Sprawdź, co wpływa na ten koszt i jak go świadomie obniżyć.

Decyzja o zaciągnięciu kredytu wiąże się z długoterminowym zobowiązaniem finansowym, dlatego warto dobrze zrozumieć, ile faktycznie będzie ono kosztować. Samo oprocentowanie nie oddaje pełnego obrazu, ponieważ banki doliczają szereg dodatkowych opłat. Właśnie dlatego warto zwracać uwagę na całkowity koszt kredytu, który pokazuje, jaką kwotę oddasz instytucji finansowej w całym okresie spłaty. To jeden z najważniejszych wskaźników, który pozwala trafnie porównać różne oferty. Znając jego strukturę, łatwiej uniknąć ukrytych kosztów i podjąć świadomą decyzję. W tym tekście przedstawiamy, co wpływa na całkowity koszt kredytu i jak możesz go skutecznie obniżyć.
Z czego składa się całkowity koszt kredytu?
Ustawodawca całkowity koszt kredytu unormował poprzez artykuł 5. Ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz.U.2022.246 t.j.). Zgodnie z jej zapisami całkowity koszt kredytu to:
„wszelkie koszty, które konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt, w szczególności:
- odsetki, opłaty, prowizje, podatki i marże, o ile są znane kredytodawcy
oraz
- koszty usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń, w przypadku gdy ich poniesienie jest niezbędne do uzyskania kredytu lub do uzyskania go na oferowanych warunkach,
– z wyjątkiem kosztów opłat notarialnych ponoszonych przez konsumenta”.
Całkowity koszt kredytu to nie tylko suma pożyczonego kapitału i odsetek. To ogół wszystkich kosztów, które kredytobiorca musi ponieść w związku z zawarciem i obsługą umowy kredytowej. Na tę kwotę składają się między innymi:
- Odsetki – stanowią one podstawowy koszt korzystania z pożyczonych środków. W przypadku kredytów z oprocentowaniem zmiennym, ich wysokość może się zmieniać w zależności od sytuacji rynkowej.
- Opłaty dodatkowe – obejmują różne jednorazowe koszty związane z uruchomieniem kredytu, jak np. opłata przygotowawcza.
- Prowizje – często naliczane za udzielenie kredytu, zwykle jako procent od całkowitej kwoty zobowiązania.
- Marże i podatki – banki doliczają swoją marżę do oprocentowania, a w niektórych przypadkach mogą wystąpić również obciążenia podatkowe.
- Koszty produktów dodatkowych – są to wydatki związane z zakupem usług wymaganych przez bank, np. obowiązkowe ubezpieczenie kredytu, ubezpieczenie pomostowe czy polisa zabezpieczająca niski wkład własny.
Wszystkie powyższe elementy razem tworzą pełen obraz zobowiązania finansowego, jaki ponosi klient. Z tego względu warto uważnie analizować każdy składnik oferty przed podpisaniem umowy kredytowej.
Jakich elementów nie uwzględnia się w całkowitym koszcie kredytu?
Choć całkowity koszt kredytu obejmuje wiele pozycji, nie wszystkie opłaty związane z obsługą zobowiązania są w nim uwzględnione. Z reguły pomija się te wydatki, które nie są niezbędne do uzyskania kredytu lub które wynikają z niestandardowego zachowania kredytobiorcy.
Do kosztów nieuwzględnianych w całkowitym koszcie kredytu należą:
- Straty wynikające ze zmienności kursów walut – dotyczą kredytów walutowych, gdzie wahania kursowe mogą wpływać na wysokość rat, ale nie są traktowane jako stały element kosztu kredytu.
- Opłaty za opóźnienia w spłacie – w tym odsetki karne, koszty monitów (wiadomości SMS, e-maile, listy przypominające), które pojawiają się dopiero w przypadku nieterminowego regulowania rat.
- Prowadzenie konta i obsługa karty – o ile konto nie jest wymagane do uzyskania kredytu, jego koszty nie są doliczane do całkowitego kosztu zobowiązania.
- Dodatkowe produkty sprzedawane „przy okazji” kredytu – np. dobrowolne ubezpieczenia, konta oszczędnościowe, lokaty czy personalizowane karty bankowe. Tego typu propozycje doradcy traktowane są jako oferta dodatkowa, nieobowiązkowa.
- Opłaty za wcześniejszą spłatę lub nadpłatę kredytu – jeżeli kredytobiorca zdecyduje się spłacić zobowiązanie przed czasem, bank może naliczyć dodatkową prowizję, której jednak nie uwzględnia się w standardowym koszcie kredytu.
- Koszty uzyskania dokumentacji – jak np. wypisy z księgi wieczystej, mapki, zaświadczenia czy wyciągi bankowe – również nie są wliczane do całkowitego kosztu, mimo iż mogą być wymagane w procesie ubiegania się o kredyt.

W jaki sposób oblicza się całkowity koszt kredytu?
Ustalenie całkowitego kosztu kredytu nie należy do prostych zadań, zwłaszcza jeżeli zależy nam na dokładnym oszacowaniu wszystkich składników. Proces ten jest nieco bardziej przejrzysty w przypadku kredytów konsumenckich, natomiast przy kredycie hipotecznym bywa bardziej złożony.
Nie istnieje jeden uniwersalny wzór, który pozwoliłby w każdej sytuacji precyzyjnie określić całkowity koszt kredytu. Wynika to z faktu, iż jego wartość zależy od wielu zmiennych. Największy wpływ mają m.in.:
- kwota kredytu, czyli wysokość pożyczonej sumy;
- okres spłaty, czyli czas, na jaki zaciągane jest zobowiązanie;
- rodzaj oprocentowania – może być ono stałe (niezmienne przez cały okres kredytowania) lub zmienne (uzależnione od warunków rynkowych);
- typ rat – równe lub malejące, co wpływa na rozkład płatności w czasie.
Aby rzetelnie oszacować całkowity koszt kredytu, warto skorzystać z dostępnych narzędzi, takich jak kalkulatory kredytowe czy porównywarki ofert online. Choć nie zastąpią one indywidualnej analizy, mogą dać przybliżony obraz zobowiązania. W przypadku bardziej skomplikowanych produktów, np. kredytów hipotecznych, dobrym rozwiązaniem jest skorzystanie z pomocy doradców finansowych lub pośredników kredytowych, którzy pomogą uwzględnić wszystkie mniej oczywiste składniki kosztów.
Co możesz zrobić, aby maksymalnie obniżyć całkowity koszt kredytu?
Choć koszt kredytu zależy w dużej mierze od oferty banku, wiele czynników masz pod kontrolą i możesz świadomie wpływać na końcową kwotę do zapłaty. Oto kilka praktycznych zasad, które pomogą Ci ograniczyć całkowity koszt zobowiązania:
- Wybierz możliwie najkrótszy okres spłaty, na jaki możesz sobie pozwolić. Im dłużej spłacasz kredyt, tym więcej odsetek nalicza bank – co podnosi całkowity koszt.
- Zwróć uwagę na oprocentowanie nominalne i marżę banku. To one w dużej mierze decydują o tym, jak drogi będzie kredyt. choćby niewielka różnica w marży może oznaczać duże oszczędności na przestrzeni lat.
- Rozważ niższą kwotę zobowiązania, jeżeli jest taka możliwość. Im więcej pożyczasz, tym więcej zapłacisz – nie tylko z powodu większego kapitału, ale też wyższych kosztów odsetkowych i prowizji.
- Zastanów się nad wyborem rat malejących. Choć początkowe obciążenie może być wyższe niż w przypadku rat równych, w dłuższej perspektywie pozwalają one zaoszczędzić na odsetkach.
- Jeśli masz wybór między kredytem hipotecznym a gotówkowym – zdecyduj się na hipoteczny. W przypadku tej formy finansowania oprocentowanie jest zwykle znacznie niższe, co przekłada się na korzystniejszy całkowity koszt.
- Uważnie analizuj oferty dodatkowych produktów, takich jak ubezpieczenia. Czasem mogą one zwiększyć koszt kredytu, choć nie zawsze mają istotny wpływ – warto więc rozważyć, czy ich zakup rzeczywiście jest opłacalny.
- Przy zmiennym oprocentowaniu pamiętaj, iż koszt kredytu może się wahać w zależności od zmian stopy referencyjnej (np. WIBOR). jeżeli zależy Ci na stabilności, rozważ kredyt ze stałym oprocentowaniem.
Pamiętaj, iż im więcej czasu poświęcisz na analizę oferty i porównanie różnych wariantów kredytu, tym większe masz szanse na ograniczenie całkowitego kosztu. Pomocne mogą być też konsultacje z doradcą kredytowym, który wskaże Ci rozwiązania najlepiej dopasowane do Twojej sytuacji finansowej.
Dlaczego całkowity koszt kredytu to dobry parametr do porównywania ofert kredytowych?
Oferty kredytowe potrafią być bardzo różnorodne – nie tylko pod względem warunków finansowych, ale również sposobu ich prezentowania. Banki często konstruują je tak, by przyciągnąć uwagę klientów atrakcyjnym oprocentowaniem. Niestety, to co wygląda na okazję, może kryć w sobie wiele dodatkowych opłat, które nie są od razu widoczne.
Właśnie dlatego tak istotne jest, by nie oceniać oferty wyłącznie po wysokości oprocentowania. Parametr ten może być zaniżony marketingowo, a rzeczywisty koszt kredytu ukryty w różnych prowizjach, opłatach przygotowawczych, obowiązkowych ubezpieczeniach czy kosztach usług dodatkowych.
Aby umożliwić konsumentom rzetelne porównanie ofert, ustawodawca wprowadził obowiązek prezentowania wskaźnika RRSO (Rzeczywistej Rocznej Stopy Oprocentowania). Choć sam wskaźnik nie jest tożsamy z całkowitym kosztem kredytu, uwzględnia on większość istotnych kosztów i stanowi istotny punkt odniesienia.
Jeśli zauważysz niskie oprocentowanie przy jednocześnie bardzo wysokim RRSO, to jasny sygnał, iż dana oferta może zawierać wiele ukrytych kosztów. Właśnie dlatego całkowity koszt kredytu, będący podsumowaniem wszystkich obowiązkowych opłat, to najbardziej miarodajny sposób oceny, ile faktycznie zapłacisz za pożyczenie pieniędzy.
Podsumowując: zamiast sugerować się tylko procentami z reklamy, warto sięgnąć głębiej i porównać realne, łączne koszty różnych propozycji kredytowych. To najlepszy sposób, by świadomie wybrać najkorzystniejszą ofertę.

Chcesz być na bieżąco z promocjami bankowymi? Dołącz do –> naszej grupy na Facebooku <–, a wtedy żadna fajna oferta Ci nie ucieknie!