Kampania cukrownicza 2025/2026: trudny sezon dla branży

Kampania cukrownicza 2025/2026 ruszyła w Polsce pod znakiem niższej polaryzacji buraków, zmniejszonego areału upraw i narastającej presji kosztowej związanej z transformacją energetyczną. Branża obawia się także zapowiadanej podwyżki tzw. podatku cukrowego, co dodatkowo stawia producentów w trudnej sytuacji konkurencyjnej.

Sezon przetwarzania buraków cukrowych rozpoczął się 25 sierpnia i w najbliższych dniach obejmie wszystkie zakłady zrzeszone w Związku Producentów Cukru w Polsce. W obliczu rosnących wyzwań energetycznych i regulacyjnych tegoroczna kampania cukrownicza 2025/2026 będzie testem odporności całej branży, zarówno pod względem efektywności produkcji, jak i stabilności podaży na krajowym oraz europejskim rynku.

Kampania cukrownicza 2025/2026 wystartowała

25 sierpnia rozpoczęła się w Polsce kampania cukrownicza 2025/2026. W najbliższych dniach do produkcji przystąpią wszyscy członkowie Związku Producentów Cukru w Polsce. Członkowie Związku Producentów Cukru sukcesywnie rozpoczynają tegoroczną produkcję. Krajowa Grupa Spożywcza S.A. oficjalnie zainaugurowała tegoroczną kampanię cukrową 25 sierpnia. Dwa dni później przerób buraków uruchomił Pfeifer & Langen Polska S.A. Z kolei Nordzucker Polska S.A. przewiduje rozpoczęcie prac 4 września. Natomiast Südzucker Polska S.A. — pomiędzy 15 a 16 września.

Kampania cukrownicza 2025/2026 — niższa polaryzacja i mniejszy areał upraw

Deszczowe lato pozostawiło swoje piętno na plantacjach buraków cukrowych. Choć przewidywane plony oscylują wokół 65 t/ha, branża sygnalizuje niższą polaryzację. To bezpośrednio przełoży się na efektywność produkcji cukru.

W Polsce buraki cukrowe uprawiane są w tym roku na ok. 260 tys. ha, wobec 274 tys. ha rok wcześniej. Tendencja ta wpisuje się w szerszy kontekst europejski. Mianowicie w całej Unii Europejskiej areał buraka uległ zmniejszeniu o 10,6%. Dlatego Komisja Europejska prognozuje, iż produkcja cukru białego w okresie 2025/26 spadnie o ok. 8%, do ok. 15,2 mln ton. Oznacza to podwyższoną wrażliwość rynku na czynniki pogodowe i jakość surowca.

Transformacja energetyczna i presja kosztowa w produkcji buraków

W obecnych realiach głównym wyzwaniem branży cukrowniczej pozostaje narastająca presja kosztowa, napędzana przez transformację energetyczną i dostosowanie do polityki dekarbonizacyjnej. Odejście od węgla, przechodzenie na gaz jako podstawowe paliwo procesowe, modernizacja kotłowni i instalacji parowych, a także wdrażanie technologii ograniczających emisje wymagają wieloletnich, kapitałochłonnych programów inwestycyjnych.

Inwestycje w odzysk ciepła, automatyzację odparowania i dyfuzji oraz w technologie ograniczające emisje gazów cieplarnianych (GHG) to istotne koszty dla producentów. Równocześnie muszą oni ponosić wydatki związane z bieżącą działalnością. To koszty energii, serwisu i opłat środowiskowych. Aby zrównoważyć te obciążenia, branża musi podnosić wydajność linii technologicznych i zabezpieczać ciągłość dostaw surowca.

Podatek cukrowy i konkurencyjność sektora

Istotnym wyzwaniem dla branży pozostaje również zapowiadana przez Ministerstwo Finansów podwyżka tzw. podatku cukrowego od 2026 roku. Może to wywrzeć negatywny wpływ na kondycję sektora.

Każda kampania to walka o wynik, ale obecna to szczególny sprawdzian odporności cukrownictwa na rosnące wymogi regulacyjne i koszty energii. Z jednej strony producenci intensywnie inwestują w nowoczesne technologie i efektywność energetyczną. Z drugiej strony mierzą się z niższą polaryzacją i trudniejszym okresem wegetacyjnym — podkreśla Michał Gawryszczak, dyrektor Biura Związku Producentów Cukru w Polsce.

Eksport i rozwój produkcji cukru

W świetle powyższych uwarunkowań Polska utrzymuje pozycję eksportera netto. Rekord z kampanii 2024/2025 — ponad 2,5 mln ton cukru przy popycie ok. 1,7 mln ton — zapewnił nadwyżkę kierowaną przede wszystkim na rynek UE. W nowym sezonie priorytetem jest, przy niższej polaryzacji oraz mniejszym areale, utrzymanie eksportu i stabilności podaży w kraju.

Równolegle Związek Producentów Cukru w Polsce wskazuje na działania rozwojowe sektora: przyspieszają modernizacje linii, upowszechnia się rolnictwo zrównoważone i precyzyjne (monitoring jakości surowca i lepsze zarządzanie terminem zbiorów pod kątem polaryzacji), doskonalona jest logistyka kampanii, a portfel rozszerza się o produkty o wyższej wartości dodanej — cukry specjalistyczne, np. farmaceutyczny i rozwiązania dla przemysłu. Priorytetem jest poprawa efektywności łańcucha produkcji cukru w Polsce oraz inwestycje zmniejszające energochłonność tak, aby utrzymać ciągłość dostaw dla odbiorców krajowych i zagranicznych mimo trudniejszych warunków surowcowych.

Źródło: Związek Producentów Cukru w Polsce