1 dzień temu
Nowe pakiety regulacyjne Omnibus oraz Clean Industrial Deal wskazują, iż Komisja Europejska (KE) zaczyna patrzeć na politykę klimatyczną z bardziej ekonomicznej perspektywy, oceniają analitycy Banku Pekao. Według nich, nowy kierunek Brukseli ma ułatwić unijnym firmom konkurowanie na globalnym rynku, podtrzymując ambicje neutralności klimatycznej. Pekao podkreśla, iż to dopiero początek zmian, a przed firmami rysuje się perspektywa przejściowej niepewności prawnej w oczekiwaniu na ostateczny kształt regulacji.
„Unia Europejska od lat kreuje ambitną politykę klimatyczną, ale rzeczywistość gospodarcza przestaje nadążać za ideałami. Ostatnie lata pokazały, iż regulacje ESG mają wpływ na konkurencyjność unijnego przemysłu. Wśród opinii publicznej, ale też w środowiskach eksperckich rozpoczęła się szeroka debata na temat reorientacji dotychczasowych działań unijnego regulatora w tym obszarze. W odpowiedzi Komisja Europejska opublikowała pakiety Omnibus I i II oraz Clean Industrial Deal, które stanowią początek drogi ku równowadze między klimatycznymi ambicjami a zdolnością europejskiej gospodarki do rywalizacji na globalnym rynku” – czytamy w raporcie „Nawigator ESG. Nowa rzeczywistość regulacyjna w UE: na ile dwa pakiety Omnibus oraz Clean Industrial Deal zmienią zielone reguły gry?”.
W latach 2010-2023 unijne PKB wzrosło o 20%, podczas gdy gospodarka światowa o ponad 50%. Dystans do USA i Chin systematycznie się powiększa, a rosnące koszty energii dodatkowo osłabiają konkurencyjność europejskich firm – zwłaszcza w branżach energochłonnych, takich jak przemysł chemiczny, hutniczy czy stalowy. Momentem przesilenia był kryzys energetyczny w 2022 roku, kiedy to odcięcie od rosyjskich surowców doprowadziło do kilkukrotnego wzrostu cen energii, wskazali analitycy.
„Komisja Europejska zmienia podejście, stawiając w większym stopniu na wzmocnienie gospodarki poprzez uproszczenie regulacji i zwiększenie atrakcyjności inwestycyjnej UE. W słuszności tych działań utwierdza m.in. słynny już Raport Draghiego czy Unijny Kompas Konkurencyjności. Z trybu 'restrykcyjnego’ UE zaczyna przełączać się na tryb bardziej 'wspierający’, dostarczający nowych bodźców finansowych i prawnych dla zielonych inwestycji” – czytamy dalej.
Pakiety Omnibus I i II to pierwszy krok w stronę deregulacji polityk ESG. Ich główne założenia obejmują: redukcję wymagań raportowania (m.in. drastyczny spadek liczby firm objętych obowiązkiem raportowania), znaczące ograniczenie biurokracji dla MŚP (wprowadzenie uproszczonego, dobrowolnego standardu VSME), zmiany w mechanizmie podatku granicznego CBAM (wyłączenie z obowiązku mniejszych importerów – stanowiących zdecydowaną większość, ale odpowiadających za marginalną część łącznych emisji). W ten sposób UE wchodzi na ścieżkę budowy bardziej przyjaznego ekosystemu regulacji ESG, racjonalizując je w celu pobudzenia inwestycji i ograniczenia administracyjnych wymagań dla firm, oceniono w materiale.
„Wprowadzenie zaproponowanych Pakietem Omnibus zmian nie spowoduje odwrotu od ESG. Ważnym argumentem przemawiającym za kontynuowaniem podjętych działań wspierających realizację celów zrównoważonego rozwoju, oddziaływania na łańcuchy wartości oraz wsparcia Zielonego Ładu w zakresie transformacji energetyczno-klimatycznej, jest brak pewności co do ostatecznego brzmienia przepisów” – oceniła kierownik zespołu w Departamencie Strategii i Rozwoju Bankowości Korporacyjnej Aleksandra Sapiejewska, cytowana w raporcie.
Kolejną propozycją zmian jest Clean Industrial Deal – inicjatywa strategiczna, koncentrująca się na wsparciu niskoemisyjnego przemysłu i poprawie konkurencyjności, poprzez rozwój innowacji i wzmocnienie odporności gospodarczej UE. Jej główne założenia obejmują: finansowanie czystych technologii, działania zmierzające do obniżenia kosztów energii (większa integracja rynku, przyspieszenie inwestycji w OZE i procesu wydawania pozwoleń), a także wzrost bezpieczeństwa surowcowego (grupy zakupowe, wsparcie rozwoju gospodarki obiegu zamkniętego). Komisja Europejska zasygnalizowała w ten sposób, iż UE nie zamierza rezygnować z dekarbonizacji przemysłu, ale dostrzega potrzebę modyfikacji mechanizmów wspierających ten proces, wskazano dalej.
„Clean Industrial Deal to zwrot ku pragmatyzmowi, który może uratować europejski przemysł przed deindustrializacją. Niższe ceny energii, złagodzenie obciążeń regulacyjnych i większa elastyczność w pomocy państwowej to najważniejsze elementy, które pozwolą sektorowi stalowemu, hutniczemu i chemicznemu odzyskać konkurencyjność wobec USA i Chin” – napisali analitycy.
Według nich, planowane zmiany w zasadach udzielania pomocy publicznej wzmocnią firmy z branż energochłonnych w procesie dekarbonizacji i wdrażania czystych technologii.
„Clean Industrial Deal utrwala dominację zielonych technologii w europejskim miksie energetycznym, ale przesuwa akcenty z regulacji na inwestycje. najważniejsze będą większa dostępność finansowania, zachęty fiskalne oraz stabilniejszy rynek surowców dla PV, wiatru i technologii wodorowych. Jednak bez reformy systemu przyłączeń i szybszego tempa wdrażania nowych projektów, Europa może przegrać wyścig innowacji z USA i Azją, gdzie subsydia działają znacznie sprawniej” – czytamy dalej.
Jednocześnie bank podkreślił, iż Clean Industrial Deal zmienia układ sił w finansowaniu transformacji – odchodzi od presji regulacyjnej na rzecz mechanizmów zachęt. To – według niego – szansa dla instytucji finansowych, które mogą dynamicznie rozwijać instrumenty wspierające przemysł niskoemisyjny, OZE i technologie CCS.
„Bruksela zaczyna patrzeć na politykę klimatyczną z bardziej ekonomicznej perspektywy. Mniej biurokracji, więcej inwestycji – to nowy kierunek, który ma ułatwić unijnym firmom konkurowanie na globalnym rynku, podtrzymując ambicje neutralności klimatycznej. Można z dużą dozą pewności stwierdzić, iż to dopiero początek zmian, a przed firmami rysuje się perspektywa przejściowej niepewności prawnej w oczekiwaniu na ostateczny kształt regulacji. Świadczy o tym m.in. długa lista (łącznie ponad 50) planowanych przez Komisję Europejską inicjatyw legislacyjnych i strategicznych w 2025 roku” – ocenił bank.
Źródło: ISBnews
