Konsumenci nie zawsze rozumieją jak działają płatności odroczone za zakupy (BNPL). Wyniki badania

Popularność płatności odroczonych oraz ratalnych za zakupy online systematycznie rośnie. Te wygodne formy realizacji należności nie zawsze są jednak zrozumiałe dla konsumentów. Brakuje wiedzy, jak porównywać oferty dostawców, by świadomie zarządzać swoimi finansami osobistymi. Tylko co piąty Polak zdaje sobie sprawę, iż wybór dostawcy usług ma wpływ na to, czy skorzystanie z płatności będzie miało wpływ na naszą zdolność kredytową. To jeden z kluczowych wniosków badania zrealizowanego w ostatnim czasie na zlecenie Klarny.

fot. Shutterstock

Różni dostawcy, różne zasady

Rynek dostawców z branży BNPL (Buy Now, Pay Later; Kup teraz, zapłać później) jest zróżnicowany. W gąszczu marketingowych przekazów można jednak stracić głowę. Najnowsze badanie zrealizowane przez SW Research na zlecenie Klarny, globalnej sieci płatności, pokazało, iż konsumenci często nie dostrzegają istotnych różnic między poszczególnymi dostawcami usług. Wybór najkorzystniejszej opcji jest możliwy dopiero wtedy, kiedy będziemy mieć pełną wiedzę, jak porównywać oferty podmiotów, które oferują płatności ratalne i odroczone.

– „Kup teraz, zapłać później” to forma regulacji należności za zakupy, którą konsumenci doceniają między innymi za elastyczność w finansowaniu transakcji. O ile płatności odroczone i ratalne są bardzo wygodne, to oferty dostawców tych rozwiązań istotnie różnią się od siebie. W przypadku Klarny tego typu usługi są nieoprocentowane i nie wpływają na zdolność kredytową, jeżeli są spłacone na czas – powiedział Łukasz Dwulit, Head of CEE w Klarnie.

Badanie Klarny pokazało, iż blisko 40 proc. z nas błędnie sądzi, iż każda tego typu płatność wpływa w ten sam sposób na zdolność kredytową, natomiast aż 24 proc. badanych przyznaje się do całkowitego braku wiedzy w tej kwestii.

Tymczasem zarówno płatności odroczone, jak i ratalne, są równoznaczne z zaciągnięciem zobowiązania finansowego, które wymaga spłaty w terminie, na jaki konsument umówił się z dostawcą usługi. Poziom świadomości w tym zakresie różni się w zależności od wieku – najlepiej zorientowane są osoby w przedziale wiekowym 25-34 lata. W tej grupie 31 proc. prawidłowo rozumie zależność między koniecznością spłacenia zobowiązania na czas a jej wpływem na zdolność kredytową. Najniższą świadomością wykazują się osoby powyżej 50 roku życia oraz w przedziale wiekowym 35-49 lat.

Świadome zarządzanie finansami osobistymi

W kontekście rosnącej popularności usług BNPL, świadomy wybór dostawcy oraz zrozumienie zasad korzystania z nich nabierają szczególnego znaczenia. Podejmując decyzje finansowe warto stawiać nie tylko na rozwiązania atrakcyjne, ale przede wszystkim bezpieczne, m.in. w kontekście naszej zdolności kredytowej i braku dodatkowych kosztów. Badanie zrealizowane przez SW Research wskazało, że aż trzech na dziesięciu Polaków spotkało się z ofertą płatności odroczonych, które w rzeczywistości okazały się oprocentowanym kredytem. Z ukrytymi opłatami – np. z odsetkami za spłatę zadłużenia – najczęściej mieli do czynienia młodzi konsumenci (do 24 lat).

– Odpowiedzialnością dostawców jest zapewnienie pełnej przejrzystości i rzetelnej informacji o kosztach już na etapie składania zamówienia przez konsumenta, a nie jedynie w regulaminie usługi. W Klarnie stawiamy na pełną transparentność i edukację konsumentów, pomagając im w podejmowaniu odpowiedzialnych decyzji. Ponadto nie pobieramy żadnych dodatkowych opłat za spłatę zobowiązania – podsumował Łukasz Dwulit.

Na co warto zwrócić uwagę decydując się na skorzystanie z korzystając z usług płatności ratalnych i odroczonych?

• Ustal, czy z daną usługą wiążą się jakiekolwiek dodatkowe koszty – u niektórych dostawców może dotyczyć to pobierania prowizji za obsługę transakcji spłaty lub nakładania dodatkowych opłat np. w przypadku spłaty zobowiązania inną drogą niż tradycyjny przelew.
• Zweryfikuj, co stanie się w przypadku przekroczenia terminu spłaty zobowiązania – część firm oferuje typowy kredyt konsumencki i już na wstępie informuje o wysokiej rzeczywistej rocznej stopie oprocentowania (nawet do RRSO 100%); inni dostawcy oferują zarówno płatność odroczoną, jak i ratalną, bez odsetek.
• Zadbaj o swoje finanse osobiste – nowoczesne rozwiązania technologiczne ułatwiają zakupy, jednak należy pamiętać, iż im więcej transakcji dokonujemy w ten sposób i im dłuższe są terminy spłaty, tym łatwiej o nich zapomnieć.

Klarna oferuje bezpłatną usługę spłaty zobowiązania (brak dodatkowych kosztów za obsługę transakcji), płatności można realizować w trzech nieoprocentowanych ratach, a konsument dostaje systematyczne powiadomienia o terminach spłat. Firma w ostatnim czasie wprowadziła również usługę cashbacku za zakupy. Dzięki niej klienci dokonujący zamówień za pośrednictwem aplikacji Klarna zaoszczędzą choćby do 11 proc. wartości opłaconego koszyka zakupowego w wybranych sklepach. To jeden z najhojniejszych programów nagradzania klientów na polskim rynku.

Dane Klarny pochodzą z badania zrealizowanego przez agencję badawczą SW Research w lutym 2025 roku metodą CAWI (wywiady on-line) na reprezentatywnej grupie 1023 Polek i Polaków powyżej 18 r.ż., zgodnie z rozkładem płci, wieku i klasy wielkości miejscowości.

Źródło: Klarna