1 rok temu
Rok 2021 i część 2022 były złotymi latami dla większości średnich i dużych przedsiębiorstw. Pokazują to dane o łącznych przychodach oraz rentowności, jaką udawało im się osiągać. Ten złoty czas dobiega jednak końca. Zarówno przychody, jak i zyski zaczynają spadać. Malejąca rentowność biznesu w dużym stopniu wynika z rosnących kosztów energii.
Na poniższych dwóch wykresach widać, jak wyglądała dynamika wzrostu wyniku netto dla polskich przedsiębiorstw od 2010 roku oraz, jak kształtowała się przeciętna rentowność netto dla tych przedsiębiorstw. Wyraźnie widać, iż złoty 2021 rok mocno wybijał się ponad przeciętną, ale i cały 2022 nie będzie zaliczony do słabych. Rok 2023 będzie prawdopodobnie gorszy niż 2022, ale czy sytuacja załamie się na tyle, żeby wrócić do poprzedniego trendu? Wątpimy w to.
Źródło: https://www.pekao.com.plZmiana trendu z początkiem trzeciego kwartału 2022
Chociaż wciąż duże i średnie przedsiębiorstwa mają rekordowe wyniki finansowe, to dynamika uległa zmianie. Trzeci kwartał 2022 był słabszy od trzeciego kwartału 2021. Największą różnicę widać w rentownościach. Głównym winowajcą są tutaj rosnące koszty energii.
Polska gospodarka cały czas jest mocno energochłonna. Zmiany cen tego składnika kosztów mają spore przełożenie na zysk netto. Oczywiście wpływ nie jednakowy dla wszystkich przedsiębiorstw. Jedne radzą sobie lepiej, a inne gorzej.
Obecne otoczenie najmniej szkodzi podmiotom z branży informatycznej i komunikacyjnej. Wśród sektorów zmagających się z erozją rentowności i spadkiem wyników znalazł się głównie przemysł. Głównie górnictwo i obróbka materiałów. Średni wzrost relacji kosztów energii do przychodów dla firmy przemysłowej w trzecim kwartale tego roku, zwiększył się aż o 2 p.p.
Także przedsiębiorstwa komunalne odczuwają znacznie większe koszty. Znajdują się tuż za przemysłem, na skali największych przegranych. Gosp. Wodnościekowa i odpadowa doświadczyła wzrostu (r/r) relacji kosztów energii do przychodów w 3Q22, na poziomie aż 1,1 p.p.
Firmy usługowe odczuły co prawda wzrost kosztów energii, ale zrekompensowały to sobie podnoszeniem cen. Ich sytuacja nie wygląda najgorzej.
Przedsiębiorstwa z branży kulturalnej i rozrywkowej w 3 kwartale bieżącego roku poradziły sobie bardzo dobrze. Podobnie można powiedzieć o sektorze edukacji. Chociaż tutaj obraz jest zaburzony przez odbicie z bardzo niskiej ubiegłorocznej bazy. Pamiętamy przecież, iż szkoły były zamykane, a obostrzenia covidowe, na wydarzenia kulturalne wciąż obowiązywały.
Niższe marże bue zawsze są związane z wyższymi kosztami energii
W niektórych przypadkach spadek marż w ogóle nie był spowodowany wzrostem kosztów energii. Taka sytuacja jest widoczna m.in. we wcześniej wspomnianych firmach IT. Koszty energii są tu drugorzędnym źródłem erozji marż. Za tamtejszy spadek rentowności najsilniej odpowiadają podwyżki wynagrodzeń dla pracowników.
Źródło: IbidemCeny surowców energetycznych wracają do normy, a spółki starej ekonomii złapią prawdopodobnie na tym drugi oddech. W długim terminie przemysł ciężki i przedsiębiorstwa energochłonne nie mają jednak przed sobą świetnej przyszłości.
Polityka większości państw wprost nakłada pośrednio kary na zbyt dużą emisyjność CO2 i silne uzależnienie od energii konwencjonalnej. Więcej pisaliśmy o tym w artykule „Jak można zarobić na europejskich certyfikatach emisji CO2”. Presja jest coraz większa, a finansowanie inwestycji energochłonnych jest coraz trudniejsze. Nic nie wskazuje na zmianę tej sytuacji. Inwestując w długim terminie, warto zatem skupić się na spółkach nowej ekonomii.
Do zarobienia,
Karol Badowski
