1 rok temu
Od początku lutego w sieci krąży dużo zdjęć i filmów związanych z katastrofą w Ohio. Wykolejenie pociągu z groźnymi chemikaliami odbiło się szerokim echem na całym świecie. Jak zawsze w takich przypadkach, w mediach społecznościowych zaczęły krążyć filmy, które w rzeczywistości nie mają nic wspólnego z tym wydarzeniem.
Fałsz
Więcej o naszym systemie oceniania:Niecałe dwa tygodnie po wykolejeniu pociągu w Ohio w mediach społecznościowych zaczął krążyć film, na którym widoczne są czarne chmury. Zakrywają one znaczną część nieba i sprawiają przerażające wrażenie. Wielu internautów zaczęło podawać dalej film, twierdząc, iż pochodzi on z Ohio, gdzie doszło do katastrofy. Przodowały w tym szczególnie konta powielające narracje spiskowe. Nagranie błyskawicznie zdobyło spore zasięgi na angielskojęzycznym Twitterze, a przykłady możemy zobaczyć tutaj i tutaj. gwałtownie dotarło też do Polski. Liczne tweety powielały stworzoną za oceanem narrację, na przykład tu, tu czy tu. Również na Facebooku pojawiły się posty sugerujące związek wideo z wydarzeniami w Ohio.
Źródło: twitter.comCo film ma wspólnego z katastrofą w Ohio?
Szybka analiza omawianego filmu wskazała, iż pochodzi on z TikToka. Oryginalnie został dodany przez konto o nazwie Princess Cisneros. Jak się okazuje, najstarszy post z tym nagraniem został opublikowany 13 listopada 2022 roku. Jako podkład do niego autorka wykorzystała motyw główny z serialu Stranger Things.
Źródło: tiktok.comUżytkowniczka, na prośbę obserwujących, ponownie wrzuciła swój film 27 stycznia 2023 roku. Tym razem jednak z oryginalnym dźwiękiem. Katastrofa kolejowa w Ohio miała miejsce 3 lutego 2023, a więc omawiane wideo nie może mieć z nią nic wspólnego. Przypadkowe wrzucenie nagrania po raz drugi niecały tydzień przed katastrofą poskutkowało tym, iż film zyskał niespodziewaną popularność. Wiele osób, bez weryfikacji daty ani miejsca, gwałtownie powiązało film z głośnym wydarzeniem.
Wyjaśnienia autorki
Widząc, iż nagraniu dodaje się fałszywy kontekst, sama autorka postanowiła poświęcić temu kilka słów wyjaśnienia. Stwierdziła, iż omawiany film został nagrany wiele miesięcy temu i wrzucała go już kilkukrotnie, jednak po jakimś czasie usuwała. Potwierdziła również, iż nie jest to wytwór efektów specjalnych, a niezwykłe zjawisko atmosferyczne, którego przypadkowo była świadkiem. Podała także, iż wideo nagrała podczas swojej podróży do centrum handlowego Jantzen Beach Center w Portland w stanie Oregon.
Postanowiliśmy zweryfikować słowa użytkowniczki. Faktycznie film nie nosi śladów obróbki cyfrowej i wszystko wskazuje na to, iż jest to wizualnie surowe nagranie. Autorka wspominała, iż we wcześniejszych wersjach dodawała różne utwory, jednak w ostatniej dźwięk jest oryginalny. Również i w tym wypadku wszystko się zgadza.
Skąd pochodzi nagranie i co przedstawia?
Na koniec sprawdziliśmy, czy lokalizacja filmu również jest prawdziwa. Dzięki precyzyjnej informacji od autorki byliśmy w stanie gwałtownie przeprowadzić geolokalizację miejsca prezentowanego na nagraniu. Również i w tym przypadku użytkowniczka mówiła prawdę. Lokalizacja widoczna na zdjęciu znajduje się na drodze Tomahawk Island Drive, która przechodzi przez Jantzen Beach Center. Lokalizacja znaków, przejścia dla pieszych oraz budynku w tle pokrywa się z tymi na omawianym filmie. Poniżej zobaczyć można porównanie. Zdjęcie z Google Maps pochodzi z 2019 roku, więc niektóre szczegóły mogą się różnić od tych na nagraniu.
Źródło: Google Maps/TikTokWszystko wskazuje więc na to, iż autorka filmu zupełnie przypadkiem trafiła na niezwykłe zjawisko pogodowe. Miało to miejsce wiele miesięcy przed katastrofą w Ohio. Nie ma również dowodów na to, by chmury miały nienaturalne pochodzenie. Zachodzące słońce, oświetlając formację chmur od dołu, potęgowało efekt kontrastu. Spowodowało to, iż zjawisko wyglądało niezwykle tajemniczo i niepokojąco. prawdopodobnie te same chmury, rozjaśnione przez słońce z góry w ciągu dnia, wyglądałyby mniej efektownie. Na koniec warto zwrócić uwagę, iż wyspa Hayden, na której znajduje się Jantzen Beach Center, oddalona jest od miasta East Palestine w Ohio o ponad 3400 kilometrów.
Źródło: Google MapsKatastrofa w Ohio
Katastrofa kolejowa w East Palestine w Ohio miała miejsce 3 lutego 2023 roku około godziny 21. Pociąg składający się z 3 lokomotyw i 150 wagonów uległ wykolejeniu z nieznanych przyczyn. Należał on do linii Norfolk Southern. W 11 z wykolejonych wagonów przewożone były niebezpieczne substancje, w tym toksyczny chlorek winylu. Jest on kancerogenny oraz może uszkadzać wątrobę. 6 lutego przeprowadzono kontrolowane wypalenie niebezpiecznych substancji z wykolejonych wagonów. Na ten moment władze podają, iż powietrze w East Palestine jest bezpieczne, jednak zalecają spożywanie wody butelkowanej. przez cały czas prowadzone są badania mające ustalić wpływ katastrofy na środowisko. W mediach społecznościowych krążą liczne filmy rzekomo pokazujące środowiskowe skutki katastrofy, jednak zalecamy podchodzić do nich z dużą ostrożnością.
Podsumowanie
Wykolejenie pociągu towarowego w Ohio wywołało niepokój w całych Stanach Zjednoczonych i nie tylko. Informacje o wycieku niebezpiecznych substancji sprawiły, iż w sieci zawrzało. Użytkownicy mediów społecznościowych, w wyniku silnych emocji lub dla celowego siania zamętu i chęci zdobycia popularności, udostępniali niesprawdzone filmy i zdjęcia. Miały one przedstawiać skutki katastrofy, jednak wiele z nich należy traktować z dużą dozą sceptycyzmu. Jak pokazuje przykład omawianego w niniejszym artykule nagrania, internauci często bezrefleksyjnie powielają sensacyjne filmy i zdjęcia. Jak się okazuje, wideo, które przedstawiliśmy, nagrane zostało wiele miesięcy wcześniej tysiące kilometrów od miejsca katastrofy.
Źródła
NPR: https://www.npr.org/2023/02/16/1157333630/east-palestine-ohio-train-derailment
NTSB: https://www.ntsb.gov/news/press-releases/Pages/NR20230214.aspx
Rynek Kolejowy: https://www.rynek-kolejowy.pl/wiadomosci/ogromne-skazenie-srodowiska-po-wykolejeniu-pociagu-z-chemikaliami-w-usa-112022.html
