Poniżej znajduje się pełen tekst „Manifestu polskiego przemysłu AGD”. Jego pełna wersja jest dostępna po naciśnięciu w przycisk poniżej.
W obliczu wyzwań stojących przed przemysłem AGD w Polsce, Związek producentów AGD APPLiA Polska przygotował listę postulatów adresowanych do polityków i urzędników na czas Polskiej Prezydencji w Unii Europejskiej. Przemysł AGD to polska specjalizacja przyczyniająca się do rozwoju gospodarki. Przemysł daje zatrudnienie ponad 100 tys. osób w całym łańcuchu dostaw oraz przyczynia się do rozwoju setek MŚP. Polska to największy hub produkcji AGD w Unii Europejskiej oraz czołowy światowy eksporter (nr 1 w suszarkach do ubrań i zmywarkach). Producenci AGD inwestują rocznie ok. 2 mld zł. Polska ma także okazję stać się liderem w produkcji pomp ciepła. Niestety, produkcja AGD w całej UE od kilku lat spada – w ubiegłym roku wyniosła ona aż o 12 mln szt. mniej niż w roku 2021 (spadek o 18%). W tym samym czasie udział krajowej produkcji w produkcji UE spadł z 38 do 36%. Spadkowi towarzyszy wzrost importu dużego AGD spoza Unii Europejskiej.
- Sprzęt AGD to innowacyjne urządzenia oszczędzające zasoby.
- Sektor AGD jest liderem gospodarki o obiegu zamkniętym.
Poniżej przedstawiamy rekomendacje przemysłu AGD, będące odpowiedzią na wyzwania stojące przed producentami:
1.Projekty wymiany przestarzałych urządzeń jako impuls technologiczny do innowacji i odpowiedź na niski popyt
W Polsce sprzęt AGD zużywa ok. 12 TWh energii rocznie. Według obliczeń APPLIA Polska, niemal 25% tej wartości można zaoszczędzić wymieniając sprzęt na najnowszy, o najwyższej klasie energetycznej. Wiele gospodarstw domowych korzysta z przestarzałego AGD. Postulujemy wprowadzenie na poziomie UE lub tylko w Polsce planu działań zachęcającego konsumentów do wymiany na nowoczesny sprzęt. Tego rodzaju środki stosowane są już w krajach takich jak Włochy, Węgry czy Grecja. Rozwiązanie stworzy dodatkowy impuls do rozwoju innowacyjnej produkcji AGD, przyniesie oszczędności gospodarstwom domowym oraz zwiększy malejącą konsumpcję będącą podstawowym składnikiem PKB.
2. Poszerzenie zakresu mechanizmu CBAM odpowiedzią na wyzwania Wspólnego Rynku UE
W najbliższych latach unijni producenci AGD będą ponosili dodatkowe koszty w wysokości ok. 400 mln EUR rocznie w wyniku opodatkowania śladu węglowego w produkcji i imporcie kluczowych dla AGD surowców. System zawiera jednak istotną lukę, gdyż dodatkowe koszty nie obejmują importu wyrobów gotowych zawierających surowce. Luka w CBAM zmusza przemysł AGD do konkurencji z producentami spoza UE, którzy kupują swoje materiały od dostawców, u których nie obowiązują ceny emisji dwutlenku węgla. Tym samym są w stanie oferować swoje produkty po niższych cenach przy wszystkich innych czynnikach kosztowych na równym poziomie. Przyjęcie CBAM w niezmienionej wersji może doprowadzić do ucieczki produkcji AGD z Polski i wzrostu emisji CO2. Niezbędne jest poszerzenie zakresu unijnego rozporządzenia CBAM o urządzenia produkowane w Polsce, przede wszystkim pralki, zmywarki, suszarki do ubrań, lodówki, piekarniki i kuchnie, okapy, klimatyzatory oraz pompy ciepła. Należy także zapewnić prostą metodologię wyliczania emisji CO2 w imporcie takich towarów.
3. Polityka migracyjna pozwalająca na zwiększenie udziału obcokrajowców na krajowym rynku pracy
W średniookresowej perspektywie rozwój przemysłu, ale i całej krajowej gospodarki jest poważnie zagrożony wskutek kryzysu demograficznego. Polska będzie potrzebowała średniorocznie choćby 150 tys. nowych osób do pracy. Potrzebujemy odważnej polityki migracyjnej, aby częściowo zmniejszyć skalę problemu. AGD jest jednym z sektorów, który w ostatnich latach zgłaszał najwyższe zapotrzebowanie na siłę roboczą – w 2023 r. ich niewystarczająca ilość skutkowała poważnymi konsekwencjami biznesowymi, w tym ograniczeniem produkcji.
4. Likwidacja nieuczciwego importu poprzez platformy internetowe
Na rynku unijnym stale rośnie liczba niezgodnych z przepisami Unii Europejskiej produktów udostępnianych za pośrednictwem internetowych platform handlowych. Niezgodność ta dotyczy różnych aspektów, takich jak bezpieczeństwo produktów, własność intelektualna, wymogi ekoprojektu czy brak udziału w finansowaniu rozszerzonej odpowiedzialności producenta (ROP). Ponadto firmy dostarczające niezgodne z unijnymi standardami produkty nie są kontrolowane przez Unię Europejską z powodu braku wdrożenia tego typu narzędzi. W związku z tym apelujemy o zobowiązanie platform internetowych do weryfikacji wpisu do Bazy Danych o Odpadach sklepów wprowadzających na krajowy rynek sprzęt elektryczny i elektroniczny oraz uznanie platform internetowych za wprowadzających produkty do obrotu, o ile na terenie UE nie wyznaczono innego podmiotu gospodarczego, który mógłby zostać uznany za wprowadzający produkt do obrotu w UE.
5. Usprawnienie otoczenia regulacyjnego
Rosnąca liczba i złożoność regulacji zarówno na poziomie UE, jak i państw członkowskich, stanowi poważne wyzwanie. Brak harmonizacji polityk UE, także między prawodawstwem unijnym i krajowym stwarza trudności w przestrzeganiu przepisów i zniechęca do inwestycji w innowacje. Wzywamy decydentów do ulepszenia i uproszczenia ram regulacyjnych, aby minimalizować osłabianie konkurencyjności europejskich producentów.
6. Wzmocnienie jednolitego rynku
Pomimo postępów poczynionych w integracji europejskiej, jednolity rynek urządzeń gospodarstwa domowego pozostaje rozdrobniony, ze znacznymi różnicami w normach, przepisach i dostępie do rynku w poszczególnych państwach członkowskich. Wzywamy do dalszej harmonizacji i integracji jednolitego rynku w celu stworzenia równych szans i ułatwienia handlu transgranicznego.
