MFiPR: Polska pozyska 4 mld zł z IV edycji Funduszy Norweskich i EOG

Warszawa, 23.04.2025 (ISBnews) – Polska, Islandia, Liechtenstein i Norwegia podpisały umowy na IV edycję Funduszy Norweskich i EOG dla Polski, podało Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej. Nasz kraj otrzyma 4 mld zł.

“Polska jest pierwszym krajem w Unii Europejskiej, który podpisuje Memorandum of Understanding i otrzymuje 1/4 całej puli inwestycyjnej. Mamy bardzo ambitny cel, aby pierwsze programy ruszyły na początku przyszłego roku – o wiele szybciej niż jest to formalnie wymagane. To jest największa pula inwestycyjna, która z każdej perspektywy na perspektywę rośnie. W obecnej będą to 4 mld zł – ogromne środki na rozwój Polski, rozwój społeczności lokalnych, polskiej demokracji, organizacji samorządowych i polskiej kultury” – powiedziała minister Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, cytowana w komunikacie.

Umowy są dwie, ponieważ Fundusze Norweskie i EOG to formalnie dwa mechanizmy – Norweski Mechanizm Finansowy (tzw. Fundusze Norweskie) i Mechanizm Finansowy EOG (tzw. Fundusze EOG). Fundusze Norweskie finansowane są przez Norwegię, natomiast Fundusze EOG przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię. Na mocy zawartych umów Polska otrzyma blisko 4 mld zł (925 mln euro). To najwięcej ze wszystkich 15 krajów, które korzystają z Funduszy Norweskich i EOG. W poprzedniej perspektywie było to prawie 3,5 mld zł (809,3 mln euro), podkreślono.

Pieniądze te zostaną przeznaczone na:

– osiem programów, którymi będą zarządzać polskie instytucje publiczne (tzw. operatorzy) oraz pomoc techniczna i Fundusz Współpracy Dwustronnej. W sumie ponad 3,3 mld zł (772 mln euro) otrzymają programy:

• Badania Stosowane i Innowacje (zarządzany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju) – około 343 mln zł (80 mln euro),
• Badania Podstawowe (Narodowe Centrum Nauki) – około 257 mln zł (60 mln euro),
• Rozwój Lokalny (Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej) – około 720 mln zł (168 mln euro),
• Zielona Przedsiębiorczość i Innowacje (Polska Agencja Rozwoju i Przedsiębiorczości) – około 236 mln zł (55 mln euro),
• Sprawiedliwość (Ministerstwo Sprawiedliwości) – około 257 mln zł (60 mln euro),
• Sprawy Wewnętrzne (Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji) – około 300 mln zł (70 mln euro),
• Zielona Transformacja (Ministerstwo Klimatu i Środowiska) – około 685 mln zł (160 mln euro),
• Kultura (Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego) – około 385 mln zł (90 mln euro)
• oraz pomoc techniczna i Fundusz Współpracy Dwustronnej – około 124 mln zł (29 mln euro),

– Fundusz Społeczeństwa Obywatelskiego dla organizacji pozarządowych, którym będzie zarządzać podmiot wybrany przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię – około 358 mln zł (83,5 mln euro),

– mniejsze przedsięwzięcia, takie jak: Fundusz na rzecz dialogu społecznego i godnej pracy, Fundusz na rzecz budowania potencjału i współpracy z międzynarodowymi organizacjami partnerskimi i instytucjami, koszty zarządzania – pozostała kwota.

Kolejnym krokiem po podpisaniu memorandów będą prace nad poszczególnymi programami. Przygotują je operatorzy we współpracy z partnerami z Islandii, Liechtensteinu oraz Norwegii. Prawdopodobny termin podpisania umów na pierwsze programy to przełom 2025 i 2026 roku. Następnie będzie można uruchomić nabory wniosków. Okres kwalifikowalności dla projektów IV edycji Funduszy Norweskich i EOG rozpoczyna się 24 kwietnia 2025 r. i trwa do końca kwietnia 2031 r. Oznacza to, iż wydatki poniesione przez beneficjentów w tym czasie mogą zostać zrefundowane.

Fundusze Norweskie i EOG to pieniądze, które państwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego – Islandia, Liechtenstein i Norwegia – przeznaczają na rozwój 15 państw UE, w tym Polski. Dzieje się tak dlatego, iż te państwa EOG nie są członkami UE, ale korzystają z dobrodziejstw wspólnego rynku. Wartość IV edycji Funduszy Norweskich i EOG dla 15 krajów-beneficjentów to 3,268 mld euro (około 14 mld zł), z czego 97% pochodzi z budżetu Norwegii.

(ISBnews)