Moody’s: 'Lehman moment jest blisko’ – znowu nieruchomości? Upada deweloper-gigant Country Garden

Temat firmy deweloperskiej Country Garden dominuje przekaz w globalnej prasie finansowej. Moody’s Investors Service wskazało, iż kryzys Country Garden prawdopodobnie przeniesie się na branżę nieruchomości i rynki finansowe. W ich ocenie problemy wpłyną negatywnie na sentymenty i pogrążą rynek chińskich nieruchomości (wraz z gospodarką kraju). Tuż przed dekoniunkturą rynku akcji z 2022, jesienią 2021 Evergrande Group upadło po tym – nie spłaciło miliardów USD długu, wywołując falę niewypłacalności w Chinach. Wedle prognoz strata Country Garden ma wynosić ok. 7,6 mld USD. Od początku istnienia spółka nie spłaciła jeszcze choćby dolara długu.

Jeden z największych deweloperów w Chinach, zawiesił dziś obrót 11 obligacjami. Wsparło to spekulacje, iż firma może przygotowywać się do restrukturyzacji zadłużenia, ponieważ stara się zebrać wystarczającą ilość gotówki na czas – by uniknąć upadku. Akcje spadły dziś o 16%, przewodząc spadkom indeksu Hang Seng. Od zeszłego wtorku straciły już 1/3. Obligatariusze nie otrzymali odsetek od dwóch obligacji dolarowych. Wiadomość wywołała paniczną wyprzedaż obligacji firmy. Obrót kilkoma z nich zostało zatrzymanych po spadku o ponad 20%.

Gospodarka Chin od dekad uzależniona jest w potężnym stopniu od rynku nieruchomości. Kraj nie posiada powszechnej, państwowej opieki zdrowotnej (wyłącznie podstawowe usługi) ani systemu emerytalnego, za pomocą którego Chińczycy oszczędzaliby więcej na starość. Co więcej, polityka wspierająca posiadanie maksymalnie jednego dziecka przez lata zabijała ekspansję demograficzną. Jednocześnie porządek finansowy jest związany niskimi stopami, które nie przynoszą rezultatów i 'utrzymują’ zadłużone molochy. Populacja Chin kurczy się, w ubiegłym roku spadła o 850 000 osób, wg. chińskiego biura statystycznego. Spadek ludności w Chinach będzie w coraz większym stopniu hamował gospodarkę.

Chińczycy się boją

Oprocentowanie depozytów w Chinach od dawna jest niższe od inflacji, a akcje są postrzegane w społeczeństwie bardziej jako hazard niż inwestycja. Efekt? Chińczycy oszczędzają w tej chwili choćby ok. 45% PKB z czego być może choćby 30 – 35% jest ulokowane w nieruchomościach. Wniosek? jeżeli nieruchomości załamią się będzie bardzo źle. Musiałoby to pociągnąć ze sobą olbrzymią zmianę w polityce rządu. Country Garden ma w tej chwili mniej niż 30 dni by uniknąć bankructwa (spłatę dwóch obligacji denominowanych w dolarach), którego skutki prawdopodobnie rozciągnęłyby się na globalne rynki. Czy Chiny zdecydują sie na ratowanie tonącego giganta?

Sprzedaż nowych domów przez 100 największych deweloperów w Chinach spadła w lipcu o 33% r/r. Gospodarstwa domowe niechętnie nabywają nowe nieruchomości z powodu panujących wówczas ograniczeń Covid i strachu związanego z realną przyszłością gospodarki. Spadająca sprzedaż nowych domów wskazuje, iż spowolnienie na rynku nieruchomości w Chinach przez cały czas trwa. Rząd chciał ożywić rynek poprzez obniżenie oprocentowania kredytów hipotecznych dla nabywców pierwszych domów i przedłużenie zapadających pożyczek dla deweloperów. Bezskutecznie. Akcje innych chińskich deweloperów jak Longfor Group czy China Resources Land spadły dziś odpowiednio o 1,8% i 1%. China Overseas Land and Investment straciły 1,1%.

Źródło: Bloomberg

Zmierzch cudu gospodarczego Chin?

W marcu Chiny przestały publikować comiesięczne odczyty sentymentu konsumentów ponieważ te od roku nie pokazują poprawy. Tymczasem James Kynge, redaktor Financial times ds. Chin przekazał, że 'Niskie zaufanie konsumentów jest tylko jedną z oznak złego sentymentu. Ten nie jest wyłącznie ekonomiczny’. W jego ocenie problem obejmuje 'przedziwną hybrydę czynników psychologicznych i politycznych’. Kynge mieszkał w Chinach od koncówki lat 80-tych i przekazał, że 'Pod rządami Xi Jinpinga, przywódcy Chin, koncepcja „społecznego bezpieczeństwa narodowego” zdominowała niemal każdy aspekt życia. Gospodarka, kultura, społeczeństwo, technologia, ekologia i inne są oficjalnie klasyfikowane jako kwestie bezpieczeństwa narodowego. Sektory te są najważniejsze dla przetrwania państwa partyjnego’. To koniec chińskiego cudu gospodarczego?