1 dzień temu
Warszawa, 20.02.2025 (ISBnews) – Pozytywne elementy w opublikowanej wczoraj przez Komisję Europejską “Wizji dla rolnictwa i żywności” obejmują m.in. zapowiedź wprowadzenia uproszczeń we Wspólnej Polityce Rolnej (WPR), większej aktywności w promowaniu unijnego eksportu oraz wprowadzenie zasady, zgodnie z którą zakazane w UE, najbardziej niebezpieczne pestycydy nie będą mogły być ponownie wprowadzane do UE poprzez import, oceniło Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW).
19 lutego 2025 r. Komisja Europejska opublikowała “Wizję dla rolnictwa i żywności Wspólne kształtowanie atrakcyjnego sektora rolnego i rolno-spożywczego dla przyszłych pokoleń”. Jak podkreślił resort, pokazuje ona zamiary i propozycje KE, natomiast nie proponuje instrumentów i stanowi formalne otwarcie dyskusji nad przyszłością systemu żywnościowego UE i WPR.
“Wizja uznaje rolnictwo, rybactwo i przetwórstwo spożywcze za strategiczne sektory UE. Proponuje ewolucyjne zmiany polityki rolnej, oparcie na dialogu i konsultacjach z rolnikami oraz poprawę krytykowanych rozwiązań” – czytamy w komunikacie.
“Istotne pozostają suwerenność żywnościowa, konkurencyjność rolnictwa, zrównoważony rozwój i dobrze rozwijające się obszary wiejskie. Bezpieczeństwo i suwerenność żywnościowa wskazane zostały jako niepodlegające dyskusji (nienegocjowalne). Ważne miejsce zajmuje w dokumencie konieczność zapewnienia większych ułatwień dla młodych i „nowych” rolników do rozpoczynania działalności. UE ma zapewnić ochronę przed nieuczciwą konkurencją i stabilizację rynku” – czytamy dalej.
KE planuje zmiany w płatnościach bezpośrednich, które nie będą tak jednolite, jak w tej chwili (większe ukierunkowanie, uproszczenie dla małych i średnich gospodarstw oraz większa rola degresywnosci/cappingu płatności), wskazał też resort.
“KE rozważy w jaki sposób, rolnictwo ma wnieść wkład w osiągnięcie celu redukcyjnego na 2040 r. uwzględniając specyfikę sektora. Zmniejszanie negatywnego wpływu rolnictwa na środowisko oparte będzie na zachętach i mechanizmach rynkowych, elastyczności przepisów oraz innowacyjnych rozwiązaniach” – napisano także.
Nie ma w “Wizji” zapowiedzi ograniczania produkcji zwierzęcej, ani promowania zmian diety. Wskazana jest natomiast potrzeba długoterminowej strategii uwzględniającej zrównoważony rozwój tej produkcji w całej Europie, zaznaczono też w opinii.
“Istotne pozytywne elementy dokumentu KE to:
* podkreślenie roli płatności bezpośrednich oraz zwrócenie uwagi na brak sprawiedliwości w dystrybucji płatności;
* zapowiedź wprowadzenia uproszczeń w WPR (również na obecny okres programowania, w tym w zakresie systemu warunkowości);
* zapowiedź równowagi między polityką regulacyjną a polityką opartą na zachętach;
* zapowiedź kontynuacji i rozwijania wsparcia dla rolników prowadzących działalność rolniczą na obszarach z ograniczeniami naturalnymi oraz rolników z produkcją ekologiczną, oraz młodych rolników
* zapowiedź większej aktywności w promowaniu unijnego eksportu, w tym, asertywność w stosowaniu zasady wzajemności w dwustronnych relacjach handlowych, a także partnerski dialog w zakresie polityki rolnej i żywnościowej, w tym promowania standardów produkcji;
* zapowiedź silniejszego stosowania standardów produkcji dla produktów importowanych, zwłaszcza w zakresie pestycydów i dobrostanu zwierząt w celu utrzymanie wartości UE i w odpowiedzi na zapotrzebowanie społeczne, w tym głos rolników;
* wprowadzenie zasady, zgodnie z którą zakazane w UE, najbardziej niebezpieczne pestycydy nie będą mogły być ponownie wprowadzane do UE poprzez import. Jest też więcej deklaracji pokrywających się z postulatami Polski – dotyczących np. działań proeksportowych czy ochrony interesów rolnictwa w negocjowanych umowach;
* zapowiedź działań na rzecz dywersyfikacji łańcucha dostaw w celu zmniejszenia zależności od importu strategicznych surowców, w tym nawozów i białka roślinnego, w sposób sprzyjający przechodzeniu na gospodarkę niskoemisyjną.
* kontynuacja działań dla skorygowania obecnej nierównowagi w łańcuchu żywnościowym i poprawy pozycji rolnika w tym łańcuchu;
* zapowiedź dalszych prac nad przeciwdziałaniem praktykom związanym z nieuczciwym obrotem produktami rolnymi i spożywczymi, w tym podjęcie kwestii nabywania produktów poniżej kosztów wytworzenia.
Najważniejsze kwestie dyskusyjne:
* nie jest jasne, w jaki sposób KE zamierza wprowadzić rozwiązania dotyczące większego ukierunkowania czy uproszczenia wsparcia w ramach WPR;
* wskazanie cyfryzacji, w tym zastosowanie satelitów, jako przykładu rozwiązania pomagającego ograniczyć kontrole i zmniejszyć obowiązki sprawozdawcze. Ten system ma ograniczenia (zgłaszane przez Polskę), np. rozdzielczość przestrzenną utrudniającą stosowanie na niewielkich i nieregularnych działkach rolnych;
* mało uwagi poświęcono kwestiom dotyczącym rozwoju obszarów wiejskich. Pobieżnie Wizja odnosi się do potrzeb rozwojowych tych obszarów, wskazując na potrzebę silnej koordynacji miedzy funduszami i politykami, szczególnie polityką spójności;
* bardzo ogólnikowe odniesienie się do kwestii rozszerzenia UE i wskazanie jedynie na potrzebę stopniowej integracji. Rozszerzenie UE (szczególnie o Ukrainę) będzie wymagało wprowadzenia znacznych zmian w instrumentach wsparcia WPR. W Wizji tę kwestię pominięto” – wymieniono w komunikacie.
Propozycje zawarte w “Wizji” wymagają adekwatnej odpowiedzi w sprawie przyszłego budżetu na WPR po 2027 r., podsumował resort.
(ISBnews)
