Ogrodzenia przemysłowe – rodzaje, wymagania, stosowane zabezpieczenia

Ogrodzenia przemysłowe – wymagania prawne

Podstawowe wymagania dotyczące obiektów i związanych z nimi urządzeń budowlanych zostały określone w Ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. poz. 414 ze zm.). Z aktualnie obowiązującej treści tej ustawy wynika, iż budowa ogrodzenia o wysokości powyżej 2,20 m nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę, a jedynie zgłoszenia. Jednocześnie w ustawie zawarto zapis, iż budowa ogrodzenia o niższej wysokości nie wymaga choćby zgłoszenia. W przypadku budowy ogrodzenia o wysokości przekraczającej 2,20 m należy złożyć w starostwie lub urzędzie miasta zgłoszenie określające rodzaj, zakres, termin rozpoczęcia i sposób wykonywania robót budowlanych z tym związanych. Zgłoszenie powinno być dokonane co najmniej 21 dni przed rozpoczęciem robót budowlanych, do których można przystąpić, jeżeli w tym czasie organ nie zgłosi sprzeciwu.

Szczegółowe wymagania, jakie powinny spełniać ogrodzenia przemysłowe, wynikają z Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1225 ze zm.). W dziale II rozdział 9 tego rozporządzenia sformułowano następujące wymagania:

• ogrodzenie nie może stwarzać zagrożenia dla bezpieczeństwa ludzi i zwierząt;
• umieszczanie na ogrodzeniach, na wysokości mniejszej niż 1,8 m, ostro zakończonych elementów,
  drutu kolczastego, tłuczonego szkła oraz innych podobnych wyrobów i materiałów jest zabronione;
• bramy i furtki w ogrodzeniu nie mogą otwierać się na zewnątrz działki;
• furtki w ogrodzeniu przy budynkach mieszkalnych i użyteczności publicznej nie mogą utrudniać
  dostępu do nich osobom niepełnosprawnym poruszającym się na wózkach inwalidzkich.

Ponadto podano, iż szerokość bramy powinna wynosić w świetle co najmniej 2,4 m, a furtki 0,9 m.
W literaturze fachowej z zakresu technicznego zabezpieczania terenu można zaś znaleźć stwierdzenia, iż ogrodzenia przemysłowe powinny:

• chronić przed możliwością łatwego włamania i aktami wandalizmu;
• gwarantować pełne bezpieczeństwo oraz sprawność i funkcjonalność użytkowania;
• spełniać indywidualne wymagania określone przez inwestora, łącznie z aspektami wizualnymi;
• zapewniać wysoką odporność na korozję oraz trwałość związaną z intensywną eksploatacją.

Rodzaje ogrodzeń

Standardowo wyróżnia się ogrodzenia stałe, z zasady docelowe oraz tymczasowe, cechujące się mobilnością. Funkcjonuje również podział na ogrodzenia posesyjne i ogrodzenia przemysłowe. Pierwsze z nich ogradzają teren, na którym jest usytuowany dom mieszkalny, pełnią także rolę estetyczną. Drugie powinny zaś skutecznie chronić obiekt i zabezpieczać przed wstępem na teren obiektu osób do tego niepowołanych. Ponadto rozwiązanie konstrukcyjne ogrodzenia nie powinno utrudniać prowadzenia działalności oraz zapewniać dostęp dla pracowników, klientów i pojazdów.

Ogrodzenia stałe charakteryzują się trwałym związaniem z gruntem, co zapewnia stabilność i przeciwdziała czynnikom zewnętrznym oraz uniemożliwia przemieszczenie w inne miejsce.
Występuje wiele rodzajów konstrukcji stałych ogrodzeń przemysłowych, a zwykle wyróżnia się:

• panelowe,
• palisadowe,
• siatkowe,
• betonowe.

Ogrodzenia przemysłowe panelowe

To najczęściej stosowane ogrodzenia przemysłowe, zwłaszcza w przypadku obiektów usytuowanych na rozległych działkach. Ogrodzenia panelowe charakteryzują się nieskomplikowanym montażem oraz trwałością i wytrzymałością. Prosta i estetyczna forma pozwala na łatwe dopasowanie do koncepcji architektonicznej obiektów przemysłowych. W ich skład wchodzą głównie słupki oraz przęsła w dwóch wersjach paneli – bez przetłoczeń oraz z przetłoczeniami. Oferowane są zwykle dwa rodzaje zabezpieczeń antykorozyjnych paneli: ocynkowane galwanicznie i malowane proszkowo albo jedynie ocynkowane ogniowo. Panele bez przetłoczeń, zwane także prostymi, wykonane są z dwóch zgrzewanych punktowo stalowych prętów poziomych i jednego pionowego o średnicy przekroju od 5 do 8 mm. Standardowa długość tej wersji paneli wynosi 2500 mm, przy wysokości w granicach od 1030 do 2430 mm. Koszt ich wykonania jest dość wysoki, więc głównym odbiorcą są wymagający klienci. Znacznie szersze zastosowanie znajdują panele z przetłoczeniami, zgrzewane z pojedynczych (po jednym pionowym i poziomym) stalowych prętów o średnicy przekroju 3 ÷ 5 mm. Sztywność i stabilność takiej wersji zapewniają od dwóch do czterech specjalnych przetłoczeń, przy czym ich liczba ma wpływ na wysokość paneli (im wyższe, tym jest ich więcej). Standardowe wymiary tej wersji są zbliżone do wymienionych przy panelach bez przetłoczeń.

Panele mocuje się do stalowych słupków o wymiarach przekroju głównie 40 x 60 mm, wyposażonych w otwory ułatwiające montaż, z użyciem specjalnych obejm. Słupki osadza się bezpośrednio w gruncie lub na podmurówce betonowej z wykorzystaniem stóp montażowych. zwykle stosuje się panelowe ogrodzenia przemysłowe o wysokości 2,0 m, choć w przypadku obiektów o specjalnym znaczeniu wykorzystywane jest ogrodzenie o wysokości 2,5 m z dodatkowym zabezpieczeniem drutem kolczastym.

Ogrodzenia przemysłowe palisadowe

Ogrodzenia palisadowe cechują się klasycznym, prostym kształtem. Tworzą je segmenty wypełnione pionowymi stalowymi kształtownikami zamkniętymi, przeważnie o przekroju 25 x 25 mm, przyspawanymi do dwóch poprzeczek wykonanych także z kształtowników zamkniętych albo cewników. Spotykane są ogrodzenia przemysłowe z zastosowaniem pionowych kształtowników o przekroju 15 x 15 mm przyspawanych obustronnie do trzech rzędów płaskowników o wymiarach 30 x 6 mm. Pionowe kształtowniki są zwykle usytuowane w odstępach około 100 mm i w górnej części spiczasto zakończone. Segmenty mogą być mocowane dzięki specjalnych uchwytów do słupów murowanych lub słupków wykonanych z kształtowników stalowych, osadzonych w utwardzonym gruncie albo na stalowych stopach. Elementy ogrodzeń palisadowych są standardowo zabezpieczane antykorozyjnie, podobnie jak w przypadku paneli – ocynkowane galwanicznie i malowane proszkowo albo jedynie ocynkowane ogniowo.

Ogrodzenia przemysłowe siatkowe

Do wykonywania ogrodzeń obiektów przemysłowych można również zastosować – choć jest to już coraz rzadsze – tradycyjną siatkę plecioną o oczkach od 30 x 30 mm do 60 x 60 mm. Wytwarza się ją ze stalowego drutu ocynkowanego o średnicy 2,2 ÷ 2,8 mm albo stalowego drutu powlekanego PVC i łącznej średnicy 2,5 ÷ 3,4 mm. W skład kompletu ogrodzenia siatkowego wchodzą jeszcze stalowe słupki zwykle o średnicy 42 lub 48 mm oraz akcesoria montażowe. Standardowe wymiary tego rodzaju ogrodzeń to wysokość od 1 do 2 m, opcjonalnie choćby od 5 m, oraz rozstaw słupków wynoszący od 2,5 do 3,0 m.

Ogrodzenia przemysłowe betonowe

Dostępne są także betonowe ogrodzenia przemysłowe, stosowane przy grodzeniu terenów podlegających zwiększonemu bezpieczeństwu i poufności. Do zalet tego typu ogrodzeń należy także możliwość tłumienia dźwięków oraz szybki montaż. Stanowią je prefabrykowane, zbrojone płyty zwykle o wysokości 0,5 m i szerokości 2,0 m, usytuowane w specjalnie wyprofilowanych betonowych słupach. Oferowane są ogrodzenia o standardowej wysokości 2,0 m oraz 2,5 m.

Czytaj też: Systemy parkingowe stosowane na terenach obiektów przemysłowych

fot. Freepik

Zabezpieczenia ogrodzeń przemysłowych przed uszkodzeniem

Ogrodzenia przemysłowe wymagają odpowiedniego zabezpieczenia przed uszkodzeniem, tak aby zapewnić ich trwałość, a w konsekwencji również należytą ochronę obiektu. W tym celu stosuje się zabezpieczenia antykorozyjne, mechaniczne i elektroniczne.

• Ochrona antykorozyjna – zapobiega uszkodzeniom powstałym w wyniku niekorzystnego oddziaływania warunków atmosferycznych i obejmuje nanoszenie na elementy metalowe powłok cynkowych metodą galwaniczną lub ogniową, a także pokrywanie lakierem proszkowym lub powłokami epoksydowymi/poliuretanowymi.
• Ochrona mechaniczna – obejmuje regularne sprawdzanie konstrukcji pod kątem wszelkich oznak uszkodzenia lub zużycia elementów ogrodzenia. W razie stwierdzenia jakichkolwiek uszczerbków należy podjąć natychmiastowe prace naprawcze.
• Ochrona elektroniczna – stosowana w obiektach o szczególnym znaczeniu, w których istotne jest zabezpieczenie ogrodzenia przed jego uszkodzeniem (np. wycięcie otworu) w celu nieuprawnionego przejścia. Systemy składające się z elektronicznych elementów (np. bariera podczerwieni) alarmują o wszelkich próbach sforsowania ogrodzenia.

Bramy, furtki i szlabany w ogrodzeniach hal przemysłowych

Do elementów tworzących ogrodzenia przemysłowe należą także bramy wjazdowe, furtki i szlabany. Ich podstawową funkcją jest zapewnienie dostępu osobom uprawnionym do wejścia na teren obiektu oraz ograniczenie dostępu osobom do tego niepowołanym.

Bramy wjazdowe w ogrodzeniach przemysłowych

Niezbędny element ogrodzeń przemysłowych stanowią bramy wjazdowe. Mogą być wyposażone w mechaniczny napęd z automatycznym sterowaniem, co usprawnia logistykę transportu oraz zwiększa bezpieczeństwo, a także poprawia warunki pracy obsługi. Ogrodzenia przemysłowe najczęściej wyposaża się w bramy przesuwne samonośne i szynowe, w których skrzydło/skrzydła przesuwają się równolegle wzdłuż ich wewnętrznej strony. Oferowane są bramy jednoskrzydłowe o szerokości do 12 m oraz dwuskrzydłowe o szerokości do 24 m.

• Bramy samonośne – charakteryzują się wysięgnikowym zawieszeniem skrzydła, umożliwiającym jego przesuwanie nad gruntem w odległości 50 ÷ 80 mm. Zapewnia to adekwatne funkcjonowanie również w przypadku zalegania błota, śniegu lub lodu. Wymagają jednak zainstalowania przeciwwagi, co zwiększa długość skrzydła. Automatyczne otwieranie bram zapewniają siłowniki i centralki sterujące, zainstalowane zwykle w skrzynce po wewnętrznej stronie ogrodzenia.
• Bramy szynowe – w tego rodzaju rozwiązaniach skrzydło przemieszcza się po szynie zamocowanej wzdłuż bramy. Na słupku prowadzącym zainstalowana jest prowadnica utrzymująca skrzydło we adekwatnej pozycji i zapewniająca płynny ruch. Szynę zwykle wpuszcza się w nawierzchnię, co powoduje konieczność częstego usuwania z niej piasku i błota, a zimą śniegu i lodu. Można to częściowo ograniczyć przez zainstalowanie podgrzewającego szynę kabla grzejnego.
• Bramy rozwierane – w bramach tego typu skrzydło jest osadzone z jednego boku na zawiasach mocowanych do metalowych słupków. Z kolei słupki są kotwione w murowanych słupach ogrodzeniowych lub we własnym fundamencie. Działanie wymaga stosownego miejsca na rozwarcie skrzydła, a zawiasy umożliwiają otwarcie pod kątem 100°.

Furtki

Dostęp osób pieszych do obiektów zapewniają zainstalowane w ogrodzeniu furtki, zwykle wykonywane z takich samych materiałów jak bramy lub panele ogrodzenia. Standardowo składają się z dwóch słupków, a na jednym z nich jest zawieszone przy pomocy zawiasów skrzydło wyposażone w stosowne okucia. Wysokość furtki ma wysokość zgodną z bramą oraz panelami ogrodzenia i szerokość 0,9 ÷ 1,5 m.

Szlabany

Przy zwiększonym ruchu pojazdów w ogrodzeniach przemysłowych instalowane są szlabany, charakteryzujące się krótszym od bram czasem otwarcia i zamknięcia. Stanowią je ruchome bariery o szerokości do 10 m, blokujące wjazd i wyjazd. Standardowy wyrób składa się z ramienia oraz postumentu, wewnątrz którego znajduje się napęd i urządzenie sterujące. Ramię może być łamane, a przy większych długościach (zazwyczaj powyżej 4 m) wyposażone w podpory.

Zabezpieczenia przed nieuprawnionym dostępem

Istotny problem w obiektach i na terenach przemysłowych stanowi ich zabezpieczenie przed nieuprawnionym dostępem. Można to zrealizować poprzez wprowadzenie systemu kontroli dostępu, który ogranicza i porządkuje ruch osób i/lub pojazdów na terenie i obiekcie przemysłowym, obejmując współpracujące ze sobą urządzenia elektroniczne i mechaniczne. Celem ich działania jest całkowite lub częściowe ograniczenie dostępu nieuprawnionym użytkownikom do określonych stref, a także zapewnienie dostępu do stref chronionych uprawnionym użytkownikom. Każdy system składa się co najmniej z dwóch rodzajów urządzeń – wejściowych identyfikujących, które decydują o dostępie do chronionych stref (głównie domofony, identyfikatory i terminale), a także zaporowych wejściowych/wjazdowych, umożliwiających ten dostęp, które stanowią furtki, bramy, szlabany itp.

W systemach kontroli dostępu identyfikowanie użytkowników może być realizowane poprzez urządzenia wejściowe w sposób zależny od wymaganego poziomu jednego z trzech stopni zabezpieczeń:

• standardowy, w którym dostęp do danej strefy jest możliwy po wprowadzeniu stosownego kodu;
• średni, gdy stosuje się identyfikatory w postaci kart z kodem kreskowym magnetycznych lub zbliżeniowych oraz odpowiednie czytniki;
• wysoki, uzyskiwany dzięki terminalom biometrycznym, odczytującym linie papilarne lub tęczówkę/siatkówkę oka, a także przez identyfikację twarzy.

W bramach wjazdowych, szlabanach i furtkach instalowanych w ogrodzeniach przemysłowych i objętych kontrolą dostępu stosuje się wymienione poziomy zabezpieczeń, przy czym najczęściej średni. Zapewnia on możliwość elastycznego zarządzania wjazdem i wyjazdem pojazdów oraz wejściem i wyjściem pracowników lub interesantów, skonfigurowanym w zależności od potrzeb i wymagań użytkownika. Zaawansowane systemy kontroli pozwalają na spełnienie indywidualnych i specyficznych wymagań, związanych z dostępem pojazdów do terenów i obiektów przemysłowych. Uprawnienia dostępu mogą być weryfikowane przy pomocy różnego rodzaju nośników, jak karty z kodem QR, naklejki RFID itp. lub rozpoznawanie tablic rejestracyjnych. Funkcjonujące w systemach bramy przemysłowe, a szczególnie szlabany, współpracują z zainstalowanymi w jezdni w ich obrębie pętlami indukcyjnymi, wykrywającymi pojazdy i automatycznie je zamykającymi po przejeździe.