6 dni temu
Jerzy Mosoń, szef działu Gospodarka i Świat AI: Gdy światowe media żyją polską aferą redystrybucji środków z Funduszu Odbudowy, mającym zasilić Krajowy Plan Odbudowy, Bruksela jedynie wzywa polski rząd do wyjaśnień w sprawie kontrowersyjnych dotacji na: solaria, jachty czy klub swingersów. Co takiego dzieje się w instytucjach Unii Europejskiej, iż zwykły zjadacz chleba może odnieść wrażenie indolencji unijnych urzędników? Wakacje? Nic z tych rzeczy.
Spis treści
Dlaczego OLAF milczy w sprawie polskiego KPO?
Jeszcze niedawno, bo w lipcu 2025 roku Prokuratura Europejska (EPPO) działała błyskawicznie w sprawie domniemanego nadużycia z udziałem Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, skąd miały popłynąć środki na budowę ośrodka gokardowego na Słowacji. Nieprawidłowości dotyczące relatywnie drobnej sprawy w zestawieniu z bałaganem wokół polskiego KPO wychwycił Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF).
I w sprawie polskiego KPO, to właśnie OLAF powinien niezwłocznie podjąć działania mające dać jasność podatnikom, czy branża HoReCa powinna mieć szanse otrzymać wsparcie na zakup dóbr luksusowych, gdy celem Funduszu miało być zabezpieczenie sektora przed przyszłymi zagrożeniami. OLAF wciąż jednak milczy, a powód może okazać się wybawieniem dla polskiego rządu, o którym dziś rozpisują się czołowe światowe media, poczynając od „Politico”, na „The Telegraph”, kończąc.
Najpierw rekordowy przelew na KPO. Teraz kontrowersyjne dotacje
O pieniądzach z Krajowego Planu Odbudowy zrobiło się głośno po raz pierwszy w kontekście rządu Donalda Tuska 15 kwietnia 2024 roku, gdy do Polski trafiło 27 mld zł. Pieniądze te w pierwszej kolejności miały otrzymać małe i średnie firmy, które najbardziej ucierpiały wskutek pandemii SARS-COV2. Wśród poszkodowanych znalazł się rynek hotelarski i restauracyjny, który odnotował rekordowe straty w następstwie okresowego zamykania gospodarki.
Joanna Zembaczyńska–Świątek, pełniąca w kwietniu 2024 roku obowiązkii prezesa Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości zajmującej się rozpatrywaniem wniosków o dofinansowanie, mówiła w tamtym czasie, iż „polskie hotelarstwo, gastronomia, turystyka i kultura potrzebują wsparcia w profilowaniu nowych kierunków rozwoju w dotychczas prowadzonej działalności”.
– Budżet na ten cel to aż 1,26 mld zł, a wartość dofinansowania na jedno przedsięwzięcie MŚP może wynieść od 50 tys. zł do 540 tys. zł – zapowiadała urzędniczka. Czy można było przypuszczać, iż kilkanaście miesięcy później w Polsce środki te zostaną przyznane na zakup jachtów, ekspresów do kawy czy solariów? Od zapobiegania nadużyciom finansowym jest unijna instytucja OLAF, która ma możliwości by zainicjować procedurę wstrzymania przekazania Polsce pieniędzy. Momentem newralgicznym jest przekazanie przez Polskę wniosku o płatność. Wraz z tym ruchem do gry powinien wejść OLAF. Czy zrobi to skutecznie?
Ostatni dyrektor generalny Ville Itälä podsumowujący swoją kadencję na konferencji w HelsinkachUrząd, który ma zająć się aferą związaną z KPO nie ma nowego szefa
Kłopot w tym, iż w Europejskim Urzędzie ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) panuje w tej chwili bezkrólewie. Z końcem lipca 2025 posadę szefa OLAF-u opróżnił dyrektor generalny Ville Itälä i jak dotychczas nie udało się wyłonić jego następcy. Obowiązki dyrektora generalnego OLAF-u pełni Finka Salla Saastamoinen, która jednak została zastępcą Villego Itäli w tej instytucji dopiero w lutym 2025 roku, co oznacza, iż ominęły ją najważniejsze dochodzenia prowadzone przez Villego Itälę. Wcześniej Saastamoinen zajmowała się wymiarem sprawiedliwości, praworządnością oraz prawami podstawowymi. Bezpośrednio przed objęciem nowej funkcji kierowała pięcioma dyrekcjami naukowymi we Wspólnym Centrum Badawczym, gdzie była także zastępcą dyrektora generalnego.
Czego dokonał dyrektor generalny Ville Itälä, podczas siedmioletniej kadencji?
To jedak Ville Itälä jako szef OLAF-u wraz z bezpośrednim zapleczem dał się poznać jako niezłomny tropiciel nieprawidłowości finansowych. Powołany na stanowisko dyrektora generalnego w 2018 roku zamknął 1588 dochodzeń, zalecił odzyskanie ponad czterech miliardów euro niewłaściwie wykorzystanych funduszy UE i zapobiegł podczas swej siedmioletniej kadencji nienależnemu wydatkowaniu ponad 810 milionów euro – informuje rzecznik prasowy tej instytucji.
Jakie kompetencje ma Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych?
Misją OLAF-u jest wykrywanie, badanie i zapobieganie oszustwom związanym z funduszami Unii Europejskiej. W tym celu OLAF:
- prowadzi niezależne dochodzenia w sprawie oszustw i korupcji związanych z unijnymi funduszami, aby zagwarantować, iż wszystkie pieniądze podatników UE trafią do projektów, które mogą tworzyć miejsca pracy i wzrost gospodarczy w Europie;
- przyczynia się do wzmacniania zaufania obywateli do instytucji UE poprzez badanie poważnych nieprawidłowości ze strony pracowników UE i członków instytucji UE;
- opracowuje solidną politykę UE w zakresie zwalczania oszustw.
Które sprawy OLAF może badać?
OLAF może badać sprawy dotyczące oszustw, korupcji i innych przestępstw naruszających interesy finansowe UE w zakresie:
- wszystkich wydatków UE: głównymi kategoriami wydatków są fundusze strukturalne, polityka rolna i fundusze rozwoju obszarów wiejskich, wydatki bezpośrednie i pomoc zewnętrzna;
- niektórych obszarów dochodów UE, głównie ceł;
- podejrzeń poważnego naruszenia przepisów przez pracowników UE i członków instytucji UE.
Po zakończeniu dochodzenia przez OLAF, adekwatne organy UE i krajowe rozpatrują zalecenia i podejmują decyzję o ich realizacji.
Dziękujemy za przeczytanie tekstu do końca. Polecamy inne wiadomości zamieszczone na stronie internetowej www.agencja-informacyjna.com. Życzymy ciekawej lektury. Agencja Informacyjna
AI Gospodarka, Unia Europejska /Jerzy Mosoń – szef Działu Gospodarka i Świat, analityk, doradca biznesowy/ Źródło: Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych / 13 sierpnia 2025 / zdjęcia OLAF Director-General Ville Itälä concludes 7-year mandate OLAF’s Customs Operation at the border between Ukraine and Poland
