1 rok temu
Kurs liry tureckiej osiągnął swoje historyczne minimum. Jeszcze nigdy w historii turecka waluta nie była tak słaba. Wszystko to jest pokłosiem wygrania wyborów prezydenckich przez Recepa Erdogana. W drugiej turze wyborów z 28 maja 2023 Erdoğan został większością głosów wybrany na drugą kadencję, otrzymując 27 725 131 głosów (52,16%).
Nowy, stary prezydent jest fanem swojej autorskiej szkoły ekonomii. Na koncie doprowadzenie do 90 – procentowej inflacji oraz całkowitego zniszczenia krajowej waluty. Każdy mieszkaniec Turcji, który w ciągu ostatnich 10 lat trzymał swój majątek w lirach, dzisiaj nie ma praktycznie nic. Waluta Turcji straciła 90% swojej wartości i nic nie wskazuje na to, żeby trend miał się odwrócić.
Banknot 200 lir tureckich – dziś wart zaledwie 38 zł, a jeszcze 10 lat temu było to 340 zł
Kurs liry tureckiej pozostaje w permanentnym trendzie spadkowym. Jeszcze w roku 2010 lira kosztowała około dwa złote. Dzisiaj jej wartość to tylko 18 groszy. Największym problemem waluty jest skrajnie absurdalna polityka monetarna i fiskalna państwa. Po dojściu do władzy Erdogana zaczęto utrzymywać silnie zaniżone stopy procentowe. Zbyt niskie stopy zwiększają inwestycje, a obniżają poziom oszczędności.
Istnieją poważne przesłanki, aby sądzić, iż Turcja w najbliższym czasie doświadczy choćby hiperinflacji. Świadczy o tym olbrzymi wzrost agregatu pieniężnego M3, który tylko w ostatnich 5 lat wzrósł o 375%. Ten temat szerzej opisaliśmy w artykule „Turecki eksperyment ekonomiczny i upadek liry”.
Obserwuj 
Subskrybuj Dopóki władza w Turcji się nie zmieni, to raczej lepiej nie będzie
Rynek mocno zareagował na zwycięstwo Erdogana w wyborach prezydenckich. Inwestorzy zdają sobie sprawę, iż ekonomiczna sytuacja Turcji nie poprawi się ani trochę. W nieco ponad tydzień od wyborów lira spadła o 17%! Sporo jak na rynek walutowy. Kapitał zagraniczny w ogromnej liczbie ucieka właśnie z kraju. W długim terminie będzie to miało oczywiście fatalne skutki dla państwa.
Niestety dla ponad 50% Turków nie jest to dzisiaj jeszcze takie oczywiste. Dla inwestorów powinno jednak oznaczać, żeby rynek turecki omijać raczej szerokim łukiem. Pewnie, iż główny turecki indeks w ciągu ostatnich 5 lat podskoczył o 460% w odpowiedzi na rosnącą inflację, ale inwestor, zanim się podekscytuje powinien przeliczyć stopę zwrotu na swoją własną walutę. Po uwzględnieniu, iż lira osłabiła się o ponad 80% w tym samym okresie efekt wow znika.
Gdy zmieni się władza, to tamtejsza giełda ma momencie, gdy władza się tam zmieni, to być może warto będzie się na poważnie zainteresować tamtejszą giełdą i tak jak bracia Chandler wejść w najlepszym momencie na najbardziej zapomniany rynek świata.
Kurs USD/TRY i widoczne osłabienie liry w ciągu ostatniego tygodnia po wyborach w Turcji
Do zarobienia,
Karol Badowski
