Wspaniały to był rok, nie zapomnę go nigdy. Tak należy rozpocząć ten wpis. Mimo tak trudnego roku udało się zakończyć rok w szampańskim nastroju. Zapraszam do artykułu i na wstępie życzę szczęśliwego Nowego Roku.
Tak jak w poprzednim tak i w tym roku podsumowuje zakończony 2022 rok. W trakcie roku pojawiały się artykuły, w których co kwartał przedstawiałem wyniki i moje przemyślenia co do kolejnych okresów. Tak jak wspominałem w poprzednim roku prezentuje tutaj wszystkie posiadane przeze mnie aktywa inwestycyjne. Zachęcam do zapoznania się poprzednimi artykułami:
– Podsumowanie portfela akcyjnego za rok 2021
– Wyniki portfela inwestycyjnego po I kwartale 2022 roku
– Wyniki portfela inwestycyjnego po II kwartale 2022 roku. Podsumowanie I półrocza
– Wyniki portfela inwestycyjnego po III kwartale 2022 roku w cieniu Sasina
Wojna rosja-Ukraina
Oczywiście głównym wydarzeniem 2022 r. była rozpoczęta 24 lutego inwazja rosji na Ukrainę. Początek roku to jeszcze walka z pandemią oraz kolejne lockdowny i ograniczenia. Czy ktoś wgl jeszcze pamięta jak „specjaliści” z telewizji straszyli, iż ludzie będą umierać na ulicach z powodu braku miejsc w szpitalach? Putin zaatakował Ukrainę i wirusa, z tymże Covida-19 udało mu się zniszczyć a Ukrainy nie. Wojna przez cały czas trwa, a Ukraińcy dzielnie się bronią.
Covid-19 oraz wojna bardzo negatywnie odbiły się na światowej gospodarce. Inflacja w 2022 roku rosła z miesiąca na miesiąc a w ślad za nią stopy procentowe. Dla firm jest to problematyczne bo im wyższe stopy procentowe tym wyższy koszt pieniądza. Przedsiębiorca musi płacić więcej za kredyty. Z kolei konsumenci również ograniczają swoją konsumpcje przez rosnące raty kredytów hipotecznych i ogólny wzrost kosztów życia. Rosnące ceny energii i ciepła będziemy odczuwać jeszcze w 2023 roku.
Straty, wszędzie straty!
Jak to był cieżki rok niech świadczy fakt, iż nie było aktywów, które uchroniły się przed spadkami. Ciężko było w tym okresie znaleźć klasy aktywów, w której można było schować się na cały rok. Straciły akcje, straciły obligacje, straciły kryptowaluty, straciła większość surowców, a biorąc pod uwagę wysoką inflację w ujęciu realnym straciła również gotówka.
Biorąc pod uwagę powyższą tabelę, byliśmy prawdopodobnie świadkami największego rynku niedźwiedzia w naszym życiu. Nigdy w historii nie odnotowano w tym samym roku dwucyfrowych strat zarówno na rynkach akcji, jak i instrumentów o stałym dochodzie (obligacjach). Stwierdzenie, iż był to bardzo bolesny rok dla większości zwykłych inwestorów, będzie niedopowiedzeniem, ale nie oszczędza się choćby inwestorów profesjonalnych. Większość portfeli inwestycyjnych i funduszy emerytalnych jest na dwucyfrowych stratach. Również ostatnio modne portfele lifestrategy 60/40 (czyli 60% portfela to akcje i 40% to obligacje skarbowe) zaliczyły ponad 20% straty.
W prawie 100-letniej historii mieliśmy tylko 4 okresy kiedy spadały zarówno akcje jak i obligacje. Były to lata 2018, 1969, 1941 i 1931. Co warte odnotowania nigdy jeszcze nie było aż takiej skali przeceny na obu rodzajach inwestycji. Jest to najgorszy jak dotąd rok w historii.
Polska
W Polsce nie było lepiej. Inflacja na poziomie prawie 20% i rosnące stopy procentowe dotknęły również nasz rynek. Wojna za naszymi granicami również ma duży wpływ na napływy kapitału. Inwestorzy zagraniczni nie są zbytnio chętni na lokowaniu środków finansowych w kraju, za którego granicami toczy się pełnoskalowa wojna. Dodatkowo pomysły polityków również wpływają na giełdę. Najświeższym przykładem był pomysł Jacka Sasina na opodatkowanie ekstra wszystkich dużych firm, które osiągnęły zyski w 2022, bez znaczenia jak to osiągnęły. Szerzej o tym pisałem podczas podsumowania III kwartału —> zobacz tutaj
Wyniki – portfel zyskuje w IV kwartale 28,03%!
W I kwartale mój portfel inwestycyjny stracił ponad 3% by w II kwartale urosnąć aż o ponad 10%. W III kwartale inwestycje straciły 3,78%. Ostatni kwartał roku odznaczył się mocnym odbiciem. Polska giełda bardzo mocno odbiła od dołka co sprawiło, iż portfel inwestycyjny urósł o 28% co dało skumulowany zysk na poziomie 31,42%!
Tak jak wspominałem we wcześniejszych wpisach straciłem sporo na spekulacjach na kontraktach CFD . Gdyby nie to wynik byłby znacznie lepszy. W ostatnim półroczu nie używałem instrumentów lewarowanych z czego jestem bardzo zadowolony. Uświadomiłem sobie, iż trading to nie dla mnie.
Moje inwestycje wygenerowały zysk i biją na głowę szeroki WIG, który rok zakończył na -17%. Inflacja za grudzień wyniosła 16,6% co oznacza, iż w ujęciu realnym pokonałem inflacje prawie o 15%!
Mój portfel skoncentrowany jest głównie na akcjach polskich spółek (udział 74%) a biorąc pod uwagę również PPK to jest rynek polski stanowi prawie 80% aktywów. Najwięcej czasu poświęcam części akcyjnej gdyż to ona determinuje głównie moją stopę zwrotu.
Dla przypomnienia wstawiam tabelkę z wynikami poszczególnych pozycji za Q1, Q2 oraz Q3 2022 roku.
Wyniki na dzień 31 marca 2022:
Wyniki na dzień 30 czerwca 2022:
Wyniki na dzień 30 września 2022:
Wyniki na dzień 31 grudnia 2022:
W IV kwartale indeksy giełdowe w Polsce były jednymi z mocniejszymi na świecie. Urośliśmy kilkadziesiąt procent w 3 miesiące kiedy amerykańskie indeksy stały praktycznie w miejscu (Nasdaq spadł o 1% a S&P500 wzrósł o 7%) . Złotówka w stosunku do dolara umocniła się o 11% co może świadczyć, iż za wzrostami na GPW stali inwestorzy zagraniczni, którzy zamieniali dolary na polskie złotówki. Sytuacja energetyczna w Polsce i w Europie dzięki ciepłej zimie znacznie się poprawiła a widmo braku energii i gazu mocno oddaliło.
W dalszej części wpisu opiszę poszczególne grupy aktywów, które tworzą mój portfel.
KRYPTOWALUTY
Tutaj nie było ruchów – krypto stanowią w tej chwili około 1% portfela. W ostatnim kwartale kryptowaluty pogłębiły spadki. Kryptowaluty miały największy ujemny wpływ na cały portfel – obniżyły zysk całości o ponad 2%. Była to największa strata ze wszystkich aktywów jakie posiadam. W ciągu 12 miesięcy kryptowaluty straciły 63,5%.
Rok dla kryptowalut był trudny i jesteśmy być może świadkami dołka na tym rynku. Przypomnijmy, iż upadła kryptowaluta LUNA czyli krypto należące wtedy do TOP10 pod względem kapitalizacjji (wartości). W jeden dzień inwestorzy stracili 99% środków. Kolejnym negatywnym wydarzeniem był upadek giełdy FTX należącej do jednej z największych na świecie giełd tego typu.
Wchodząc na ten rynek spodziewałem się, iż mogę stracić większość środków, dlatego zainwestowane środki stanowiły niewielką wartość mojego portfela.
Większość mojego portfela stanowią Bitcoin oraz Ethereum, więc w długim terminie jestem o nie spokojny :). Wygląda na to, iż merge Etherum przebiegł pomyślnie. Jeszcze w Q4 zamieniłem posiadane stablecoiny na BTC. Natomiast dopiero w 2023 roku mam zamiar zwiększać zaangażowanie w tę klasę aktywów, ale o tym więcej napiszę w kolejnym artykule poświęconego moim planom i strategii na 2023 rok.
AKCJE POLSKIE
Tak jak wspominałem wcześniej, miniony rok był trudny dla polskich akcji. Inflacja i wzrost stóp procentowych oraz wojna na granicy zrobiły swoje. Wszystkie indeksy wygenerowały stratę.
Indeks szerokiego rynku WIG spadł o 17,08%. Indeks blue chipów czyli WIG20 spadł jeszcze mocniej bo -20,95%. mWig40 spadł najbardziej ze wszystkich głównych indeksów – -21,49%. Indeks małych spółek czyli sWig80 wypracował stopę zwrotu na poziomie -12,76%.
Za mój benchmark przyjmuje sWIG80, ponieważ moje zainteresowanie i same inwestycje skupiają się głównie wokół małych spółek.
Celowo pokazałem jak wyglądały stopy zwrotu za ostatni kwartał. Była to mini hossa i szczerze jest zaskoczony skalą wzrostów. W 3 miesiące indeksy osiągnęły dwucyfrowe wzrosty. Na warszawskiej giełdzie prawdopodobnie pojawiły się zagraniczne fundusze, ponieważ obroty handlu nieco wzrosły i co najważniejsze, mieliśmy umocnienie złotówki aż o 11%. Ostatnie miesiące uratowały portfele wielu inwestorów. Na dzień 30 września z akcji polskich udało mi się wypracować ponad 9% zysku a w ostatnich miesiącach portfel akcyjny wzróśł aż o 42% osiągając ostatecznie zysk na poziomie ponad 52%!. Był to mój najlepszy rok w mojej ponad 5-letniej historii inwestowania (zobacz wpis Moje 5 lat na giełdzie – podróż, która trwa nadal). Przebiłem mój benchmark o prawie 65%!
W akcje inwestuje poprzez konta w domu maklerski BOŚ poprzez rachunek maklerski oraz konto IKE oraz konto brokerskie w XTB
<<Załóż konto w XTB i inwestuj bez prowizji >>
Na poniższym wykresie „Akcje” to zwykły rachunek maklerski w BOŚ oraz w XTB a „Akcje + IKE” uwzględniają również akcje na rachunku IKE. W sumie te 3 rachunki traktuje jako jeden i tak też są ewidencjonowane spółkki. Co piątek podsumowuje zyski i zapisuje wynik narastająco portfela.
Portfel akcyjny wszedł w stratę jak się łatwo domyślić w lutym w dniu wybuchu wojny. Było to około -11% i wyjście na zero zajęło mu 3 miesiące. Dopiero pod koniec maja portfel akcyjny wyszedł na plus. Na wykresie widać wrześniowy „podatek od zysków Sasina”, który wybił nowe minima na indeksach giełdowych. W jeden tydzień zysk uległ zmniejszeniu o około 15%. Ostatni kwartał to agresywna wspinaczka w górę. Portfel akcyjny wzrósł wtedy o 42% osiągając rekord 52,2% w dniu 30 grudnia 2022.
W trakcie roku dopłaciłem limit na IKE w wysokości 17 766 zł. Do pozostałych kont nie było wypłacanych ani dopłacanych pieniędzy. I tak też kalkulowany jest wynik z inwestycji (stan na koniec okresu – stan początkowy + dopłaty).
Transakcje zrealizowane w 2022:
Do powyższej tabeli należy również dodać straty z tytułu tradingu. Była to znacząca kwota stanowiąca około 7-8% całego portfela akcyjnego. Handlowałem głównie kontraktami CFD na Nasdaq, DAX oraz na rynku forex w GBP/USD i EUR/USD. Będę to podkreślał kolejny raz: trading nie jest dla mnie.
Z pozytywów to w 2022 wykonałem kilka transakcji. Wykonałem tylko 18 transakcji sprzedaży co stanowi znaczny spadek w porównaniu z poprzednim roku (33 transakcje). 4 były tylko stratne a 14 okazało się zyskownych. Moje wybory były przemyślane i nie trzeba było dużo kombinować Można do tego też podejść od drugiej strony i powiedzieć, iż wyłapałem mniej krótkoterminowych okazji na zarobek lub też miałem mniej wolnej gotówki do takiej spekulacji. Jestem raczej osobą, którą pieniądze parzą i wole zdecydowanie być na rynku cały czas bez względu w jakiej fazie rynku jesteśmy.
Część akcji było kupowanych w 2021 roku, więc wynik to po prostu zysk lub strata z danej pozycji. Podsumowanie uwzględnia również wypłacone dywidendy. Na JSW oraz Mobruku udało się zarobić ponad 100%. JSW należał do moich typów na 2022 rok. Jak widać moje założenia się sprawdziły. Prawie 35% straciłem na spółce gamingowej Drago Entertainment. Gra Food Truck Simulator nie okazała się hitem sprzedażowym, nie była też „gniotem” jak to w gamingu często bywa. Mimo wszystko liczyłem na coś więcej. Kolejną grą, która miała być wydana w Q4 2022 był Winter Survival. Spółka jednak przełożyła premierę na 2023 rok i wtedy pożegnałem się ze spółką.
Stan portfela akcyjnego na dzień 31 grudnia 2022:
W portfelu akcyjnym na konie grudnia było 13 spółek, z czego 3 mają udział ponad 67% w całym portfelu. Są to Votum (46%), Asbis (12%) i Big Cheese Studio (9%). Można powiedzieć, iż procent jest mimo wszystko dość mocno skoncentrowany.
Kilka zdań o każdej ze spółek:
Votum – spółka była w moich typach na 2022 i znalazła się równie w typach na 2023 rok – odsyłam do wpisów —> typy na 2022 i typy na 2023;
Asbis – cały czas tani wskaźnikowo, wojna nie zachwiała spółką, świetnie się dostosowali do nowych warunków (przypomnę, przychody z Ukrainy i rosji praktycznie zniknęły); kadra zarządzająca udowodniła nieraz, iż warto obdarzyć ją zaufaniem; nowe odnogi biznesowe; dodatkowo dwucyfrowa dywidenda;
Big Cheese Studio -spółka była w moich typach na 2022 i znalazła się również w typach na 2023 rok – odsyłam do wpisów —> typy na 2022 i typy na 2023;
Getin – spółka znalazła się w typach na 2023 rok – odsyłam do wpisu —> typy na 2022 i typy na 2023;
Elektrotim – spółka z dużym portfelem zamówień który został zbudowany po dość wysokich cenach. Wynik Q422 będzie rekordowy dzięki rozliczeniu kontraktu na granicy białoruskiej. Być może spółka wróci do wypłacania dywidend. Z negatywnych informacji należy wskazać ostatnie odwołanie ze stanowiska Prezesa;
Wittchen – kontynuacja strategii poprzez rozwój na rynkach zagranicznych, zgodnie z założeniami Zarządu wzrost biznesu ma być dwucyfrowy rok do roku, wypłacana dywidenda
Autopartner – dynamicznie się rozwija w kraju i za granicą, co miesiąc raportuje dwucyfrowy wzrost sprzedaży;
Pure Biologics – pozycja spekulacyjna, kurs runął po informacji o emisji akcji w cenie 20 zł, dużo poniżej ceny rynkowej. Pozyskane środki powinny pozwolić na dokończenie prac nad jedną z cząsteczek i jej komercjalizacje. Gdyby jednak kurs mocno odbił, pewnie sprzedam akcje;
Bank Handlowy – spółka dywidendowa, bank nie jest obciążony kredytami frankowymi a wysokie stopy procentowe pozwolą na osiągnięcie rekordowych wyników;
Stalexport – wypłaca dywidendy, mały udział w portfelu, więc trochę przeze mnie niezaopiekowana;
Gotówka – lubię ale staram się, żeby było jej jak najmniej
Ferro – spółkę czekają co najmniej 2 słabsze kwartały, trochę przespałem moment sprzedaży. Zarząd opublikował ambitną strategię na kolejne lata, którą jak już udowodnił wcześniej z pewnością wykona;
Mennica Skarbowa – kłótnie w Zarządzie i niska dywidenda mnie zaskoczyły. Operacyjnie spółka dobrze sobie radzi i dzięki niej mam ekspozycje na złoto. W 2023 zastanowię się co dalej z nią zrobić;
PZU – mała pozycja, spółka dywidendowa posiadająca udziały w Alior Banku i PEKAO, 2023 i 2024 powinny być bardzo udane dla spółki głównie dzięki posiadanym bankom.
W tym roku część spółek podzieliła się zyskiem za poprzedni rok. Dywidendy wypłaciły: ASBIS, AUTOPARTNER, STALEXPORT, FERRO, BIG CHEESE STUDIO, PZU, MENNICA SKARBOWA, BANK HANDLOWY, WITTCHEN oraz VOTUM.
Jako uzupełnienie poniżej portfel IKE:
Poniżej akcje na kontach maklerskich BOŚ i XTB:
AKCJE ZAGRANICZNE
Konto prowadzone w dolarach amerykańskich ma udział ponad 1% w całym portfelu. W 2022 ta część inwestycji wygenerowała stratę ponad 7% (w PLN), w USD strata wynosi 15%. Strata została zamortyzowana przez wzrost kursu dolara rok do roku.
Inwestuje tutaj głównie poprzez ETFy w rynki emerging markets np. Chiny. Mam również ekspozycje na uran w postaci spółki KAZATOMPROM
AKCJE ZAGRANICZNE DYWIDENDOWE
W artykule Oto moja strategia giełdowa i plany na 2022 r. z początkiem stycznia 2022 zacząłem budować portfel spółek dywidendowych z USA oraz UK. Moje motywacje również zostały tam opisane. Skupiam się na spółkach, które nieprzerwalnie od co najmniej kilku lat wypłacają rosnącą dywidendę.
Udział na dzień 30 grudnia to 3,90% a zysk to ponad 3%. W ujęciu walutowym jest to kilkuprocentowa strata. Mimo, iż amerykańskie indeksy zaliczyły dwucyfrowe spadki dobre spółki dywidendowe trzymają cenę i spadają znacznie mniej niż szeroki rynek. Na wygenerowany zysk duży wpływ miało osłabienie naszej złotówki przez co inwestycje w USD są więcej warte w przeliczeniu na PLN. To dobrze pokazuje dlaczego warto część kapitału lokować w walutach obcych i poza polską giełdę (zapraszam tutaj Czy warto być inwestycyjnym patriotą? Home bias – kosztowny błąd inwestorów?
Na dzień 31 grudnia 2022 w portfelu znajduje się 12 spółek z USA i UK:
Jak wynika z powyższego połowa spółek dała dodatnią stopę zwrotu w minionym roku a druga połowa zakończyła rok na minusie. Spółki w trakcie roku wypłaciły dywidendy, których nie ująłem w stopie zwrotu.
OBLIGACJE SKARBOWE
Ekspozycje na obligacje skarbowe mam poprzez fundusz inwestycyjny NN Obligacji. Zależało mi na obligacjach stałokuponowych a ten fundusz w 60% składa się z papierów stałokuponowych. Obligacje stanowią niewielką część całego portfela bo tylko 0,81% i wygenerowały zysk na poziomie niecałych 2%
OBLIGACJE KORPORACYJNE
Obligacje stanowią w tej chwili około 7% portfela a zysk od początku roku to 10,5%. Są to obligacje polskich emitentów. Większość z nich oparta jest na zmiennym oprocentowaniu. w tej chwili posiadam obligacje takich spółek jak: COGNOR, GHELAMCO INVEST, CAVATINA HOLDING, MARVIPOL, DEKPOL, MCI CAPITAL, PCC EXOL.
GOTÓWKA
Pozycja jest sumą wszystkich wolnych środków na rachunkach maklerskich zarówno PLN jak i USD i GBP. Część środków było również ulokowanych na rachunku oszczędnościowym w ING na 8% w skali roku. Staram się utrzymywać jakąś część gotówkową w celu wykorzystania ewentualnych okazji na rynkach finansowych. Na koniec 2022 roku gotówka stanowiła około 6,3% portfela, zysk pomijalny.
PPK – PRACOWNICZE PLANY KAPITAŁOWE
PPK to dobrowolny, prywatny system długoterminowego oszczędzania wchodzący w skład tzw. III filaru polskiego systemu emerytalnego. Jest on tworzony wspólnie przez pracownika, pracodawcę oraz państwo. Szerzej pisałem o tym w artykułach:
Czy warto wchodzić w PPK?
Czy Pracownicze Plany Kapitałowe ( PPK) zyskały czy straciły ?
Pracownicze plany kapitałowe (PPK) po roku funkcjonowania
PPK stanowią około 6,3% portfela. Ze względu na zmianę pracy PPK mam w dwóch funduszach:
– Nationale-Nederlanden DFE Nasze Jutro 2055
– PKO Emerytura 2055
Większość środków obie instytucje inwestują w rynek akcyjny, głównie w polskie spółki. Szerokie indeksy mocno odbiły w IV kwartale. Część portfela inwestowane jest również w obligacje skarbu państwa, które rok również miały bardzo trudny i również ta klasa aktywów osiągnęła ujemną stopę zwrotu. Strata PPK z -23% zmniejszyła się do -11% co dobrze odzwierciedla stopy zwrotu z największych indeksów. Wynik jest lepszy niż indeksy GPW ze względu na fakt, iż pracodawca co miesiąc wpłaca składki na fundusz przez co wartość inwestycji się uśrednia.
PODSUMOWANIE
Na portfelu akcyjnym udało się wypracować zysk na poziomie 52% a na samym rachunku IKE 56%. Najwięcej dała zarobić spółka Votum, która ewidentnie ciągnęła portfel. Dobrze udało mi się sprzedać JSW oraz Mobruk gdzie zysk sięgnął powyżej 100%. Był to mój najlepszy rok na giełdzie w życiu.
Nie obyło się bez strat, na pewno kilka transakcji można było uniknąć. Niepotrzebnie bawiłem się w spekulanta i rynek forex pokazał moje miejsce w szeregu – to nie dla mnie.
Portfel zagraniczny przyniósł stratę, ale spółki dywidendowe z zagranicy dzięki silnemu dolarowi utrzymały się powyżej zera mimo spadającego rynku amerykańskiego.
Obligacje korporacyjne i skarbowe w moim przypadku spełniły swoją rolę stabilizując portfel. Zysk 10% może nie przebija inflacji ale w sytuacjach gwałtownych spadków naprawdę daje to jakiś spokój bo co do zasady obligacje nie podlegają aż takiej zmienności jak akcje czy kryptowaluty.
Kryptowaluty zaliczyły w portfelu mocny spadek aż o 63% i mimo małego udziału w portfelu miały na niego dość spory negatywny wpływ.
Podsumowując na całych aktywach inwestycyjnych wypracowałem 31,42% zysku. Wynik uważam za bardzo dobry, udało mi się znacznie przebić inflacje nie mówiąc już o wszystkich indeksach giełdowych, które są na kilkudziesięciu procentowych stratach. Nie wspominam już o funduszach inwestycyjnych zarządzanych przez TFI, które kolejny rok są sporo do tyłu.
Zdaje sobie z tego sprawę, iż trwająca bessa było bolesna dla wielu osób. Większość inwestorów straciła mnóstwo pieniędzy w 2022 roku. jeżeli komuś udało się być na „zero” albo został z gotówką w portfelu to biorąc pod uwagę 17% inflację i tak jest realnie stratny kilkanaście procent. Tym bardziej cieszę się, iż udało mi się wycisnąć z tego roku ponad 52% zysku z samych akcji i ponad 31% z całości inwestycji.
O mojej strategii i planach na 2023 rok przeczytacie w kolejnym wpisie, który pojawi się niebawem. Aby być na bieżąco zachęcam do polubienia mojej strony na facebooku – kliknij tutaj
A u Was jak wyglądał 2022 rok? Pochwalcie się w komentarzach swoimi wynikami.
Wszystkie teksty na blogu to osobiste poglądy autora i nie mogą posłużyć jako dowód do żadnych roszczeń, nie stanowią też “rekomendacji” w rozumieniu przepisów Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 października 2005 r. w sprawie informacji stanowiących rekomendacje dotyczące instrumentów finansowych, lub ich emitentów (Dz. U. z 2005 r. Nr 206, poz. 1715).