3 tygodni temu
27 proc. Polaków uważa, że w ciągu najbliższego roku ich standard życia ulegnie pogorszeniu. Jednocześnie, aż 77 proc. osób obawia się wyłudzenia danych i pieniędzy przez internet. Konsumentów niepokoi również zamykanie oddziałów banków i rosnąca liczba odmów kredytów, co utrudnia im realizację życiowych planów. Dane pochodzą z raportu CRIF Banking on Banks Dekada transformacji w usługach finansowych.
W Polsce rosną obawy o przyszłość finansową. Aż 27 proc. Polaków przewiduje pogorszenie swojego standardu życia w nadchodzącym roku. Ten niepokój wpisuje się w szerszy trend europejski. Potwierdza to raport CRIF Banking on Banks Dekada transformacji w usługach finansowych oparty na analizie opinii konsumentów i ekspertów finansowych z Włoch, Niemiec, Francji, Wielkiej Brytanii i po raz pierwszy z Polski. Raport pokazuje, iż w 2025 roku aż 74 proc. badanych Europejczyków obawia się o swoją sytuację finansową w ciągu najbliższych 12 miesięcy. To bezpośredni efekt kryzysów finansowych, skutków globalnej pandemii i rosnącego zagrożenia militarnego.
– Wyzwania finansowe ostatnich lat wyraźnie odbiły się na tym, jak postrzegamy wydatki i jakość życia. Konsumenci muszą wybierać, na co wydać pieniądze. Z raportu wynika, iż większość środków pochłaniają codzienne rachunki domowe to podstawowy ciężar dla europejskich budżetów prywatnych. 64 proc badanych wskazuje na zwiększone wydatki w tym obszarze. Na drugim miejscu są wskazywane przez 48 proc. badanych koszty paliwa, co jest zrozumiałe w kontekście wzrastających cen energii. Zaskakuje jednak fakt, iż jako trzecie wśród największych wydatków znalazły się ubezpieczenia. 40 proc. Europejczyków przeznacza na ten cel więcej pieniędzy niż pięć lat temu. Ten wzrost wynika nie tylko z wyższych składek, ale przede wszystkim sugeruje większą świadomość ryzyka i potrzebę zabezpieczenia się. Ludzie szukają poczucia bezpieczeństwa finansowego inwestując w ochronę swojego majątku i zdrowia – Kamil Gosławski, Head of Banking & Insurance w CRIF Polska.
Zabezpieczenie niepewnej przyszłości widać też w poziomie oszczędności Polaków, który jest najwyższy ze wszystkich badanych państw – 27 proc. Polaków odkłada więcej pieniędzy niż 5 lat temu. W Wielkiej Brytanii robi tak 24 proc., a we Włoszech zaledwie 18 proc. osób. Zdecydowanie najbardziej oszczędzającą grupą są młodsze pokolenia Europejczyków w wieku 18-34 lata.
Sztuczna inteligencja – wielki potencjał i duże obawy
Z raportu CRIF wynika, iż kolejnym źródłem obaw konsumentów o stan finansów jest rozwój cyfryzacji oraz sztucznej inteligencji. Aż 77 proc. Polaków obawia się̨ oszustw typu scam (wyłudzenia danych i pieniędzy przez internet) i innych nadużyć finansowych, których ryzyko wzrasta wraz z rozwojem nowoczesnych technologii. Ogólnie obawa nadużyć związanych z rozwijającymi się technologiami wśród Europejczyków jest niższa – 68 proc.
Ponadto 53 proc. konsumentów uważa, iż ich obsługa jako klienta bankowego zeszła na dalszy plan. Poczucie to jest związane głównie z zamykaniem stacjonarnych oddziałów banków. Dla 61 proc. badanych Europejczyków stanowi to barierę w uzyskaniu pomocy od konsultantów bankowych i jest tak niezależnie od wieku klientów. Co więcej, 25 proc. badanych uważa, iż to sztuczna inteligencja przyczynia się do powyższych trudności, a także do powstawania coraz bardziej rozbudowanych i trudnych w obsłudze aplikacji finansowych.
– Co ciekawe, inne spojrzenie na wykorzystanie nowoczesnych technologii w bankowości mają specjaliści od rynków finansowych. Zdecydowana większość, bo trzy czwarte z nich uważa, iż sztuczna inteligencja pozytywnie wpłynęła na sektor finansowy – przyspiesza realizację i zwiększa efektywność usług. Jednocześnie, 42 proc. ekspertów obawia się ryzyka związanego z oszustwami klientów, a 48 proc. zagrożenia atakami cybernetycznymi. Rozbieżność między opiniami specjalistów sektora a konsumentami to wyzwanie dla dostawców usług. Dla klientów instytucji finansowych priorytetem są jakość obsługi, dostępność i bezpieczeństwo. Rozwiązania technologiczne, bo to one wiodą prym w związku z rozwojem usług finansowych, muszą być dopasowane także pod tym względem. To pokazuje kierunek i zakres działań, jakie są jeszcze do wdrożenia – komentuje Kamil Gosławski z CRIF.
Negatywne decyzje kredytowe
Od początku 2024 roku 12 proc. Polaków spotkało się z odmową przyznania kredytu, co jest wynikiem wyższym niż średnia 9 proc. w innych badanych krajach europejskich.
– Odmowa kredytu dla wielu ludzi oznacza więcej niż tylko brak dodatkowych pieniędzy. To często wymuszona zmiana lub zablokowanie życiowych planów. Zwłaszcza dla młodszych osób, które chcą kupić mieszkanie i rozwijać się zawodowo. Brak dostępu do tradycyjnego finansowania zmusza ich do szukania alternatyw, często bardziej ryzykownych i droższych, co może prowadzić do niekontrolowanego zadłużenia. Co więcej, każda odmowa zostawia ślad w historii kredytowej, utrudniając przyszłe starania o pożyczki, a choćby wynajem czy ubezpieczenie. Brak zdolności kredytowej może okazać się barierą nie do przekroczenia. Dlatego odmowy kredytów to kolejny aspekt, którego obawiają się konsumenci – wyjaśnia Kamil Gosławski.
W tej sytuacji banki muszą budować zaufanie i elastycznie dostosowywać swoje usługi do zmieniających się potrzeb i obaw ludzi – dodaje ekspert.
Źródło: CRIF
