62,35 – taki procent badanych biorących udział w ankiecie firmy Komputronik przyznaje, iż nie skorzystał nigdy z promocji związanej z Black Friday. Osoby, które zakupiły produkty lub usługi w Czarny Piątek, deklarują, iż najchętniej nabyły wtedy elektronikę (82,91 proc.). Blisko co 4. ankietowany kupił odzież lub obuwie, a co 5. – produkty z segmentu AGD.
Z jednej strony wyniki badania pokazują, iż Polacy oczekują w tym dniu przede wszystkim zniżek cenowych. Z drugiej jednak mogą świadczyć o tym, iż nasi rodacy stają się coraz bardziej sceptyczni do listopadowych okazji zakupowych.
Badanie firmy Komputronik pokazuje, iż spośród 1 056 osób biorących udział w ankiecie „na Black Friday 2024 czeka i zamierza zapolować na promocje” 45,55 proc. respondentów. Oznacza to, iż „nie planuje tego zrobić” 54,55 proc. Większość – 71,59 proc. – również „nie postrzega Czarnego Piątku jako okazji do zakupu prezentów bożonarodzeniowych”.
Świadomość i zmęczenie
Wynika to prawdopodobnie z faktu, iż blisko 7 na 10 badanych (69,41 proc.) „nie wierzy, iż Black Friday w Polsce to tak naprawdę okazja zakupowa”. Ponadto, 74,91 proc. respondentów przyznaje, iż nie „zauważyło pozytywnych zmian w Black Friday po wprowadzeniu Dyrektywy Omnibus w 2023 roku (obowiązek informowania konsumenta o najniższej cenie z ostatnich 30 dni)”.
– To, iż jedynie 37,65 proc. badanych deklaruje skorzystanie kiedykolwiek z promocji związanej z Black Friday może dziwić, ale wynika prawdopodobnie z kilku kwestii. Po pierwsze – Polacy są bardzo świadomi w zakresie okazji zakupowych i spadających cen. Po drugie – mogą być zmęczeni tego typu „świętami”. Po trzecie – mogą nie kojarzyć lub nie pamiętać, iż zakupili jakieś produkty lub usługi w Czarny Piątek. Kolejną możliwością jest również to, iż nie chcą przyznać, iż nabyli cokolwiek w trakcie Black Friday – komentuje Karolina Pietz-Drapińska, Marketing & Digital Development Director w Komputronik S.A.
W trakcie Black Friday kupujemy głównie elektronikę
82,91 proc. respondentów badania Komputronik deklaruje, iż na Black Friday kupiło elektronikę. 24,62 proc. wybrało odzież lub obuwie. Na okazje zakupowe w segmencie AGD „zapolowało” 20,10 proc. badanych. 19,10 proc. kupiło wtedy grę lub konsolę do gier. „Kosmetyki i perfumy – produkty do pielęgnacji, makijażu, zapachy” nabyło 17,59 proc., a usługi i subskrypcje, np. kursy online, subskrypcje streamingowe, członkostwa na siłowni czy usługi fitness – 13,32 proc. Co dziesiąty konsument kupił książki, muzykę lub filmy (10,80 proc.), a 10,55 proc. zdecydowało się na kupno sprzętu sportowego. Kolejne kategorie, tj. „akcesoria samochodowe”, „zabawki i artykuły dziecięce”, „biżuteria i zegarki”, „artykuły spożywcze i delikatesowe”, „meble i dekoracje” oraz „produkty DIY i ogrodnicze” cieszyły się mniejszym powodzeniem. Produkty z tych grup kupiło odpowiednio 9,05, 8,54, 7,04 oraz 3,77 proc. ankietowanych (dwie ostatnie kategorie zyskały taki sam, najniższy procent).
Na Black Friday Polaków interesują głównie zniżki
Na pytanie „jaka forma okazji na Black Friday najbardziej Cię interesuje?” badani odpowiadali głównie, iż „zniżki procentowe” – 83,62 proc. Mniejszym zainteresowaniem cieszą się okazje takie jak „kup jeden, drugi dostaniesz za pół ceny”, „darmowy okres próbny na usługę” oraz „rabat na kolejne zakupy”. Zyskały one odpowiednio 6,34, 5,78 i 4,26 proc. odpowiedzi respondentów.
Elektronika – 82,16 proc., moda (odzież lub obuwie) – 26,97 proc., AGD – 20,95 proc., kosmetyki i perfumy – 19,92 proc., gry i konsole – 15,77 proc., biżuteria i zegarki – 15,56 proc., książki, muzyka i filmy – 13,28 proc., akcesoria samochodowe oraz usługi i subskrypcje – odpowiednio po 12,86 proc., sprzęt sportowy – 10,37 proc. To najpopularniejsze kategorie, wśród których konsumenci biorący udział w badaniu Komputronik będą szukali okazji zakupowych w trakcie tegorocznego Czarnego Piątku. Pozostałe – zabawki i artykuły dziecięce, artykuły spożywcze i delikatesowe, meble i dekoracje oraz produkty DIY i ogrodnicze – były wskazywane przez mniej niż co 10. respondenta.
W jaki sposób uważać na okazje zakupowe?
– W celu jeszcze lepszego wykorzystania potencjału okazji takich jak Black Friday rekomendujemy konsumentom planowanie zakupów. Może to polegać np. na obserwowaniu przez pewien czas ceny produktu, na którym nam zależy, a następnie podjęciu decyzji zakupowej – radzi Karolina Pietz-Drapińska z Komputronik S.A.
– Obserwujemy wyraźny sceptycyzm Polaków wobec promocji związanych z Black Friday. Może on wynikać z braku wiary konsumentów w autentyczność okazji zakupowych oraz z niezauważalnych zmian w procesach rabatowania po wprowadzeniu Dyrektywy Omnibus. Dość powiedzieć, iż klienci coraz częściej podejmują świadome decyzje zakupowe i oczekują większej przejrzystości ofert. Analizują ceny dokładniej niż kiedykolwiek, zwracając uwagę na ich fluktuacje i historię – komentuje Miłosz Nowakowski, dyrektor sprzedaży Brandly360, dostawcy narzędzia do analityki e-commerce.
– Czy planowanie zakupów i unikanie impulsywnych decyzji może pomóc ustrzec się przed tzw. sztucznymi promocjami? Z perspektywy konsumenta jest to pomocne. Z kolei marki, chcące sprostać oczekiwaniom świadomych klientów, powinny rozważyć wdrożenie podejścia opartego na precyzyjnych danych i implementacji technologii wspierających proces agregowania informacji i ich analizy. Zaangażowanie zaawansowanych narzędzi do monitorowania cen i konkurencji, prognozowania popytu umożliwia tu dynamiczną reakcję na zmiany rynkowe oraz identyfikację trendów w poszczególnych kategoriach produktowych. Dzięki temu sprzedawcy mogą trafniej przewidywać, jakie formy promocji docelowo przyciągną uwagę klientów. Jest to szczególnie istotne w krótkich, intensywnych okresach takich jak Black Friday, ale też ważne dla zaplanowania długofalowej strategii sprzedaży – dodaje Miłosz Nowakowski.
***
Badanie zostało przeprowadzone w dniach 30 października – 18 listopada 2024 roku metodą CAWI na ogólnopolskiej grupie 1 056 osób. Ankieta zawierała 9 pytań – jednokrotnego oraz wielokrotnego wyboru.