Istniejący w Polsce od 2018 roku program "Czyste Powietrze" miał na celu umożliwienie termomodernizacji budynków, wymianę starych, nieekologicznych źródeł ciepła oraz spełnienie unijnych warunków, znanych jako "Europejski Zielony Ład". Program okazał się jednak niedopracowany, a luki w jego regulaminie prowadziły do nadużyć. Niebawem do drzwi Polaków zapukają urzędnicy, aby przeprowadzić kontrole.
Polaków czekają kontrole. Urzędnicy zapukają do drzwi, aby sprawdzić jedną rzecz
Po wprowadzeniu programu "Czyste Powietrze" polski rynek został zalany urządzeniami, które nie są wydajne i nie spełniają ekologicznych założeń. Wielokrotnie opisywane problemy finansowe związane z rachunkami za prąd, szczególnie w przypadku posiadaczy pomp ciepła, zmusiły rząd do przeanalizowania dotychczasowych działań i wprowadzenia odpowiednich regulacji, które pomogą ukrócić nieuczciwe procedery. Ministerstwo Klimatu i Środowiska (MKiŚ) rozważa nowe kroki w tym celu.
Cykl spotkań Ministerstwa Klimatu i Środowiska
W ciągu pięciu lat realizacji programu "Czyste Powietrze" skorzystało z niego ponad 800 tys. osób, które złożyły wnioski o dofinansowanie na łączną kwotę 26,5 mld zł. Co tydzień składanych jest ponad 4 tys. nowych wniosków.
Pierwsze konsultacje społeczne, mające na celu usprawnienie programu "Czyste Powietrze", odbyły się 4 października 2024 roku. Przewodniczył im Krzysztof Bolesta, wiceminister klimatu i środowiska. Pełna relacja jest dostępna na stronach MKiŚ oraz na oficjalnej stronie programu "Czyste Powietrze".
ZOBACZ: Drożej niż rok temu? Ceny na jarmarkach świątecznych mogą zwalić z nóg
Spotkanie inauguracyjne dotyczyło omówienia "pewnych niedociągnięć", z jakimi boryka się program. Dokładnie z tego powodu ministerstwo zdecydowało się prowadzić konsultacje, licząc na spostrzeżenia oraz uwagi uczestników.
Dyskutowano również o kryteriach uczestnictwa w programie oraz licznych nadużyciach, takich jak sztuczne zaniżanie dochodów gospodarstwa domowego czy dołączanie do składu gospodarstwa osób, które w rzeczywistości tam nie mieszkają. Nawiązano także do kryteriów dotyczących stanu technicznego budynku oraz o aktywnym włączeniu ośrodków pomocy społecznej do rozpatrywania wniosków o dofinansowanie.
Kontrole w programie "Czyste Powietrze"
Zgodnie z regulaminem każda osoba, która skorzystała z dofinansowania, musi liczyć się z kontrolą przedstawicieli NFOŚ (Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska) oraz innych upoważnionych organów.
ZOBACZ: Zła wiadomość dla posiadaczy pieców na gaz i olej. To koniec wsparcia
Do listopada 2024 roku przeprowadzono 4,6 tys. kontroli, z których 573 przypadki zakończyły się koniecznością zwrotu części dotacji - podaje "Fakt". Najczęstsze powody to:
- zawyżanie kosztów materiałów,
- nieprawidłowe pomiary powierzchni ocieplanych budynków
- instalowanie systemów grzewczych, które nie spełniają wymagań.
Do końca tego roku planowana jest kontrola 5 proc. wszystkich inwestycji.
Zapewnienie zgodność z wymaganiami programu
Na stronie internetowej Instytutu Ochrony Środowiska znajduje się lista ZUM (Zielonych Materiałów i Urządzeń), które spełniają normy wymagane w programie "Czyste Powietrze". Informacje te mogą pomóc w wyborze produktów zgodnych z wymaganiami programu.